Scenario's bedenken voor iets dat nog nooit is gebeurd? Hachelijk. Als het echt uit de hand loopt, gaan de beurzen zeker dicht. Het worst case scenario is... dat u dan wel wat anders aan uw hoofd hebt dan uw beleggingsportfolio. Overleven bijvoorbeeld.
Vandaar ook afgelopen week deze koersbewegingen van de grote drie?
- Aandelen lager
- Staatsobligaties hoger, ofwel rentes omlaag
- Dollar omhoog
Ja, een bescheiden risk-off modus. Bescheiden ja, want de markt lijkt er van uit te gaan dat het allemaal weer met een sisser afloopt? Er is eigenlijk maar één precedent; de Cuba Crisis 1962, toen de wereld op de rand van een kernoorlog stond. Hier ziet u de Dow Jones in de jaren 1962-1963.
Het lijkt wel alsof de markt die crisis voorvoelde: in de lente een grote daling, waarna in augustus duidelijk werd dat er Russische kernraketten op Cuba stonden en de crisis begon, die eind oktober werd geschikt. Daarna was er een dikke opluchtingsrally.
Terwijl ik dit tik, vraag ik mij af of ik niet klinkklare onzin praat. Laten we wel zijn, even drie daagjes een beetje dalen: welke beurs of item is er niet groot mee geworden? Misschien dat de markten even uitzweten na al het gestijg en valt dit toevallig net samen met die oplopende Noord-Korea spanningen.
Grote draaipunten in de geschiedenis
Kijk maar eens naar de grote draaipunten van de markten in de historie. Zelden was er een actuele trigger. Mooiste voorbeeld is oktober 1929. Ineens daalden de markten en ging die daling een eigen leven leiden. Er is nooit achterhaald wat precies het moment en de reden was voor de draai der draaien.
Geldt ook voor de bodembel maart 2009. Het was toen koud, nat en fris, net als de meeste andere jaren. Niks bijzonders, het gebeurde zomaar. Komt bij dat we soms ten onrechte achteraf dalingen aan gebeurtenissen toeschrijven die niet kloppen:
- Lehman Brothers 2008? De beurzen zaten al in een downtrend.
- Idem dito voor 11/9: de markten daalden al lang en breed.
- Boekhoudschandaal Ahold? De koers was al gedecimeerd.
Zo kan ik nog wel even doorgaan. Terug naar het hier en nu en de waan van de dag: de Amerikanen hebben alweer iets anders om zich druk over te maken:
Tien jaar kredietcrisis
Omdat het deze week tien jaar geleden was dat in feite de kredietcrisis begon nog even een verhaaltje over het grote, vette feestvarken in Frankfurt:
Doe ik er nog even echte grafieken bij:
Tot slot nog deze: ja sec bekeken zijn aandelen peperduur. Vergeleken met de ultralage rentes zijn ze een stuk goedkoper. Hoe goedkoop of duur weet ik niet, want er is geen precedent:
Of u moet precies andersom kijken:
Agenda
Wat een leuke agenda hebben we deze week! KW2's nog van een paar spannende fondsen, BBP-cijfers, een handvol voorlopende indicatoren en geen centrale bankengedoe op notulen van de laatste rentebesluiten na. Wellicht is de term Klapperrr van de Week niet zo handig gezien de actualiteit, dus laat maar zitten.
In vogelvlucht de meest in het oog springende items:
- Bij ons zijn er KW2-cijfers van ondermeer Boskalis-Westminster, NN, Vopak, TKH, Brunel, ForFarmers, Heijmans en AND,
- Aegon en Aperam gaan ex-dividend.
- In het buitenland zijn er onder meer KW2's van Cisco, Deere, Home Depot, Target, Staples, RWE, AP Möller-Maersk, Carlsberg, Vestas en H&M.
- Eerste schattingen BBP KW2-cijfers zijn er uit Japan, Duitsland, Italië, Nederland en EU
- Voorlopende indicatoren over augustus zijn de New York en Philadelphia Fed Index
Veel nieuws is er nu nog niet. Volgens Bloomberg is Altice aan het rondbellen voor steun voor een bod op Charter Communications en ThyssenKrupp en Tata Steel schurken steeds meer tegen elkaar aan. Wellicht van de week meer nieuws, hier is de hele agenda:
14 augustus
01:50 Japan BBP KW2 0,6% QoQ
04:00 China industriële productie jul 7,2%
08:00 RWE KW2-cijfers
11:00 EU industriële productie jun -0,4% MoM
14:00 Sysco KW2-cijfers
15 augustus
06:30 Japan industriële productie jun
08:00 H&M KW2-cijfers
08:00 Duitsland BBP KW2 0,7% QoQ
08:00 TKH KW2-cijfers
10:30 VK inflatie CPI jul 2,7%
14:00 Home Depot KW2-cijfers
14:00 Staples KW2-cijfers
14:30 VS detailhandelverkopen jul 0,3% MoM
14:30 VS import- en exportprijzen jul 0,1% & 0,2% MoM
14:30 VS New York Empire State Manufacturing Index aug 11,0
16:00 VS bedrijfsvoorraden jun 0,4% MoM
16:00 VS NAHB huizenmarktindex aug 65
16 augustus
08:00 Heijmans KW2-cijfers
08:00 ICT Group KW2-cijfers
08:00 Kendrion KW2-cijfers
08:00 TIE Kinetix KW2-cijfers
08:00 Curetis KW2-cijfers
08:00 Carlsberg KW2-cijfers
08:00 Moller-Maersk KW2-cijfers
09:00 Aperam notering 0,38 dollar ex-dividend
09:30 Nederland BBP KW2 0,6% QoQ
10:00 Italië BBP KW2 0,4% QoQ
11:00 EU BBP KW2 0,6% QoQ
14:00 Target KW2-cijfers
14:30 VS building permits jul 1,240M
14:30 VS housing starts jul 1,220M
16:30 VS weekrapport olievoorraden
20:00 VS Fed notulen
22:00 Cisco KW2-cijfers
17 augustus
08:00 Boskalis Westminster KW2-cijfers
08:00 NN KW2-cijfers
08:00 ForFarmers KW2-cijfers
08:00 AND KW2-cijfers
08:00 VNC KW2-cijfers
08:00 Vestas KW2-cijfers
10:30 VK detailhandelsverkopen jul 0,2% MoM
11:00 EU inflatie CPI jul -0,5% MoM
13:30 ECB notulen
14:30 VS Philadelphia Fed Index aug 18,5
14:30 VS jobless claims 240K
15:15 VS industriële productie jul 0,3% MoM
18 augustus
08:00 Vopak KW2-cijfers
08:00 Brunel KW2-cijfers
08:00 Duitsland inflatie PPI jul 2,2% YoY
09:00 Aegon notering 0,13 euro ex-dividend
14:00 Deere KW2-cijfers
16:00 VS consumentenvertrouwen Michigan aug 94,0
Kiek op de Grafiek
Nee, geen nieuwe top – 537,84 van begin mei is de te kloppen intradagstand – maar de AEX deed deze week juist een streepje naar beneden. De index oogt wat vermoeid, maar het speelveld is klein. Stel dat de Noord-Koreaanse kou uit de lucht raakt en de dollar aantrekt, dan kan die top in een paar dagen van het bord.
Aan de andere kant kunnen we zo op 480 staan, als het echt vervelend wordt. Let wel, deze crisis plus bijbehorende dalingen kan voor hetzelfde geld de natuur van de markt zijn, of een trigger dat beurzen lagere groei en winsten inprijzen. Houd dat in de gaten, want op lange termijn gaan de beurzen hierover en niet politiek.
En of het een klein speelveld is. De AEX herbeleggings- of total return index, de Nederlandse DAX, zette dinsdag nog wel doodleuk een nieuwe all time high neer op 1708,84. Vergelijk die stand met die van de prijsindex en dan weet u wat dividend doet op lange termijn.
Nee, dat hebt u niet meegekregen, want de hele goegemeente zat deze week naar de volatiliteit te turen, ofwel de VIX indices. Het is echt een modeding. Waarom, want volatiliteit is des optiehandels. Als gewone, gemiddelde aandelenbelegger werpt u een blik op de stand en gaat over tot de orde van de dag.
Zoals alles heeft het ding geen voorspellende waarde, of het moet zijn dat u er zich gegarandeerd blauw aan betaalt. Iets van 20% per jaar alleen al door doorrollen van de futures. Enfin, rond vijftien staat dit ding vooralsnog gewoon op standje niks-aan-de-hand-mensen-gewoon-doorlopen.
Niet raar dat van de week de schijnwerpers op de VIX stonden, want die van de S&P 500 liet de op twee na sterkste stijging ooit zien. En dat bij een indexdaling van ruim 1%. Bij de andere hoge scores uit het verleden moet u daar letterlijk een nul achter zetten. Storm in een borrelglaasje dus.
Zet ik de S&P 500 er zelf maar meteen onder. Ja, een knikje naar beneden, maar de opgaande trend sinds november is nog gewoon intact, net als uiteraard die sinds 2009.
Hm, de Eurostoxx 50 ziet er minder goed uit dan onze AEX.
De DAX ook al, beetje neerwaartserig beeld. Ach, weet u? Aan al het feest komt een einde. We zitten nu middenin hoogconjunctuur – voor 21-eeuwse EU begrippen dan – en misschien prijzen de beurzen minder momentum en winstgroei in voor de komende zes à twaalf maanden.
Als er angst en onzekerheid in de markt is en beleggers worden risico-avers, dan hollen ze in veilig AA(A)-staatspapier, leren de boekjes. Dat klopt als ik onze tienjaarsrente zie dalen.
Aan het Bund-loket is ook het ook druk:
Bij onze vrienden in Zuid-Europa is dat wat minder. Italiaans staatspapier kopen staat nu eenmaal niet bovenaan de nucleaire winter checklists.
Het is gewoon een neergaande trend. Knap iemand die Noord-Korea echt aan de Amerikaanse rentegrafiek afleest.
De dollar trapte deze week wel op de rem, maar ook hier hoeft Noord-Korea niet meer dan de trigger te zijn. De munt ging wel erg hard en steil omlaag (ofwel EUR/USD omhoog) en dan kan u op een tegenreactie wachten.
Olie kijkt een beetje glazig. In het verleden was de prijs vaak de alarmbel bij geopolitiek gedonder. Nu lijkt het eerder te verstijven. Fundamenteel is het verhaal hetzelfde gebleven en is eigenlijk is het heel simpel: overproductie.
Goud is wat opgelopen, maar eigenlijk was dit de grote afwezige deze week. Wellicht is momentum en interesse echt helemaal weg bij dit spul na jaren in de spotlights te hebben gestaan. Nucleaire dreiging zou toch voor een koersexplosie moeten zorgen... ? Goud geldt als de ultieme angstbelegging.
Kan het zijn dat beleggers niet meer in goud, maar in blockchain vluchten? Ja, dat kan, zie de koers van Bitcoin ook weer eens eventjes, maar ik heb daar nog geen bewijs voor voorbij zien komen. Als dat er al ooit is. We hoeven tenslotte geen reden voor onze transacties op onze orderbriefjes te zetten.
Als ik het in mijn broek zou doen, zou ik eerder voor goud dan digitale tulpenbollen kiezen, omdat ik dan nog iets in mijn handen heb. Dit lieg ik trouwens. Zelfs in de donkerste tijden heb ik het liefste aandelen. Bedrijven komen op, floreren en gaan ten onder, het collectieve bedrijfsleven overwint alles.
Zorg dat u er bij bent :-)
Prettige zondag verder, succes deze week en tot morgen, tot voorbeurs. Oh ja, ik gun het BinckBank dat Tom Dumoulin de Binck Tour wint. Zou chique zijn.