De neerwaartse druk kan in de komende dagen verder toenemen. De toppen in de meeste indices lijken in de afgelopen weken te zijn gezet waarna verzwakkingen optraden in het kortetermijnbeeld. De eerste correctie van dit jaar lijkt nu te kunnen doorzetten.
In het zeerkortetermijnbeeld lijkt er sprake te zijn van een klassiek topvormingsproces na een zeer krachtige opgaande beweging vanaf de decemberbodem. Destijds werd de onderkant van de stijgende middellangetermijntrend voor de vierde keer getest.
Er werd toen een bodem bij 445,65 op de borden gezet. De eerdere bodems langs deze opgaande middellangetermijnbodemlijn werden in februari bij 378,50, in juni bij 410 en in november bij 437,50 geplaatst. Vanaf deze decemberbodem steeg de AEX ruim 70 punten tot de recente top van 519.
Top bij 519
Alleen in januari dit jaar vond een tijdelijke onderbreking plaats. Er was toen sprake van een smalle consolidatiefase tussen de 480,40 en 489,90. Eind januari leek de eerste correctie te worden opgestart met de neerwaartse doorbraak onder de 480,40.
Deze doorbraak resulteerde uiteindelijk alleen in de vorming van een hogere kortetermijnbodem bij 476,70. Hiermee werd toen het snel oplopende 50-daags gemiddelde teruggetest. Deze januaribodem was toen het startpunt van een volgende krachtige opgaande beweging die recent uitmondde in een top bij 519.
Daggrafiek AEX
Klik op de grafiek voor een grote versie
Eerste verzwakking
Het is een kenmerk van een zeer euforische markt dat verkoopsignalen (zoals de doorbraak van de 480,40) snel worden opgeheven en de volgende krachtige opgaande beweging start.
We zagen steeds meer versteilingen in de markt optreden. De laatste versteiling startte bij de februaribodem die rond de 491 ligt. Deze opgaande beweging had echter ook de contouren van een stijgende wig. Bij een dergelijk patroon lopen de bodems sneller op dan de toppen.
De eerste verzwakking zou optreden in het kortetermijnbeeld zodra deze opgaande bodemlijn zou worden gebroken. Deze doorbraak vond precies een week geleden plaats. Opvallend was dat op deze dag eerst nog de jaartop verder werd opgehoogd naar een niveau van 519.
Betrouwbare toppatronen
Een ander belangrijk signaal dat een top op die dag gezet kon zijn, was de vorming van een grote bearish engulfing. Dit zijn over het algemeen betrouwbare toppatronen. Met deze signalen was de kans groot dat het einde van een laatste blow off-beweging in zicht was.
Een laatste beweging in een zeer euforische markt. Een ander krachtig signaal dat een top gevormd zou kunnen zijn een week geleden was het feit dat ook andere indices toppatronen vormden en hun stijgende bodemlijnen braken.
Bij veel andere indices ging het om de opgaande bodemlijn vanaf december vorig jaar. Deze bodemlijn maakte in de DAX en de Stoxx Europe 600 overigens deel uit van een grote stijgende wig.
Deze breed gedragen verzwakkingen in zowel Europese aandelenindices, maar ook in de Verenigde Staten en Japan geven naar mijn mening aan dat de kans groot is dat voor de komende tijd een top is gevormd en de markt de eerste correctie van dit jaar aan het opstarten is.
Grote tegenreactie
Tot hoe ver een dergelijke terugval zal doorzetten, is nog niet te zeggen. Wat we wel weten is dat de aanzienlijk deel van de sinds december ingezette opgaande beweging kan worden gecorrigeerd. Hoe verder het elastiek wordt uitgerekt, hoe groter de tegenreactie kan zijn.
Opvallend daarbij is ook het feit dat de afstand tussen het 200-daags gemiddelde en de koers was opgelopen naar ongeveer 10%. Dit zijn afstanden die een risico aangeven op de vorming van een top in het middellangetermijnbeeld. Verder was er natuurlijk de negatieve divergentie in de VIX en de RSI sinds begin dit jaar.
- De RSI brak vorige week de bodemlijn van een aanwezige stijgende wig.
- De MACD maakte een negatieve crossing.
Samen met alle topsignalen in de grafiek zelf is dit een cocktail van negatieve signalen. De seinen staan op rood. Richtpunten voor de komende weken voor deze correctie liggen bij 490 en 475.
Lagere top
De meeste indices hebben hun sinds december stijgende bodemlijn al gebroken. Bij de AEX lijkt dit nog een kwestie van tijd. De opgaande bodemlijn langs de bodems van 445,65, de januaribodem van 476,70 en de februaribodem van 491 ligt vandaag bij 504,60.
Bij de top van 519 werd verder een bearish engulfing geplaatst. Ik gaf vorige week al aan dat de herstelbeweging van eind vorige week zou kunnen uitmonden in een lagere top. Daarbij moesten we vooral eventuele toppatronen in de gaten houden.
Vrijdag werd een kleine hanging man op de borden gezet die deel uitmaakte van een tweezers-top. Bij een dergelijk top zijn er twee achtereenvolgende dagen waarbij de intraday-top gelijk is. In dit geval rond de 512,80 tot 512,90. Dit is nu de eerste weerstand, daarboven ligt de jaartop van 519.
Neerwaartse druk
Pas een structureel slot boven de 519 zorgt opnieuw voor uitstel van de correctie. Maar de kans hierop is naar mijn mening beperkt. Het eerste steunpunt ligt bij de bodem van medio vorige week van 506,40. Vlak daaronder ligt de opgaande bodemlijn van nu 504,60, deze niveaus zullen woensdag ongeveer gelijk liggen.
Ik acht de kans groot dat in deze week de genoemde bodemlijn gebroken wordt, waarna de neerwaartse druk steeds verder toe zal nemen.
Uiteindelijk zal de correctieve beweging moeten leiden tot een volgende hogere bodem in het middellangetermijnbeeld waarna de druk in de komende maanden naar hogere jaartoppen weer kan toenemen.