Het jaar is nog niet voorbij, maar we kunnen toch nu al concluderen dat dit het extreemste jaar in de hypotheekbranche is geworden. Dat is natuurlijk heerlijk voor een columnist, want je hebt altijd onderwerpen om over te schrijven.
Zo kreeg ik een paar weken geleden een vraag aan wie ik een "koude douche" zou willen uitreiken. Daar wil ik graag de volgende partijen/instanties voor nomineren:
- DSB
- Afab
- Rabobank
- Ministerie van Financiën
- AFM
Het heeft even geduurd, maar Rabobank heeft eindelijk het sein op groen gezet om mensen die een Opmaat Hypotheek hebben een vergoeding te geven.
Insiders
Ik verwijs dan nog even terug naar mijn columns Opmaatdrama’s, waarin ik aantoonde dat er wel degelijk in de interne voorwaarden staat dat sparen niet gegarandeerd is. De Rabobank-adviseurs waren dus op de hoogte. Zij hebben klanten een verkeerd advies gegeven.
Het excuus dat ze eventueel niet op de hoogte waren is mogelijk, maar dan zijn de personen die het product hebben verzonnen aansprakelijk.
Al jaren waren insiders op de hoogte van de werkwijze van DSB Bank. Natuurlijk kon dit niet door de beugel, maar zolang er niet werd ingegrepen, waarom zou je dan stoppen met iets te verkopen wat flink verdient? Uiteindelijk ging DSB failliet, maar terecht plaatsen veel mensen hier een dik vraagteken bij.
Afab wèl geholpen
Was DSB te redden geweest als zij door de zes banken een bedrag van 150 miljoen euro hadden ontvangen? Het antwoord zullen we nooit krijgen of weten. Wel is opvallend dat een maandje later Afab wel voor dit bedrag werd geholpen door de banken. Afab had net als DSB veel koopsompolissen gesloten, maar werd daar dus niet voor “beboet” door de collega’s.
Dit was ook logisch, want Afab is een inkooporganisatie die voor de banken hypotheekdossiers afhandelt. Door Afab te laten vallen, hadden de banken een groot probleem gehad. Er zouden duizenden hypotheekdossiers uitgezocht moeten worden en veel mensen hadden hierdoor in de toekomst problemen gekregen. Zo zie je maar weer dat het belangrijk is dat banken afhankelijk van je zijn.
Tot slot de AFM en het Ministerie van Financiën. Deze laatste toonde eindelijk karakter door vorige maand antwoord te geven op mijn vragen. In diverse columns had ik al jaren een groot probleem aangekaart betreffende de renteaftrek versus de uitkering van een box 1 polis/spaarrekening.
AFM draaft door
Dankzij de druk van het AD kwam het ministerie eindelijk met een antwoord, waar de gehele hypotheekbranche al jaren op zat te wachten. Eigenlijk is het zeer triest dat dit jaren heeft moeten duren en dat een columnist van IEX dit uiteindelijk voor elkaar moest krijgen.
Maar de koude douche van 2009 gaat dit jaar naar de AFM. Op diverse manieren hebben zij flink de plank misgeslagen. Allereerst door zich te bemoeien met het beperken van de tophypotheken. Zelfs het kabinet moest er aan te pas komen om de AFM terecht te wijzen.
Helaas was dit aan dovemansoren gericht, want een paar maanden later bracht de AFM een uitgebreid rapport uit met als onderwerp hoe de tophypotheken alsnog konden worden aangepakt. Ook was de AFM al jaren op de hoogte van de werkwijze van DSB. Het is dan ook zeer vreemd dat DSB pas dit jaar een flinke boete kreeg van 120.000 euro terwijl achteraf bleek dat het bij het bank niet zo goed ging.
Douche & druppel
Logisch dus dat DSB wel de boete wilde betalen maar niet wilde dat dit in de publiciteit kwam. De AFM heeft dit jaar veel boetes uitgedeeld. Ik kan en wil niet oordelen of dit terecht is. Wel zijn er veel boetes bij die adviseurs hebben ontvangen omdat zij te hoge hypotheken hebben afgesloten.
Deze hypotheken zijn uiteindelijk afgesloten bij geldgevers die dus ook hun toestemming hebben verleend. De AFM heeft in het afgelopen jaar alle geldgevers gecontroleerd en slechts enkele hebben een boete ontvangen. Dit betekent dus dat de andere geldgevers die geen boete hebben ontvangen zich “netjes” aan de regels hebben gehouden.
Tot slot de druppel die mijn koude douche deed overlopen. Op 10 juni schreef ik in een column Weer die KEW polis hoe de AFM een casus in zijn rapport naar adviseurs had gewijzigd. Ik liet u ook zien dat de AFM dit wél wijzigde in hun uitgebreide rapport maar niet in hun afzonderlijke onderdelen.
Mijn Top-5
Achteraf was die wijziging terecht, maar op dat moment was er geen aanleiding om een ander standpunt aan te nemen. Bovendien hebben zij de moeite niet genomen om de adviseurs op de hoogte te stellen van deze wijziging. Dit laatste is natuurlijk schrijnend, want het rapport is leidend voor adviseurs om een boete te voorkomen.
Waarom dan “stiekem” een casus wijzigen. Wie het voorbeeld moet geven, moet dit ook goed doen. Enfin, mijn eindstand van de koude douche is als volgt:
1. AFM
2. DSB
3. Afab
4. Rabobank
5. Ministerie van Financiën
Heeft u een andere mening? Ik hoor het graag van u.
Jos Koets is Erkend Hypotheek Adviseur (SEH) en de specialist van IEX.nl. Hij heeft z’n eigen Assurantiekantoor Groenoord in Vlaardingen. Koets schrijft zijn columns op persoonlijke titel. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel (hypotheek)advies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde transacties. Hoewel deze column met de grootst mogelijke zorgvuldigheid is samengesteld, aanvaardt Jos Koets geen aansprakelijkheid voor de onvolledigheid, onjuistheid of gevolgen daarvan. Uw reactie is welkom op koets@iex.nl