Na een hiaat, of beter gezegd een interbellum, is het weer zover: de eurozone komt weer in de greep van een bankencrisis. Politici hebben belastingbetalers beloofd dat zij nooit meer hoeven op te draaien voor problemen bij de banken.
De bank zelf, haar aandeelhouders en obligatiehouders zullen met de billen bloot moeten en zo nodig zullen ook de andere eurobanken hun collega moeten helpen. De belastingbetaler zou daarmee goed geïsoleerd moeten zijn in geval van een bankencrisis.
Welnu, ik zeg u een bankencrisis ontvouwt zich weer en u zult wel degelijk kind van de rekening worden.
Banken om te janken
Italiaanse banken hebben ongeveer 360 miljard euro aan slechte leningen uitstaan. Iedere maand komt daar meer dan 2 miljard euro bij. De Italiaanse premier Renzi probeert van alles om de banken te redden, maar wordt door eurozoneregels gelimiteerd in wat hij kan doen.
Wat hij ook zal kunnen doen, het gaat niet meer zijn dan een cosmetische ingreep. Ondanks al het ECB-geweld staan de banken in Italië er dus nog steeds slecht voor. Het kan zelfs gezegd worden dat ze er nu slechter voor staan, iets wat de aandelenkoersen van de betrokken banken ook bevestigen.
Vriendje van Draghi
Recent was er een interview met oud ECB-bestuurder Smaghi, die stelde dat de eurozone de regels die staatssteun verbieden (tijdelijk) moeten afschaffen. Hij stelt dat de Italiaanse banken een systeemrisico vormen voor de gehele eurozone en dat de Italiaanse staat in de mogelijkheid moet worden gesteld om staatssteun aan haar banken te verlenen.
Sterker nog, hij zei dat dit in Europees verband moet gebeuren. Vrij vertaald: andere eurolanden moeten bijspringen om Italiaanse banken boven water te houden. Dat het een vriendje is van ECB-president Draghi geeft te denken.
2008?
Dat is al een nagel aan de doodskist van de belastingbetaler, maar daar houdt het niet op. Wat Smaghi goed ziet is dat de Italiaanse banken inderdaad een systeemrisico inhouden. Dit betekent dat de problemen aldaar, de andere eurobanken kunnen meesleuren.
Deze besmetting loopt via allerlei kanalen. Het zal geen kopie worden van 2008-2012, want de ECB heeft het infuus al in elke bank zitten, maar of het genoeg gaat zijn om een verdere besmetting te voorkomen betwijfel ik (en Smaghi).
U staat buiten schot?
De bankenunie (die nog niet helemaal opgetuigd is; dat gaat gefaseerd over een aantal jaren), zorgt er wel voor dat dit systeemrisico juist hoger zal worden. Waar er eerst nog een kans was dat een bank, ondanks alle directe en indirecte verwevenheden, zich nog staande kon houden, forceert de bankenunie dat banken elkaar te hulp schieten.
Dit werkt prima als het één of twee banken betreft die gered moeten worden, maar als het er meer zijn, wordt het een ander verhaal. De markt gaat dan twijfelen, want de bankenunie zorgt er juist voor dat het domino-effect vergroot wordt.
Het is net alsof alle drenkelingen worden geforceerd elkaars hand vast te houden; dan verzuipen ze dus allemaal. Het toeval wil dat alle Zuidelijke drenkelingen twee keer zo zwaar blijken dan de Noordelijke...
Pineut
Het komt er dus op neer dat dit niet gaat werken en dan worden de wensen van Smaghi verhoord; de staat zal dan bij moeten springen om de banken overeind te houden. Hoe dan ook, betekent dit dus dat u, de belastingbetaler, weer het haasje, de sjaak en de sigaar bent, te midden van een berg gare rapen.
En mocht iemand het idee hebben gevat dat het toch nog goed kan komen omdat Duitsland, wederom de helpende hand zal reiken, dan heb ik nieuws voor die persoon: Deutsche banken sind auch scheisse. Zo zijn er al heel wat geruchten omtrent Deutsche Bank.
Deze megabank, met een balanstotaal van 2 biljoen euro (met een marktkapitalisatie van nog geen 18 miljard euro...) is aan het wankelen. Daarmee is het wellicht de dikste potentiële drenkeling.
Derivatenbommetje
Nu is 2000 miljard euro al veel, maar dit gaat uit dat de derivatenposities bij Deutsche Bank ook daadwerkelijk zoals gerapporteerd zijn. In een systeemcrisis is het namelijk eerder regel dan uitzondering dat een tegenpartij haar beloftes niet kan nakomen, waardoor bruto blootstelling ineens een netto blootstelling wordt.
(Zie het zo: ik heb blootstelling van 100 euro aan Italië maar dek 50 euro hiervan af via een verzekering bij bank YOLO. Bruto blootstelling is 100 euro en netto blootstelling is dus 50 euro en dat rapporteer ik ook. Als bank YOLO failliet gaat, dan schiet mijn netto blootstelling ineens naar de 100 euro; bruto blootstelling wordt dan netto blootstelling.)
De balans van Deutsche Bank, en alle andere banken, laten dus een geflatteerd beeld zien met betrekking tot het risico bij een systeemcrisis.
“Onvoldoende saldo”
Nu heeft Duitsland nog veel meer zwakke banken, die niet in staat zijn om een shock te doorstaan. Belastingbetalers in de eurozone kunnen zich dan ook op gaan maken voor een bankencrisis deel II. Een echte redder is er niet meer.
Duitsland en de ECB hebben al aan slagkracht ingeboet, dus wie kan de banken redden? U dus. De portemonnee hoeft u niet te trekken, dat doen zij wel voor u. Service heet dat.