Nog steeds is er geen duidelijk omkeerpatroon in de AEX te zien. Wel is er sprake van lichte verbetering in met name de technische indicatoren. Na één van de meest dramatische weken verhoogden wij vorige week onze kortetermijnopinie naar long.
De rebound die hierna plaatsvond keerde echter onder de belangrijke 309 punten. Hierna werd opnieuw een iets lagere bodem gemaakt. De kans op een test van de langjarige steun op 217 punten is nog steeds reëel.
Wij houden er rekening mee dat het einde van de dalingen in zicht is en dat de AEX bezig is met de draai van een dalende in een zijwaartse markt.
De bevestigingssignalen komen van een eventuele draai in de MACD, de verdere afkoeling van de VIX en een opwaartse doorbraak van de derde dalende versnellingsfase. Zolang deze signalen niet plaatsvinden, houden wij onze langetermijnopinie op short (sell-the-rally) en onze kortetermijnopinie op long.
Verkoopsignaal
Op de weekgrafiek is te zien dat de overdrijving/capitulatie in de afgelopen weken zeer groot was. Het koersdoel van een groot hoofd-schouderpatroon (sinds begin 2006) op 280 is ruimschoots gehaald. De neklijn hiervan ligt rond de 420. Het laatste belangrijke Fibonacci-retracementniveau (61,8%) rond de 350 is enige tijd geleden al doorbroken.
Dit is het Fibonacci-niveau tussen de bodem uit 2003 en de top van vorig jaar. Dit gaf zoals vaker genoemd een duidelijk verkoopsignaal, waarna de kans vooralsnog blijft bestaan dat de gehele bullmarkt wordt gecorrigeerd. Dit betekent dat de AEX alsnog de bodem op 217 in de komende weken zal kunnen testen.
Klik op de grafiek voor een grote versie
Sell-the-rally
Zolang er geen duidelijk omkeersignaal is, blijft deze langetermijnmarkt een sell-the-rally-markt. Pas een breuk met de voormalige dalende bodemlijn – nu rond de 283 – geeft een eerste verbetering voor de lange termijn en een mogelijk draai richting een zijwaartse markt.
Uiteindelijk zal de vorige top op 417 gebroken moeten worden om te spreken van een definitief einde van de huidige bearmarkt. Dit lijkt nu nog erg ver weg. Toch zal een draai naar een zijwaartse markt en uiteindelijk een nieuwe bullmarkt gepaard gaan met meerdere instapmomenten en een hoge volatiliteit.
Hierbij moet een nieuw duidelijk patroon te zien zijn van hogere bodems en toppen. Ook in 2003 had niemand er meer geloof in na de capitulatiefase, waarna toch een nieuwe langjarige bullmarkt werd ingezet. Maar zover is het voorlopig nog niet.
Duidelijke verbetering
Op de daggrafiek zijn nu drie dalende toppenlijnen te zien in de vorm van een steeds steilere versnellingsfase. Vorige week lag het niveau van de meest steile versnellingsfase rond de 309. Momenteel ligt deze fase rond de 290.
Een opwaartse doorbraak in de komende weken van deze dalende toppenlijn geeft een duidelijk verbeteringsignaal aan voor de korte termijn. In dat geval is de kans reëel dat de definitieve bodem in de AEX is gezet. In dit scenario zou een positieve crossing in de MACD perfect passen, wat een duidelijk omkeersignaal aangeeft.
Klik op de grafiek voor een grote versie
Omkeermoment
In ieder geval mogen we in de komende dagen een test van deze dalende toppenlijn verwachten. Als de AEX deze dalende toppenlijn opnieuw niet doorbreekt, achten wij de kans zeer groot op alsnog een test van de steun op 217.
Een opwaartse doorbraak van de dalende toppenlijn, met bevestiging boven de vorige top op ongeveer 303 punten geeft het startsein van wat wel eens een zeer forse kortetermijnrally kan worden. Hierbij kan een rechtstreekse opleving van de AEX richting de zone tussen 345 en 350 niet worden uitgesloten in de komende weken.
Wij willen wel benadrukken dat het hierbij vermoedelijk gaat om een omkeermoment voor de middellange termijn, die gepaard zal gaan met forse bewegingen voordat een patroon van hogere bodems en toppen zichtbaar wordt. Er zullen dus meerdere instap- en uitstapmomenten gaan komen.
Klik op de grafiek voor een grote versie
Lager volume
Veel hangt in de komende dagen en weken af van een positieve crossing in de MACD. Deze lijkt de laatste dagen al wel af te vlakken richting een draaimoment. Het is echter nog wel wachten op het definitieve signaal: de crossing. Overigens zijn de extreem lage niveaus van de MACD de laatste jaren niet meer voorgekomen.
Opvallend blijft de RSI. Hier is nog steeds sprake van positieve divergentie, oftewel een lagere bodem in de AEX en een hogere bodem in de RSI. Dit betekent dat de verkoopdruk toch begint af te nemen. We zien dit overigens ook terugkomen in het volume in de AEX.
Tevens geeft de RSI sinds gisteren een koopsignaal door voor de eerste maal de dalende toppenlijn (sinds de top rond 55 punten) te doorbreken. De technische indicatoren beginnen dus aanzienlijk te verbeteren, wat uiteindelijk kan resulteren in een opwaartse doorbraak van de AEX van de meeste steile dalende toppenlijn rond de 290.
Bas Heijink & Ruurd Haan zijn verantwoordelijk voor de visie op basis van Technische Analyse binnen ING Bank Private Banking. Heijink is Senior Salestrader en Haan is Manager van de Centrale Salestrading Desk. De informatie in deze column behelst geen individueel beleggingsadvies maar slechts een algemene aanbeveling op basis van Technische Analyse waarop beleggers hun beleggingsbeslissingen mede kunnen baseren. ING Bank NV is verantwoordelijk voor het uitbrengen van de hierboven opgenomen beleggingsaanbeveling. Klik hier om een reactie aan de auteurs te sturen.