Wij investeren te weinig in energie. Óf de investeringen in zon en wind, óf die in olie en gas moeten substantieel omhoog.
Vorige maand publiceerde de IEA (het Internationale Energie Agentschap) het jaarlijkse rapport over investeringen in de energiesector. Wereldwijd werd er ruim 1800 miljard dollar geïnvesteerd in energie; een enorm bedrag.
Ruwweg tweederde ging naar de fossiele kant: het meest in de productie van olie en gas en daarnaast in zaken als pijpleidingen, raffinaderijen en fossiele elektriciteitsproductie.
Ongeveer eenderde ging naar niet-fossiele brandstoffen. Hiervan ging het meest naar hernieuwbare elektriciteitsproductie uit zon en wind, maar ook een deel naar nucleaire energie en biobrandstoffen.
Wij zijn niet opgelijnd voor Parijs
Van 2010 tot 2015 zagen we een toename van de investeringen in hernieuwbare energiebronnen. Deze groei werd versterkt door een afname van de kosten. Elke geïnvesteerde euro leverde dus meer op.
De laatste drie jaar vlakten beide ontwikkelingen echter af. In 2018 waren zowel de totale investeringen in hernieuwbaar als de kosten vrijwel gelijk aan die in 2017.
In 2018 werd er nog steeds zo’n 80 miljard dollar in kolen geïnvesteerd. Dit gebeurde vooral in China, waar oudere (en gevaarlijke!) kolenmijnen vervangen worden door modernere. De totale capaciteit neemt dus niet substantieel meer toe.
De relatief langzame verschuivingen voor de investeringen in energie en de behoorlijke economische groei in 2018 zorgden ervoor dat de uitstoot van broeikasgassen in dat jaar wereldwijd met 2,4% toenam.
De bestaande ontwikkelingen zijn ver verwijderd van een scenario waarin de opwarming van de aarde tot onder de 2 graden beperkt wordt, zoals dat in 2015 werd afgesproken in Parijs.
... en voor een voortzetting van de huidige ontwikkelingen
De grote val van de olieprijs in 2014 werd gevolgd door een substantiële daling van de investeringen in olie en gas, met zo’n 40%. Dat werd gedeeltelijk gecompenseerd door lagere kosten. Technologische vooruitgang en overcapaciteit bij contractors, zoals drillers, zorgden ervoor dat de kosten na 2014 met zo’n 25% daalden.
Verder was er een verschuiving van focus van grote megaprojecten (denk aan Kashagan of deepwater projecten) naar schalieolie en -gas.
De flexibiliteit van investeringen in schalieolie, die men op korte termijn kan verhogen of verlagen, is een groot voordeel in deze voor de olie- en gaswereld onzekere tijden. Als een deepwater project is opgestart, zit men voor enige jaren aan grote investeringen vast.
Voorzichtig herstel van investeringen in olie en gas
Er begint zich nu een voorzichtig herstel van investeringen in conventioneel olie en gas af te tekenen. Het percentage van de totale investeringen dat naar exploratie (het vinden van nieuwe olie- en gasvelden) gaat, is nu gedurende acht opeenvolgende jaren gedaald. Voor 2019 wordt voor het eerst weer een lichte stijging verwacht.
Maar in feite investeert de conventionele olie- en gasindustrie alsof we Parijs wél gaan halen! En vertrouwt men op schalieolie uit de VS, om het gat tussen aanbod en vraag op de korte termijn te vullen. De vraag is niet of maar wanneer dat VS schalieolie niet meer zal lukken.
Niche Amerikaanse schalieolieproducenten zitten financieel in zwaar weer. De kosten voor schalieolie stijgen nu al twee jaar sneller dan die voor conventionele olie. Schalieolie is het enige segment van de olieindustrie waar de IEA in 2019 geen toename van de investeringen verwacht.
Wij investeren te weinig in energie
Bij een voortzetting van de huidige ontwikkelingen, zoals voor het IEA NPS (new policies) scenario, dient volgens de IEA de hoeveelheid nieuwe conventionele olie- en gasprojecten dat in gang wordt gezet de komende vijf jaar te verdubbelen.
Als we de doelstellingen van Parijs wel gaan halen, zoals voor het IEA SDS (sustainable development) scenario, dienen de investeringen in energie met een lage uitstoot van broeikasgassen de komende vijf tot tien jaar te verdubbelen (en kunnen de huidige investeringen in conventionele olie nog steeds op het huidige pijl blijven).
Wij investeren dus te weinig in energie. Dat is in lijn met de steeds kleinere rol die energiegerelateerde bedrijven vervullen op de beurzen: hun aandeel in de totale marktkapitalisatie is steeds verder afgenomen.
Hoe dit zal uitpakken weten we niet, maar duidelijk is wel dat de huidige situatie niet kan voortduren. Óf de investeringen in zon en wind, óf die in olie en gas, moeten substantieel omhoog.
Aan u als belegger de keuze welk segment u het meest aantrekkelijk vindt.