En wel voor de drie heren die ons wellicht voor The Great Depression 2.0 behoedden. Tien jaar ná, hartelijk dank. Verder een lege agenda deze week. Maar wel nerveuze beurzen, EM-crisis én een blik op ING en ASML.
Nog eentje en misschien wel de mooiste. Niemand minder dan Barron's:
Het probleem van het kapitalisme is dat de lijntjes niet keurig recht, maar per saldo van linksonder naar rechtsboven lopen. Eigenlijk is dat geen probleem, gewoon even doorbijten, maar het wordt er een omdat publiek en maatschappij het kapitalisme juist op die dalingen afrekenen.
Tien jaar geleden behoedde het krachtdadig optreden van deze toen minister van Financiën, Fed-voorzitter en New York Fed president de wereld misschien wel voor The Great Depression 2.0. In 1929 deden hun voorgangers namelijk helemaal n.i.k.s. (laissez-faire) en zij deden juist alles wat zij noodzakelijk achten.
Daarbij kregen ze zo'n beetje carte blanche van de politiek, het moet worden gezegd. Hebben deze heren ooit een bedankje gehad? Nee, sinds die tijd - en ook deze dagen weer in álle Nederlandse media - is er een kakofonie van alles wat er niet deugt, niet eerlijk is en dat nu nog erger is, of nog erger wordt.
Een lot uit de loterij
Waarom tellen we nooit eens onze knopen en zaniken we alleen maar over wat er niet deugt? Het is geen recht, maar een lot uit een loterij dat wij in deze tijd in dit rijke, vrije land mogen leven. En nee, perfect is het niet. Wordt het ook niet. Nooit. Zomaar een voorbeeld. Dit klopt niet.
Enfin, ik zit het stuk van de Drie Musketiers met genoegen te lezen. Kort, zakelijk en niks geen grote woorden en borstklopperij. Niks kijk eens hoe goed wij het hebben gezien. Dit is in schril contrast met al die pompeuze verhalen en opinies van scribenten die ons wel eens even vertellen hoe verschrikkelijk het nu is.
Dan doe ik het maar: Hank, Ben en Tim, bedankt jongens. Biertje? Oh ja, ze zeggen ook nog wat over de lijntjes die maar niet recht worden. Wen er maar aan:
Even if a financial crisis is now less likely, one will occur eventually.
Misschien moeten deze heren wel de Nobelprijs voor de Economie hebben. Wie lijntjes rechtdoor trekt mag ze ook de Nobelprijs voor de Vrede geven. We weten namelijk hoe de depressie af liep. Anders legt Warren Buffett u de crisis van toen nog even in 5 minuten uit.
Hoe erg is het nu?
Goed, over naar de actualiteit. Jeroen heeft een grafiekje waar we de volgende financiële crisis kunnen verwachten? De nervositeit is bijna voelbaar in de markt en is zeker op de koersborden zichtbaar.
Wellicht ten overvloede, maar de emerging markets zitten gezamenlijk in een bearmarket. Hier ziet u de MSCI Emerging Markets en de MSCI World Index in dollars, het is momenteel een wereld op twee snelheden.
Of moet ik de emerging markets index versus de S&P 500 geven? De trigger voor de daling van de eerste lijkt toch de handelsoorlog die het Witte Huis eind januari aankondigde.
U ziet de S&P 500 nu wel teruglopen en dat geldt voor meer beurzen, zoals onze AEX. Het ziet er een beetje dipperig uit. Angst voor besmetting en wereldwijde recessie en misschien wel weer schulden- en liquiditeitscrisis is wat ook ik denk dat de beurzen in hun greep houdt.
Contrair denken kan mogelijk lucratief zijn, want veel signalen dat de economie terug loopt en de beurzen om de goede reden in een bearmarket belanden (teruglopende winstverwachtingen) zijn er nog niet. Ik loop er een paar langs. De rentes stijgen om te beginnen, er is geen vlucht in veilig AAA-staatspapier.
Dit zijn de grootste en meest liquide vluchthavens, de Amerikaanse en Duitse tienjaars rentes.
Onder de motorkap van de beurzen zelf is ook nog alles kits. Weliswaar gaan de aandelen wat sneller rond, maar getuige de de AEX en S&P 500 VIX Index (volatiliteit) zijn de markten nog redelijk in rust.
Voor commodities geldt hetzelfde als de AEX: ziet er wat pips uit, maar dat is het dan ook. Dit is de Thomson Reuters CRB Commodity Index, een verzameling van van alles en nog wat er groeit, bloeit en uit de grond komt.
Dan nu nog de belangrijkste cijfertjes, de winstverwachtingen. In de VS zitten die wel goed:
Grafisch ziet dat er zo uit. Let wel, het is een weekgrafiek, dat knikje naar beneden zit er nog niet bij. De conclusie daarover luidt vooral dat die aandelen goedkoper maakte, vooral technologie. U ziet ook waarom ik zelf altijd op dips hoop. Zie winst en omzet, die in januari maakte aandelen louter goedkoper.
Hetzelfde plaatje heb ik voor de AEX. Hier lopen de winst- en omzetverwachtingen wel wat terug. Wellicht is daarom de conclusie dat de AEX terecht aan het dalen is. Want ook dit is een weekgrafiek die nog bijna dertig indexpuntjes hoger staat dan het actuele bord. Goedkoper Damrak dus.
Wat heet, met de daling vorige week staat de AEX dit jaar zelfs -1,1%. De AEX herbeleggingsindex doet nog wel +1,9%. Wat is het probleem? De index kan niet ieder jaar 15,5% bruto per jaar stijgen, zoals sinds de bodem in 2009, want zo snel stijgen de winsten nou ook weer niet. Zeker niet op lange termijn.
Gewoon een slecht beursjaar?
China, Turkije, Zuid-Afrika en nog een paar emerging markets mogen dan in een bearmarket zitten, vooralsnog is de conclusie dat het gewoon een slecht beursjaar is. Niks minder en niks minder. Het kan een wereldwijde bearmarket worden, maar dat is voorspellen en dat is aan de de kermiswaarzegster.
Ennuh, de de markten kunnen ook gewoon weer gaat stijgen, zoals ze al ruim negen jaar doen en steeds iedereen weer verrast. Mij ook. Als ik niet automatisch iedere maand de markt zou kopen, had ik ook de hele bullmarket gemist. Want ik heb in al die tijd niet een keer een ja nu momentje gehad bij me eigen.
Let wel, Charlie gaat uit van de MSCI Netherlands Index (ene Royal Dutch Shell zit daar niet in, MSCI bestempelt dat als Brits) in dollars. Vandaar zijn er andere scores dan bij de AEX:
Verhip, we hebben het altijd over die beruchte 38915.87 van de Nikkei 225 van oudejaarsdag 1989 en AEX 703,18 uit 2002, maar er zijn nog veel grotere schuinsmarcheerders. Bij deze een bemoedigend schouderklopje voor de Turkse lezers van dit stukje. Gelukkig hebben ook jullie het dividend nog.
Het is wel zo, de Turkse Bist 100 doet 4,6% dividendrendement en 6,7 keer de huidige winst. In lira's, dat dan wel. U weet maar nooit, als de Turkse centrale bank doet wat het moet doen en economie en lira herstellen, kan u nog een hoop plezier bleven aan wat nu nog een wilde en hoogrisico gok is.
Agenda, ING en ASML
De agenda is leeg deze week - er is alleen een (non) ECB-rentebesluit - en daarom kijk ik even wat beter naar twee grote AEX-aandelen die deze week zwaar onderuit gingen. Daarmee drukten ze de sfeer op het Damrak behoorlijk, ofwel ING en ASML. Eerst maar even de bank met liefst twee zeperds afgelopen week.
Eerst was er die schikking in de witwaszaak à €775 miljoen en vervolgens dat interne rapport dat op straat lag. Weliswaar is ING, naar eigen zeggen, een fintech aan het worden, maar blijkbaar blijven hierdoor wat organisatorische klusjes liggen en snapt nog steeds niet iedere bankmedewerker wat risico is.
Met eigenlijk al sinds januari afkoelende economische cijfers en die emerging markets crisis is het niet raar dat banken onder vuur liggen. ING deed het niet eens zo veel slechter dan de Eurostoxx Banks Index, die staat 30% onder de top.
Met die schikking zijn de Q3-cijfers nu al naar de vaantjes. Los daarvan, dat is een eenmalige afboeking, zijn de analistenverwachtingen dit jaar amper naar beneden bijgesteld. Kan nog, zeker als de crisis in de opkomende landen verscherpt en overslaat, maar met -33% is er al veel ingeprijsd.
Niet in te schatten is of er soms een bestuurscrisis bij ING zelf komt. Dat het interne rapport zo snel na die witwaszaak lekte, duidt er in ieder geval op dat er binnen ING stoelpootzagers zijn. Het kan ook zijn dat Den Haag zich er mee gaat bemoeien. Scoren bij het publiek na die dividendbelastingzaak.
Over korte handelsritjes ING maken kan ik u niks zinnig zeggen, maar als (lange termijn) belegging misschien wel. Als ik ze zelf zou hebben, zou ik niet weten waarom ik ze zou verkopen. Iets met rechte lijntjes omhoog waarmee ik dit stuk begon, zeg maar. Die zijn er niet. Ook niet bij banken.
Bankieren is hoogrisico business - één slechte lening kan een gezonde bank omtrekken - en slechte tijden en dikke dalingen horen er net zo bij als flamboyante stijgingen. Ik zou misschien bijkopen op iedere 10% daling, of een vette doorlopende order inleggen op €8,50. Dat is de bodem van een paar jaar terug.
Tenminste, als de outlooks en verwachtingen niet (drastisch) naar beneden toe worden bijgesteld, want dan worden de sommen en de beleggingspropositie weer anders. Daar is nu nog geen sprake van.
Even tussendoor. Intussen tellen ze bij ABN Amro hun knopen. Dat staat zelf ook gigantisch lager, maar veel minder dan de rest en met die herrie bij ING blijft de bank mooi buiten het publicitaire schot.
ASML levert in
Over naar ASML, dat deze week zowat 10% inleverde. Wisselende geluiden uit de chipsector, het is heel verwarrend. Broadcom verhoogde deze week de outlook, KLA Tencor schoof die van haar door naar volgend jaar en Morgan Stanley had een rapport dat het allemaal wat minder wordt met die chips.
Ik vermoed dat die plotselinge, drastische ASML daling vooral te maken heeft met dat het concern zelf anderhalve maand terug nog een fraaie outlook af gaf. U ziet de grafiek, ASML steeg dit jaar per saldo ook lekker door, waar bijvoorbeeld ASMI en met name Besi machteloos op hun rug op de beursvloer liggen te spartelen.
Ik vergelijk in euro's ASML met chipindex SOX, ofwel de Philadelphia Semiconductor Index. Merk op hoe opvallend saaiwaarts die dit jaar eigenlijk per saldo beweegt...
Ja, als er (volgend jaar?) een recessie komt, hoeft u zich geen illusies te maken: dan krijgt de chipsector zeker winst- en wellicht nog meer koersklappen. Boom & bust, zo werkt dat. Misschien niet, of het valt mee en dan hebt u nu voor het eerst in jaren de kans om ASML voor minder dan 30 keer de verwachte winst te kopen.
Bij de analisten loopt het ook nog niet door dun door de pantalon. Niettemin is de outlook van ASML bij de Q3-cijfers nu als iets om naar uit te kijken. Handhaaft ze die, verlaagt ze, of... Zit er zelfs een verhoging in...?
Krijgt u de agenda nog van me. Niet veel, hé?
9 sep
00:00 Opec vergadering
01:50 Japan BBP Q2 +0,7% QoQ
03:30 China CPI en PPI aug +2,2% en +4,0% YoY
08:00 Docdata Q1-cijfers
11 sep
09:00 Lucas Bols €0,25 ex-dividend
11:00 Duitsland ZEW Index sep -14,0
14:00 Beter Bed AVA
16:00 VS JOLTS jul 6,646M
12 sep
06:30 Nederland handelsbalans jul
14:30 VS PPI aug +0,2% MoM
16:30 VS olievoorraden
20:00 VS Fed Beige Book
13 sep
08:00 Duitsland CPI aug +0,1% MoM
13:45 EU ECB rentebesluit Unch 0,0%
14:30 EU persconferentie ECB-president Mario Draghi
14:30 VS CPI aug +0,2% MoM
14:30 VS jobless claims 210K
14 sep
04:00 China industriële productie aug +6,0% YoY
06:00 Nederland detailhandelsverkopen jul
06:30 Japan industriële productie aug
14:30 VS detailhandelsverkopen aug +0,5% MoM
15:15 VS industriële productie aug +0,3% MoM
15:55 VS consumentenvertrouwen Michigan sep 96,3
Bijna alle grafieken heb ik al gehad, ik laat mijn traditionele Kiek op de Grafiek vandaag zitten. Ik pak er nog eentje, de moeder aller assets. Dure dollar, goed voor de AEX winsten denk ik maar dan dom, simple & stupid? Tot morgen, tot voorbeurs.
