Wanneer wij koersbewegingen op de Europese beurzen wantrouwen, nemen we voor bevestiging een kijkje bij onze Amerikaanse evenknieën. En wanneer de Amerikanen zich unheimisch voelen over een beweging nemen ze een kijkje op onze beurzen.
Niet altijd, want als het beeld op de beurzen de Amerikanen niet bevalt, dan kijken ze naar de Aziatische markten. Als ze dat ook niet bevalt, dan concentreren ze zich op andere dingen zoals grote Amerikaanse aandelen, de bondmarkt of de beweging van de dollar.
Ze kiezen waar ze zin in hebben als het maar rechtvaardigt wat zij van plan zijn en dat is vaak stijgen. Natuurlijk is dit een boute stelling, en het is zeker niet sluitend, maar ja dat is vaak het geval met stellingen.
Braziliaanse Bovespa
En dan nog deze stelling: door gebrek aan economische rechtvaardiging op het gebied van groei, afzetmarkten, bestedingsruimte van de wereldbevolking et cetera hebben de financiële markten afgelopen twee jaar meer en meer steun gezocht in de beweging van beurzen van de BRIC-landen.
In mindere mate van de beurzen in India en Rusland, maar des te meer van de beurzen in Brazilie en China. Ik heb de afgelopen tijd afgevraagd hoe het met die beurzen gesteld is nu er volop gesproken wordt van een eindejaars- of kerstrally.
De komende tijd zal ik de beurzen van de BRIC-landen onder de loep nemen. Ik begin bij de B van BRIC, namelijk de Bovespa van Brazilië.
Klik op de grafiek voor een grote versie
Valse uitbraak
Het kortetermijnbeeld van de Bovespa is niet zo mooi, zeker niet na de koersval van gisteren waarmee een lagere top is gerealiseerd en een pullback naar de gebroken kortetermijntrendlijn is beëindigd.
Hiermee is de opwaartse uitbraak van begin november tenietgedaan en is het dus een valse uitbraak. Althans voor beleggers die bullish zijn. Voor de beren is het mislukken van de uitbraak juist een verkoopsignaal.
De verwachting is dat er nu aanval volgt op de low van begin deze maand. Zolang de hoogste koersen van gisteren niet geslecht wordat is er geen reden tot twijfel bij de pessimistische beleggers en is er geen reden tot aanname van een een nieuwe aanval op de highs van november.
Is het dan over in Brazilie? Nooit meer nieuwe highs en een samba die in een limbo verandert. Die vraag beantwoord ik aan de hand van de langetermijngrafiek.
Klik op de grafiek voor een grote versie
Geen bodem
De langetermijntrend die gestart is voordat de Amerikaanse en Europese beurzen überhaubt een bodem wisten te vormen in 2009 is in ieder geval in gevaar. De daling die vorige week eindigde heeft exact de langetermijnuptrend getest en laat geen ruimte voor een verdere daling.
Dus als ik de kortetermijnbeweging onder de lows van vorige week zie uitkomen is het ontstaan van de downtrend op korte termijn een voorbode geweest voor het breken van de uptrend op lange termijn.
Is dit reëel? Nou, best wel gezien de ontwikkeling van de RSI op beide time frames. In beide gevallen beweegt de RSI zich nog lang niet in oversold-gebied en is er geen indicatie voor bodemvorming te ontdekken.
Sterker, op de daggrafiek valt zelfs te concluderen dat de RSI zich in de bear market range heeft begeven (voor wie dit te technisch is wil ik dit best uileggen, maar ik denk dat we dat los moeten doen van deze column).
De komende dagen wordt het duidelijk of de daling zich voortzet. Als dat het geval is, wordt het oppassen. Misschien ook wel bij de Amerikanen en daardoor ook bij ons.
Gökhan Erem is DGA van LeoMont B.V. Deze onderneming houdt zich bezig met het verlenen van een divers scala aan financiële diensten ten behoeve van particulieren en professionele partijen. Voordat hij met LeoMont van start ging was Erem werkzaam bij een aantal toonaangevende Nederlandse financiële instellingen.
Deze column is geschreven op persoonlijke titel en is bedoeld als achtergrondinformatie over de financiële markten. De informatie in deze column is niet bedoeld als beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van een transactie. Erem heeft geen enkel belang bij het feit of u wel of geen transactie doet en dient daarom in deze gezien te worden als compleet onafhankelijk en objectief columnist.
Hoewel deze column is samengesteld met de grootst mogelijke zorgvuldigheid, aanvaardt Erem geen enkele vorm van aansprakelijkheid voor de onvolledigheid, onjuistheid of gevolgen van deze column.