Het beursjaar 2017 wordt een bumpy ride, zo voorspellen beursexperts beursgoeroes en andere beursspecialisten. Zij hebben het huidige beursjaar al uitgeroepen tot het jaar van de politieke risico’s.
Vooral de presidentsverkiezingen in Frankrijk en de Bondsdagverkiezingen in Duitsland worden met angst en beven afgewacht. Krijgen we na de keuzes voor Brexit en Trump in 2016 dit jaar een rechts-radicale president van Frankrijk en chaos in de Bondsdag? Dat zou de beurzen aan het wankelen brengen.
Mijn persoonlijke zorg is meer de turbulentie die de nieuwe twitterpresident van de Verenigde staten te weeg gaat brengen. Bovendien moet ik nog maar zien of de Fransen en Duitsers wel diezelfde onzekere kant op willen als de Britten.
Niet onder de indruk
Mocht het referendum in het Verenigd Koninkrijk worden overgedaan, dan blijven de Britten gewoon nog lid van de Europese Unie, zo hebben polls duidelijk gemaakt. Daarnaast is het goed mogelijk dat een Franse keuze voor president Le Pen helemaal geen beurscrash uitlokt.
Ook na de keuze voor Brexit vlogen de koersen, na een ultrakort dipje, gewoon omhoog. Voordeel van de Europa-angst is dat Europese aandelen vergeleken met Amerikaanse aandelen relatief goedkoop zijn.
Relatief, want met een koerswinstverhouding van iets meer dan 16 is er geen sprake van een Europese uitverkoop.
Maar mochten de Europese bedrijfswinsten in 2017 omhoog gaan, en daar ziet het met de positieve economische voorspellingen toch wel naar uit, dan vormt de huidige waardering geen belemmering om hoger te koersen.
Fondsvergelijking
Maar welke Europese aandelen hebben de beste kansen? Op basis van de database van Morningstar heb ik een lijstje gemaakt van zeven hoog gewaardeerde fondsen die alleen in Europese aandelen beleggen. Alle kennen hun eigen aanpak. Even voorstellen:
- Blackrock European Special Situations Fund: Moet profiteren van de toekomstige wederopstanding van aandelen waar iets mee aan de hand is.
- Comgest Growth Europe: Gaat puur voor groeibedrijven, waarbij hoge koerswinstverhoudingen op de koop toe worden genomen.
- Henderson Gartmore Pan European Smaller Companies Fund: Belegt alleen in kleine beursgenoteerde bedrijven.
- JP Morgan Europe Strategic Value Fund: De ultieme waardebelegger.
- RobecoSAM Sustainable European Equities: Belegt alleen in Europese bedrijven die op het gebied van ESF best in class zijn.
- SNS Euro Aandelenfonds: Allround aandelenfonds met een ijzersterk trackrecord.
- Vanguard European Stock Index: Passief volger van de MSCI Europe en daarmee het ijkpunt van de andere zes Europafondsen.
Hoe hebben deze zeven fondsen gepresteerd? Ik kijk naar rendement (kort en middellang), kosten, risico, spreiding en waardering.
Rendement 5 jaar
- Blackrock Special Situations: +13,9%
- Comgest Growth: +13,2%
- Henderson Smaller Companies: +17,9%
- JP Morgan Strategic Value: +12,8%
- RobecoSam Duurzaam: +11,0%
- SNS Euro Aandelenfonds: +11,8%
- Vanguard European Index: +10,4%
Rendement 1 jaar
- Blackrock Special Situations: -4,2%
- Comgest Growth: +0,4%
- Henderson Smaller Companies: +9,0%
- JP Morgan Strategic Value: +12,2%
- RobecoSam Duurzaam: +10,3%
- SNS Euro Aandelenfonds: +11,8%
- Vanguard European Index: +6,3%
De historische rendementen van het waardefonds van JP Morgan, het smallcapfonds van Henderson en het gemengde fonds van SNS zijn de beste. Een pluim krijgt ook het duurzaamfonds van RobecoSAM dat zich in de fondsvoorhoede ophoudt.
De meeste fondsen verslaan het passieve indexfonds van Vanguard. Dat is bijzonder, want de meeste actieve fondsen weten de passieve concurrentie niet voor te blijven.
Kosten
- Blackrock Special Situations: 1,02%
- Comgest Growth: 1,04%
- Henderson Smaller Companies: 0,97%
- JP Morgan Strategic Value: 0,96%
- RobecoSam Duurzaam: 0,81%
- SNS Euro Aandelenfonds: 0,50%
- Vanguard European Index: 0,35%
Risico (standaarddeviatie)
- Blackrock Special Situations: 13,6
- Comgest Growth: 12,4
- Henderson Smaller Companies: 14,0
- JP Morgan Strategic Value: 13,8
- RobecoSam Duurzaam: 12,6
- SNS Euro Aandelenfonds: 14,9
- Vanguard European Index: 13,2
Het zal niet verbazen dat het indexfonds van Vanguard de minste kosten rekent. Opmerkelijk is dat het fonds van SNS niet veel duurder is. In tegenstelling tot een paar jaar geleden liggen de huidige fondskosten wel lager.
Wat betreft de risico’s zijn de verschillen niet al te groot. Het geconcentreerde groeifonds van Comgest – wie had dat gedacht – beweegt het minst hard op neer. Het Europese aandelenfonds van SNS het meest.
Aantal aandelen
- Blackrock Special Situations: 71
- Comgest Growth: 31
- Henderson Smaller Companies: 69
- JP Morgan Strategic Value: 228
- RobecoSam Duurzaam: 48
- SNS Euro Aandelenfonds: 97
- Vanguard European Index: 457
Sectorverdeling
- Blackrock Special Situations: tech (18%), industrie (17%), cyclische consumptie (12%)
- Comgest Growth: tech (23%), gezondheid (22%), cyclische consumptie (18%)
- Henderson Smaller Companies: industrie (24%), financials (22%), cyclische consumptie (22%)
- JP Morgan Strategic Value: financials (39%), industrie (16%), cyclische consumptie (11%)
- RobecoSam Duurzaam: financials (24%), defensieve consumptie (15%), gezondheid (12%)
- SNS Euro Aandelenfonds: financials (21%), industrie (13%), gezondheid (13%)
- Vanguard European Index: financials (20%), defensieve consumptie (14%), gezondheid (13%)
Comgest is met slechts 31 aandelen het toppunt van een zogenoemde high conviction-belegger. Vanguard dat de Europese index kopieert heeft uiteraard de meeste aandelen in portefeuille. JP Morgan kijkt ook niet op een aandeel meer of minder.
Wat betreft sectorkeuze zijn de fondsbeheerders sterk verdeeld over de kansen van financials en consumptiegoederen.
Koerswinstverhouding portefeuille
- Blackrock Special Situations: 18,46
- Comgest Growth: 23,8
- Henderson Smaller Companies: 15,2
- JP Morgan Strategic Value: 12,2
- RobecoSam Duurzaam: 15,9
- SNS Euro Aandelenfonds: 16,0
- Vanguard European Index: 16,4
Comgest Growth is met een koerswinstverhouding van 23 peperduur, het waardefonds van JP Morgan juist niet.
Conclusies
Een bijzonder degelijke indruk maken het smallcapfonds van Henderson, het duurzame fonds van RobecoSAM en het allround aandelenfonds van SNS. Het waardefonds van JP Morgan laat ik links leggen vanwege de enorme overweging van financials (bijna 40% portefeuille) en grondstoffen (bijna 20%).
Dat maakt het fonds mijns inziens extra risicovol.
Comgest Growth heeft van alle fondsen de meeste sterren van Morningstar en ook het beste langetermijnrendement geboekt, maar de laatste twaalf maanden blijft het fonds ernstig achter. Het gering aantal posities is ook geen pre. Voor Blackrock Special Situations geldt hetzelfde verhaal.
Prima langetermijnrendement, maar in de laatste twaalf maanden pakten de keuzes verkeerd uit.
Bron data: Morningstar, peildatum: 5 januari 2017.