Hopelijk vraagt BNR hem ook even naar het BAM en VolkerWessels nieuws vandaag. Hij zal, netjes als hij is, niet veel over zijn concurrenten zeggen, maar wellicht wel over risicomanagement bij grote projecten.
Eerlijk gezegd had ik verwacht dat BAM vandaag harder op die jobstijding uit IJmuiden zou zakken, maar het is VolkerWessels. Dit voorjaar kreeg onder meer BAM de verherbouwing van de Afsluitdijk toegewezen, dat met €550 miljoen een vergelijkbaar project als de Zeesluis IJmuiden is.
And there's no room for error... Wat destijds vooral daarbij opviel, was het commentaar van VolkerWessels. Dat bedrijf had ook een offerte gedaan. Lees mee met de Cobouw van 16 maart. Ons ontwerp is veel mooier, huilde, stampvoette CEO Jan Calimero de Ruiter letterlijk:
Puinhoop
Inderdaad kijkt De Ruiter kritischer naar projecten boven €150 miljoen, getuige het persbericht van vandaag met die extra afschrijving op die zeesluis. Die is grofweg twee keer zo groot als de markt verwachtte. Het hakt er in, u ziet -10% op het bord, daar waar BAM slechts een paar procent daalt.
Waar zit 'm dat in? Ten eerste moet VolkerWessels in tegenstelling tot BAM haar verwachte jaarresultaat aanpassen. Wat wellicht ook speelt, is dat Volker tot dusverre beter dan BAM en Heijmans haar risicomanagement op orde had. Dat was zelfs een argument bij de beursgang vorig jaar.
Die reputatie is nu aan diggelen en - speculatief - misschien dat beleggers afscheid nemen, die juist hierom in VolkerWessels en niet in BAM en Heijmans zaten. Het project wordt ook met 27 maanden (?!) verlengd. Kortom, het is een puinhoop in IJmuiden en sluit meer tegenvallers niet uit.
Verder dan mei vorig jaar gaat mijn vergelijkend koersenonderzoek niet, want toen kwam VolkerWessels terug naar de beurs. Niettemin mogen de uitslagen er zijn, zeker gelet op de vrijwel vlakke AEX. U ziet duidelijk hoe BAM de klos was bij de eerste Zeesluis afschrijving eind 2017.
Verder ziet u hoe u Heijmans zich een weg omhoog baant, bidt, kreunt en steunt, maar dat is een ander verhaal. Dat vertelt Hilllen vanmiddag wellicht ook bij BNR.
Aanbestedingswet
En zo doet zich de op het oog absurde situatie voor dat de economie uit haar voegen barst, de heistellingen en bouwkranen overuren draaien en de overheid de ambitie heeft een miljoen huizen te bouwen en de rest te verduurzamen en... De bouwers maar moeizaam voort ploegen en ploeteren.
Laat u niet verblinden door die Heijmans rally, want dat komt van ver na ook zeperds en afschrijvingen. Ongetwijfeld heeft dit ook te maken met de bedrijven zelf die fouten stapelen, maar sinds de bouwfraude begin deze eeuw en het veranderen van de aanbestedingsregels is alles anders.
Kijk mee naar deze grafiek over de afgelopen 25 jaar. Zeg het maar. Is het toeval dat het niks meer met de bouwers is sinds de aanbestedingregels vanaf 2006 tot en met 2012 zijn veranderd en de bedrijven en ambtenaren alles niet langer onder elkaar kunnen bedisselen in Yab Yum?
Double whammy
Dit is speculatief. Wat een feit is, is dat ondanks dat momenteel de bouw roodgloeiende business is, de bouwers zelf in een heuse double whammy zitten. Het risico is voor hen - zie vandaag - maar door de overspannen markt schroeven onderaannemers, ZZP'ers en Polen hun tarieven en uurtjesfactuurtjes op
Daar gaan de eventuele hogere marges, meeropbrengsten en schaalvoordelen dus, ook al kunnen de bouwers wellicht bij nieuwe projecten hogere en betere prijzen bedingen. Daarom ziet u die hoogconjunctuur eigenlijk ook niet significant in de cijfers en rapportages van de bouwers terug.
Zo blijft naar mijn idee de bouwaandelen prachtig speelgoed voor handelaren. Als buy & hold belegger hebt u hier echter niet veel te zoeken, want veel waarde weten deze bedrijven niet te scheppen. En het woord risico staat in de voorgevel gekerfd. Eerst eens een andere aanbestedingswet?
Zeker bij zulke grote projecten van nationaal belang als die zeesluis en de Afsluitdijk lijkt mij risico delen wel zo eerlijk. Tot die tijd ziet u dat louter bij de bouwers terug. Welke analist zei mij dat ook alweer? Betaal nooit, maar dan ook nooit meer dan tien keer de verwachte winst voor bouwaandelen.
Kijk, nu wordt het interessant. Heijmans doet nu 11,7 keer de verwachte winst, VolkerWessels 11,3 en BAM is zelfs in de woensdaggehaktdagaanbieding van 8,2. Kan een kans zijn, maar ook weer een disaster waiting to happen. Wat dat aangaat hebben de bouwers hun trackrecord niet mee.
Misschien moeten ze maar fuseren.