Vaak wordt gezegd dat de gezondheidssector niet veel last heeft van de negatieve economische ontwikkelingen. De farma- en biotechbedrijven verkopen hun medicijnen toch wel.
En ik ben nog niet gestuit op een onderzoek waarbij een relatie is gelegd tussen de economische groei in bijvoorbeeld de Verenigde Staten, de Europese Unie of Japan en de gezondheidstoestand van individuele personen.
Maar ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat de toename in het gebruik van anti-depressiva navenant toeneemt in tijden van recessies of kredietcrises.
Dus per saldo zou de farma- en biotechindustrie immuun moeten zijn voor de huidige kredietcrisis.
Vette marges
De professionele beleggers lijken het wiel opnieuw uit te vinden door meer te kijken naar de balansen van bedrijven in plaats van alleen naar de verlies- en winstrekeningen en cashflow-overzichten.
Bedrijven met sterke balansverhoudingen komen nu opeens weer bovendrijven en bieden interessante investeringmogelijkheden met aanzienlijk lagere default risks. Wat dat betreft behoren de farma- en een aantal biotechbedrijven ook tot deze categorie. Zeker de grote farmabedrijven.
Die grote farmaconcerns beschikken over sterke balansen met aanzienlijke kasniveaus, opgebouwd in jaren van stijgende omzetten van gepatenteerde medicijnen met vette marges van 50% of meer. Recent stond in de Financiële Telegraaf een overzicht van de kasposities van de grote farmabedrijven.
Het gros had een kaspositie tussen de 5 en 15 miljard dollar. Vette uitschieter is Pfizer met een kaspositie van meer dan 25 miljard dollar. Van kredietcrisis bij dit soort bedrijven is geen sprake.
Waar ze wel mee te maken hebben is een crisis van een hele andere omvang. Een omvang die de miljarden aan kasgeld snel doet vergeten.
Lemen voeten
Het gemiddelde farmabedrijf is een reus met lemen voeten en een januskop. Een januskop omdat aan de ene kant de harde cash zich opstapelt en dat geld aan de andere kant hard nodig zal zijn om acquisities te doen.
Een reus met lemen voeten omdat die schijnbaar onuitputtelijke bronnen van inkomsten uit merkmedicijnen de komende jaren fors onder vuur worden genomen. Als het patent op een merkmedicijn verloopt, ligt de formule om het medicijn te fabriceren op straat.
Het gevolg is concurrentie van generieke medicijnen (soortgelijke medicijnen tegen veel lagere prijzen). De omzet van het oorspronkelijke merkmedicijn stort dan volledig in. Dit proces van het aflopen van patenten op belangrijke medicijnen loopt al een tijdje. En ik denk dat de grootste aderlatingen nog moet komen.
Medicijn | Aandoening | Onderneming | Omzet 2007
(in miljoen dollar) | Expiratie
patent
|
Lipitor |
hartaandoeningen | Pfizer | 12.900 |
2010 |
Seretide |
astma | Glaxosmithkline | 7070 | 2010 |
Plavix |
hartaandoeningen | BMS/Sanofi Aventis | 5900 |
2011 |
Nexium |
maagzweren | Astra Zeneca | 5700 | 2014 |
Diovan |
hoge bloeddruk | Novartis | 5012 |
2012 |
Zyprexa |
schizofrenie | Eli Lilly | 4760 | 2011 |
Singulair |
astma | Merck | 4266 |
2012 |
Seroquel |
anti-psychotisch | Astra Zeneca | 4027 | 2011 |
Risperdal |
anti-psychotisch | Eli Lilly | 4000 |
2009 |
Norvasc |
hoge bloeddruk | Pfizer | 3000 | geëxpireerd |
Totaal | |
| 53.635 | |
Bron: SNS Securities Research. * Norvasc verkocht in 2007 al 1,9 miljard dollar minder dan in 2006 en stond in de eerste 9 maanden van 2008 weer 28% lager.
Patentexpiraties
In de tabel hierboven staat de omzet van de top-10 grootste medicijnen in de farmasector. In totaal bedroeg de omzet in 2007 bijna 54 miljard dollar. Daarvan zal 90% binnen drie tot vier jaar verdwijnen door het aflopen van de patenten. Ook andere cijfers wijzen op dramatische verschuivingen in de omzet van veel grote farmabedrijven.
Verschillende analisten wijzen op het verdwijnen van meer dan 100 miljard aan omzet door patentexpiraties. Onderstaand overzicht laat zien dat dit voor concerns als Glaxosmithkline, Sanofi Aventis en Eli Lilly zal leiden tot omzetdalingen van meer dan 35% gerekend vanaf de omzet van 2007.
Bron: SNS Securities Research
Bio met Farma
Om de grote dalingen in de omzet minimaal voor een deel te compenseren, moeten de concerns overnames doen om nieuwe potentiële kaskrakers te krijgen. De dubbele of driedubbele namen laten al zien dat er heel wat fusies hebben plaatsgevonden (Glaxo Wellcome met Smithkline Beecham, Sanofi met Aventis, Astra met Zeneca, et cetera).
Maar met overnames binnen de sector lijkt nu het ene gat met het andere gat gevuld te worden. Daarom richten de farmabedrijven meer en meer hun blik op biotechnologiebedrijven en de mogelijke kaskrakers die zij binnen hun pijplijnen verbergen. Een aantal overnames zijn in 2007 en 2008 al doorgevoerd:
- Roche doet een bod op Genentech
- Astra Zeneca neemt Medimmune over
- Eli Lilly koopt Imclone
- Novartis neemt Speedel over
- Sanofi koopt Acambis
- en de recente overnamegesprekken tussen Wyeth en Crucell
Interessante biotechs
De verwachting is dat ook in de komende periode nog wel een aantal biotechbedrijven overgenomen worden. Interessant zijn de bedrijven die op het punt staan om een nieuw product op de markt te brengen of de ontwikkelingsfasen met succes hebben afgerond en het medicijn ter goedkeuring voordragen. In Europa zijn dat onder meer:
- Genmab (Denemarken/Nederland)
- Antisoma (Verenigd Koninkrijk)
- Nicox (Frankrijk)
- Medigene (Duitsland)
- Intercell (Oostenrijk)
Biotech is nu meer dan ooit het levensbloed van de farmasector. Daar is in 2008 al een mooi voorschot op gegeven. Wordt vervolgd...
Marcel Wijma is Senior Analist Biotech bij SNS Securities (VLR). Op dit moment heeft Wijma geen beleggingen in beursgenoteerde aandelen in Nederland. De informatie in deze column moet niet gezien worden als een professioneel beleggingsadvies, of als een aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Het betreft hier de mening van een onafhankelijke partij, zodat er als zodanig geen verantwoordelijkheid kan worden genomen voor de actie van anderen. Uw
reactie is welkom op wijma@iex.nl