Beste Dr.Hoe,
een paar jaar geleden was water ‘het blauwe goud’. Is beleggen in water een goed idee?
De dokter antwoord:
Een paar jaar geleden lag er een prachtig rapport van een grootbank voor me. Op de eerste pagina stond met grote letters ‘de prijs van water verdubbelt in de komende vijftig jaar’. De onderliggende boodschap: slimme beleggers beleggen in water. Maar een verdubbeling in vijftig jaar tijd, daarmee houd je de inflatie niet eens bij. Toch valt er wel wat voor te zeggen. De hoeveelheid water, drinkwater om precies te zijn, is niet zomaar heel snel op te voeren, terwijl de vraag door de groeiende wereldpopulatie en welvaart alleen maar toeneemt. Water is daarmee het klassieke grondstoffenverhaal.
Water, om precies te zijn de beursgenoteerde waterzuiveringsbedrijven, zaten de afgelopen jaren vooral weggestopt in nutsfondsen. Maar sinds water als belegging een beetje hipper is geworden, is het aanbod evenredig toegenomen. Niet alleen de typische ‘groene’ namen in de industrie, maar ook andere spelers hebben een product op water gelanceerd.
In eigen land heeft ASN Bank een (milieu &) waterfonds en Delta Lloyd een Water & Climate Fund. In beide gevallen dus geen pure plays op water, maar waterbedrijven als onderdeel van een portefeuille die op het thema milieu gericht is. Het Zwitserse Pictet geldt in Europa als pionier en heeft wel een heus waterfonds (Pictet Water), Robeco’s duurzame dochter SAM heeft het Sustainable Water Fund net als het Zwitserse Sarasin. Het Belgische KBC heeft een Eco Water Fund.
De gemene deler van deze fondsen is dat de kosten aan de stevige kant zijn. De Total Expense Ratio (TER) van deze fondsen ligt tussen de 1,65% en 2,20% en de beheer fee tussen de 1,30% en 2,40%. Kijk, daar wordt alvast geld als water verdient. Verder valt op dat het rendement van de fondsen behoorlijk uiteenloopt. Het verschil tussen de twee Zwitserse ‘sustainable water’ fondsen over de afgelopen drie jaar is alleen al 5% op jaarbasis. Het ene waterfonds is het andere niet.
Als sentiment overheerst, gaat ook water door het putje
En, omdat deze fondsen beleggen in beursgenoteerde bedrijven, raakt het algemeen beurssentiment ook deze fondsen. In rampjaar 2008 verloren deze fondsen ‘gewoon’ tussen de 35% en 40% aan waarde. Voor andere waterproducten als
ETF’s en certificaten gold hetzelfde. Alsof niemand meer waarde hechtte aan dat overtuigende verhaal van aanbod dat de vraag op termijn niet bij kan houden.
Dat jaar – 2008 - kwam als een koude douche voor beleggers, want geholpen door de marketingmachines en de Al Gore’s van banken en fondshuizen waren beleggers zich niet een beetje bewust geworden van de kansen die de waterindustrie bood. Analisten voorzien miljarden aan investeringen in infrastructuur, onder andere in de capaciteit van waterzuiveringinstallaties. Met name in California, Texas en Florida moet een enorme inhaalslag gemaakt worden. In opkomende markten moet er zelfs veel vanuit het niets worden opgebouwd.
Liefst 70% van het aardoppervlak is bedekt met water. Slechts 2,5% daarvan is geschikt als drinkwater en weer tweederde daarvan is vermomd als poolijs. De wereldbevolking is de afgelopen vijftig jaar meer dan verdubbeld, maar het waterverbruik neemt ongeveer twee keer zo hard toe, volgens cijfers van de Wereldbank. Het verbruik verdubbelt op dit moment elke 21 jaar. In ruim 80 landen is er nu een capaciteitsprobleem en volgens de Verenigde Naties heeft in 2025 liefst 67% van de wereldbevolking last van ‘water stress’.
Water voegt weinig spreiding toe
Kortom, het onderliggende verhaal klopt, ondanks de enorme klap voor waterbeleggers in 2008, nog steeds. De vraag is of er voor beleggers sprake is van een waterdicht rendementscenario. De hoge correlatie met aandelenmarkten blijft een belangrijke factor die op elk moment roet in het eten kan gooien. Waterbedrijven hebben, volgens onderzoekers Carolina Vargas en Francisco Lung de afgelopen tien jaar wel beter gepresteerd dan de S&P500.
Bovendien is water, als deel van de nutssector, grotendeels afhankelijk van door de overheid/toezichthouders vastgestelde tarieven. Hoewel water een paar jaar geleden voorzichtig tot ‘het blauwe goud’ werd gedoopt, is het als belegging anno 2011 verre van sexy, in tegenstelling tot veel andere schaarse commodities. Als langetermijnbelegging kan een slok water geen kwaad in een portefeuille. Het verlaagt onder normale omstandigheden het risicogehalte van het aandelenblok. En beleggers zijn in goed gezelschap. Warren Buffett is sinds 2007, voor het lieve sommetje van 4,5 miljard dollar, eigenaar van EcoWater Systems.
Mocht het over enkele decennia tot een totale watercrisis komen, dan kan een waterfonds zelfs extra rendement genereren. Gezien de hoge kosten lijkt een certificaat of tracker overigens een slimmer idee. Als spreidingsmiddel voegt water, in tegenstelling tot een directe belegging in andere grondstoffen weinig toe. En voor speculatieve beleggers draait water ongetwijfeld op een teleurstelling uit. Het fundamentele (schaarste-)verhaal klinkt als een klok, maar de financiële markten hebben zo hun eigen manier om met de klepels te spelen.