Op basis van een 60-jarige golfbeweging zou de economie nu in de lente verkeren.
In 2017 is het rapport 'AEX naar 1000 punten' ook aandacht besteed aan een vermeende 60-jarige golfbeweging in de economie, de zogenaamde Kondratieff-cyclus.
Kondratieff-cyclus
Op basis van de Kondratieff-cyclus concludeerden we vier jaar geleden dat we aan het begin van een langdurige meerjarige periode van nieuwe economische groei zouden staan. In het rapport 'AEX naar 1000 punten' is dit op basis van lange termijn technische ontwikkelingen vastgesteld.
In 2017 gaven we aan dat (met een slag om de arm) de gure winter van het voorgaande decennium was geëindigd en dat we in de volgende fase van economische voorspoed, de lente, terecht waren gekomen.
Het einde van de Kondratieff-winter
Er is door economen, overheden, beleggers en planbureaus vaak getracht zicht te krijgen op superlange-termijn economische golfbewegingen.
De grondlegger van één van deze theorieën is de Russische econoom Nikolai Kondratieff (1892-1938), die stelde dat er sprake is van 50 tot 60-jarige golven van hoog- en laagconjunctuur in de economie.
In het kort komt het erop neer dat de Kondratieff-cyclus in vier seizoenen is op te delen, die elkaar opvolgen zoals de jaargetijden dat doen.
- Lente: Dit is de periode waarin nieuwe economische groei begint.
De vorige lente was tussen 1949 en 1966. Ook nu zou de economie in de lente-fase verkeren.
- Zomer: In deze periode is er economische consolidatie.
De laatste economische zomer besloeg de periode 1966 tot 1980.
- Herfst: In de herfst revitaliseert de economie zich, terwijl de inflatie afneemt.
De laatste economische herfst was van 1980 tot 2000.
- Winter: Dit 'gure' economische jaargetijde is de tijd van liquidatie en opschoning van de economie.
De laatste winter begon in 2000.
Kondratieff voorspelt economische lente
Hoe staan we er nu voor, na één jaar van coronaellende? Ondanks de hoge mate van volatiliteit is vorig jaar opnieuw bevestigd dat we in een meerjarige periode van economische groei verkeren.
Alle technische variabelen (zie grafieken hieronder) geven aan dat de economie op volle snelheid is gekomen:
- Wall Street heeft de uitbraak uit een 14-jarige consolidatie gevalideerd.
- Europese aandelen volgen met vertraging, maar breken eveneens technisch door.
- MSCI World index, die het koersverloop van de wereldbeurzen weergeeft, wist een 14-jarige weerstand te breken.
- De DJ-UBS Commodity Index, de wereldwijde grondstoffenindex, heeft een 14-jarige neerwaartse trend achter zich gelaten.
- De Nederlandse 10-jaars kapitaalmarktrente is uit een 14-jarige neerwaartse trend gebroken.
- De dollar lijkt de dominante positie te verliezen ten opzichte van de euro.
Op basis van de lange termijn technische ontwikkelingen zou je dus kunnen concluderen dat de winter is geëindigd en dat we thans in de volgende fase van economische voorspoed, de lente, terecht zijn gekomen.
Gure winter achter ons
Let wel, het betreft een 50 tot 60-jarige golfbeweging, die in vier fases van circa 15 jaar plaatsvindt. In de economische lente zijn bedrijven opgeschoond uit de liquidatiefase (winter) van het voorgaande decennium gekomen.
De werkloosheid neemt in deze fase af en in combinatie met stijgende lonen trekt de inflatie weer aan. Men is in deze periode nog behoedzaam, de gure winter nog maar net achter ons.
De vorige Kondratieff-lente was tussen 1949 en 1966. Op basis van deze redenering, waarvoor economisch nog geen harde bewijzen zijn, is de volgende lente in de afgelopen twee of drie jaar begonnen en zou deze nog tot circa 2025/2028 kunnen aanhouden.
Technische plaatjes die bovenstaande conclusies ondersteunen
Wall Street is uit een 14-jarige consolidatie (tussen A en B) gebroken en heeft die uitbraak daarna gevalideerd.
Europese aandelen volgen, maar met vertraging (grafiek DAX-index).
De MSCI World index, die het koersverloop van de wereldbeurzen weergeeft, wist een 14-jarige weerstandslijn, alsmede uit een driekhoek (rode lijnen) opwaarts te breken.
De DJ-UBS Commodity Index, de wereldwijde grondstoffenindex, heeft een 14-jarige neerwaartse trend achter zich gelaten.
De Nederlandse 10-jaars kapitaalmarktrente is uit een 14-jarige neerwaartse trend gebroken.
Dollar lijkt de dominante positie te verliezen ten opzichte van de euro. De Europese munt heeft een 14-jarige dalende trend verlaten.
Kondratjev en Schumpeter
Begin twintigste eeuw begonnen verscheidene economen op te merken dat de economische ontwikkeling van de kapitalistische wereld golfbewegingen vormde. Naast de al bekende conjunctuurgolven van 7-11 jaar, ontwaarde de Russische marxist Parvus Helphand in 1901 ook een zeer lange golfbeweging.
Het was echter Nikolaj Kondratjev die de lange golfbewegingen definitief op de kaart zette. Hij publiceerde in de jaren 1925-1928 een reeks studies naar het onderwerp, waarin hij het bestaan van de golven niet alleen aantoonde, maar ook een verklaring bood.
Kondratjevs ideeën werden in de jaren 1930 opgepikt door Joseph Schumpeter. De theorie stelde als hypothese het bestaan van heel lange macro-economische cycli en prijscycli, oorspronkelijk met een geschatte duur van 50 tot 54 jaar.