De grote thema’s ontbreken nog steeds een beetje, voor wat betreft de financiële markten. Nee, dat zeg ik verkeerd: de grote thema’s zijn er nog wel voor de financiële markten (onrust Midden-Oosten, kernramp Japan, spanning in Euroland), maar de financiële markten lijken wat vermoeidheidsverschijnselen te vertonen rond de berichtgeving over deze thema’s.
Met die constatering in mijn achterhoofd besluit ik deze thema’s dan ook eveneens te negeren en me op een ander thema te richten.
Mooi verband
Deze week een beetje macro-economie voor beginners – terug naar de basis - waarbij een centrale rol is weggelegd voor onderstaande grafiek, afkomstig van John B. Taylor, professor van de gerenommeerde Stanford University, wereldberoemd van de zogeheten Taylor rule.
Hierin staat het verband van de investeringsquote (x-as) afgezet tegen de werkloosheid (y-as) in de VS en zeg nou zelf: zulke mooie verbanden zie je niet snel tussen twee macro-economische variabelen. De conclusie die Taylor hierbij trekt is dat de overheid het bedrijfsleven zo min mogelijk in de weg moet staan om investeringen te doen en dat dan de werkgelegenheid zal volgen. 
Helaas. Soms is een verband gewoon té mooi, zoals terecht wordt opgemerkt in deze bijdrage. Niet dat er gesjoemeld is met de cijfers, maar het startpunt van de analyse –het eerste kwartaal 1990- blijkt wel alles bepalend te zijn voor het sterke verband in de getoonde grafiek. Hier is de grafiek nagemaakt, maar dan voor de periode vanaf 1948.
En hier de uitsplitsing tussen beide periodes:
De blauwe punten geven een heel sterk verband weer, de rode absoluut niet.
Krugman wordt kriegelig
Enter Paul Krugman. Mocht u niet weten wie dat is, Krugman is een voormalig Nobelprijswinnaar, die zich altijd met alles en iedereen bemoeit. Hierbij is zijn stelling eigenlijk standaard dat hij het allemaal al eens gezegd/gezien heeft, waarbij hij zich vaak vermoeid toont over het feit dat er zo slecht naar hem (De Meester) geluisterd wordt.
Het is zo iemand die je óf leuk vindt óf haat, waarbij een tussenweg moeilijk mogelijk lijkt. Het is in elk geval duidelijk dat de manier waarop hij zijn collega’s aanpakt hem geen vrienden oplevert. Krugman is aan de linkerkant van het politieke spectrum te vinden en is Keynesiaan, wat inhoudt dat hij gelooft in de sturende rol van een overheid in een economie.
In zijn eerste blog kijkt hij naar de samenstelling van de investeringen, waarbij hij deze uiteen splitst in bedrijfsinvesteringen en investeringen in gebouwen. De daling die de totale investeringen sinds 2006 hebben laten zien, was volledig te danken aan het barsten van de zeepbel op de huizenmarkt: bedrijfsinvesteringen liepen op tot aan 2008 op… “It is mostly the housing bust!” was zijn triomfantelijke commentaar. 
In zijn tweede blog over het onderwerp gooit hij zijn eigen glazen vervolgens weer in, door het verband te laten zien tussen de bedrijfsinvesteringen en de werkloosheid. Zijn punt is echter dat de volgorde andersom zou moeten zijn: niet van investeringen naar werkloosheid, maar van werkloosheid naar investeringen. Hoge werkloosheid betekent dat er voldoende (over)capaciteit is, waardoor er ook weinig geïnvesteerd zal worden. Pas als de werkloosheid daalt, zullen de investering aantrekken. Misschien dat hij om die reden de assen ook verwisseld heeft. 
De conclusie die hij er vervolgens aan verbond was dat de huidige overheid het juist relatief goed doet op het gebied van investeringen gegeven de hoge werkloosheid die je nu ziet.
Uiteraard ging de conversatie nog wel even door. Taylor reageerde weer op Krugman, waarop Krugman –zijn handelsmerk- uiterst onvriendelijk retourneerde met de opmerking dat Taylor zich express van de domme hield (“being deliberately dense”). De belangrijkste conclusie lijkt dan ook te zijn dat zelfs als je een mooi verband vindt (over de laatste 20 jaar dan toch), economen het niet snel eens zullen zijn over de conclusies die je er aan moet verbinden.
Overige links