Spanje wil de rating agencies aanklagen. Schande dat een mooi land als Spanje wordt gedowngrade! Sue the Bastards, of in steenkolen Spaans: acusar los canallas! Maar waar was het geklaag van Spanje toen dat land een (achteraf onterechte en te hoge) AAA-rating had?
U weet dus nu de waarde van een dergelijke rating. Maar het opvallende is dat door alle recente kritiek de rating agencies juist een stuk kritischer en dus beter en objectiever zijn geworden. Terwijl de politici juist roepen dat alles in orde is. Alsof dat niet gekleurd is? Heeft u ooit een politiek mens horen roepen dat er een euroland op omvallen staat? Zouden beleggers deze politici ook kunnen aanklagen omdat ze met een bijbedoeling deze optimistische geluiden laten horen?
Rapport van Rabo
Ik kreeg deze week een rapportje van Rabo, die het eens anders aanpakte. Daarin wordt gekeken naar een reeks van factoren: de schuldenpositie, het primaire tekort (daar wordt een cyclisch element uit gehaald), economische – rentelasten, grootte van de banken in relatie tot de economie (IJsland scoorde daar heel hoog op en Zwitserland doet dat nog steeds), schulden die moeten worden geherfinancierd in 2011, de hoeveelheid schuld die in handen is van buitenlanders en het tekort op de lopende rekening. Dat bij elkaar geeft een risico-indicator.
Bij Griekenland gaan nog steeds de alarmbellen af en Portugal is ook zeker niet veilig. Bij Ierland moet u een beetje oppassen. Wat Nederland betreft zijn de grote banken en de hoeveelheid schuld in handen van het buitenland puntjes.
Nu ben ik natuurlijk geen macro-econoom of landenschuldenspecialist, maar ik zou toch ook graag een aantal vooruitkijkende indicatoren meenemen. Zoals de economische ontwikkeling van een staat. Of de unit labour cost, de kosten per eenheid product. En dan ziet het er in sommige PIIGS-landen niet eens zo slecht uit.
Ik kwam deze week ook nog Graham Bishop tegen, strateeg bij RBS. Hij liet een plaatje zien van de inkoopmanagerindex van de diverse landen. En wat dan opvalt is dat Spanje, Italië en Ierland het gewoon heel aardig doen (van Portugal zijn er geen cijfers). Alleen Griekenland valt duidelijk buiten de boot. De inkopers aldaar zijn en blijven somber. Conclusie: de economie zal daar voorlopig nog tegen blijven vallen. En zonder economische groei, geen extra belastinginkomsten.
De loonkosten van de PIIGS:
De PMI's van de PIIGS:
En eigenlijk is dat niet eens zo vreemd. Immers, de loonkosten per eenheid product zijn in Griekenland alleen maar gestegen. Kijk, als je je valuta niet meer kan laten devalueren en je je loonkosten niet verlaagd, word je nooit een concurrerend land en zal je economie nooit uit de problemen groeien. En zullen dus uiteindelijk de rentebetalingen niet meer op te brengen zijn.
Geld Nederland
Dan ziet de Nederlandse staat (wij dus) het geld dat het aan Griekenland heeft uitgeleend nooit meer terug. Wat minister de Jager ook zegt. Maar ja, dan gaan we toch een rechtszaak aan wegens misleidende informatie? Alleen dan win je van de overheid en die vormen wij uiteindelijk met z’n allen bij elkaar.
Dus niet alleen de markt zegt dat Griekenland het niet gaat redden - waarom krijg je anders 12,5% rente? -, maar ook de Rabo-indicator en de inkopers. Griekenland lijkt doomed. Maar in de PIIGS Spanje, Ierland en Italië lijkt er ruimte voor een vleugje optimisme.
Grafiek rente PIIGS:
