Kunstmatige intelligentie of ‘artificial intelligence’, vaak afgekort als AI, is het buzzword van dit moment. Alle grote bedrijven hebben het erover, maar wat is het nu eigenlijk? Een eenvoudige definitie van AI is dat het een wetenschap is die zich bezighoudt met het simuleren van intelligent gedrag door computers.
Volgens een andere definitie is AI een machine/computer, die in staat is om menselijk gedrag te imiteren. Een vrij algemeen geaccepteerde test voor kunstmatige intelligentie is daarom de zogenaamde Turingtest, vernoemd naar de Engelse wiskundige Alan Turing. Bij deze test ondervraagt een interviewer een persoon en een computer. Als hij niet kan onderscheiden wie de computer is en wie de persoon, is de computer intelligent.
Figuur 1. Het aantal malen dat de term ‘AI’ valt tijdens de presentatie van bedrijfsresultaten
Onverslaanbaar
Het grote publiek kwam waarschijnlijk voor het eerst in aanraking met AI toen IBM’s schaakcomputer Deep Blue in 1997 tot eenieders verrassing wereldkampioen Garry Kasparov wist te verslaan. En in 2016 wist Google-dochter DeepMind’s AI-programma AlphaGo de wereldkampioen Go, de Koreaan Lee Sedol, te verslaan.
Het spel Go is vele malen moeilijker dan schaken en velen geloofden dat een computer er nooit in zou slagen om deze lastige noot te kraken. AlphaGo was simpelweg gevuld met miljoenen zetten van historische partijen en kon, afhankelijk van de posities op het bord, zijn eigen winkansen berekenen en hierdoor zijn tactiek aanpassen. Zeer knap, maar nog wel te begrijpen.
Inmiddels heeft DeepMind de variant AlphaGo Zero ontwikkeld, die zichzelf zonder enige instructies – behalve natuurlijk de regels van Go –het spel heeft aangeleerd. Binnen drie dagen had AlphaGo Zero alle voorgaande versies van AlphaGo verslagen en binnen 40 dagen had het programma spelprincipes ontwikkeld waar de mens honderden jaren over gedaan had. Volgens de baas van DeepMind is AlphaGo Zero juist zo krachtig omdat het programma niet langer beperkt is door de limieten van menselijke kennis.
Niet altijd goed
Dat zelflerend gedrag echter nog niet altijd goed gaat, bewees Tay, de chatbot van Microsoft. Het idee was dat de Twitterbot Tay middels gesprekken met andere Twitter-gebruikers aan intelligentie zou winnen, maar dat pakte compleet verkeerd uit.
Al snel begon de bot racistische of seksueel georiënteerde beledigingen naar andere gebruikers te uiten – op Twitter leer je dat snel – en binnen 24 uur, maar wel 96.000 tweets verder, was Microsoft genoodzaakt om de account weer te sluiten.
Deze steeds verder gaande automatisering gaat ongetwijfeld invloed hebben op het gedrag en het bestedingspatroon van consumenten. Een schrijnend voorbeeld hiervan stond onlangs in de Wall Street Journal. Gebruikers van de taxi-app Uber vergeten steeds vaker te betalen wanneer ze in een reguliere taxi stappen. Bij Uber is het namelijk mogelijk om zonder te betalen uit te stappen, de ritprijs wordt vervolgens automatisch afgeschreven. Gemak went snel zullen we maar zeggen, ook al leidt het hier en daar tot problemen.
Effect van automatisering
Hoe meer automatisering we toelaten in ons leven, hoe minder we switchen naar alternatieven. De grote technologiebedrijven lijken zich daarom vooral te richten op de zogenaamde digital assistants, voorbeelden hiervan zijn de Google Assistant, Siri (Apple) en Alexa (Amazon).
In de huiskamer zal wellicht het meest gebruik gemaakt gaan worden van smart speakers zoals de Echo of de Homepod, maar ook op de smartphone zal een gevecht ontstaan over wie onze leidende digitale assistent gaat worden. Deze keuze wordt enorm belangrijk, omdat veel gebruikers eenmaal gemaakte default-keuzes op hun mobiele telefoon zelden tot nooit aanpassen.
Deze voice assistents worden nu nog weinig gebruikt, maar dat gaat ongetwijfeld veranderen. In Amerika gebruikt momenteel zo’n 3% van de consumenten ze inmiddels om online te shoppen. Maar de toepassingen breiden zich steeds verder uit.
Google Duplex kan restaurantreserveringen voor je maken, Siri doet aanbevelingen op basis van je agenda, en gebruikers kunnen Alexa de meest vreemde vragen stellen. Alexa heeft inmiddels meer dan 30.000 toepassingen binnen applicaties, van online bankieren tot auto’s en veiligheidscamera’s.
Niet onderschatten
De Google Assistant was zelfs zo overtuigend dat mensen zich er een beetje ongemakkelijk bij begonnen te voelen. Inmiddels heeft Google zijn assistent zodanig aangepast dat deze zichzelf eerst introduceert als AI en vervolgens pas overgaat tot het daadwerkelijke gesprek. Deze video geeft goed weer hoe dit soort assistenten er mogelijk gaan uitzien.
Natuurlijk is de technologie tot op heden nog niet perfect, maar dit soort voice assistants worden mijns inziens in de toekomst zeer krachtig. Voor beleggers is het zaak om niet te onderschatten hoe deze technologie het bestedingspatroon van consumenten kan veranderen.