"Geen
KPN meer
nodig!" Dit is de reclameslogan waarmee
Tiscali plaagstootjes
uitdeelt aan KPN. De telecom is
not amused en sleept het internetbedrijf
voor het gerecht. De waarheid is soms moeilijk te verteren.
Het is alleen een open deur dat met een simpel ADSL-abonnement van Tiscali de particuliere klant kan bellen, internetten, chatten, emailen, radio ontvangen en straks televisie kijken. KPN is zich hier pijnlijk van bewust.
Dit blijkt onder andere uit de laatste plannen die ze vrijdag bekend maakte om software te distribueren, een nieuwe stap om zich minder afhankelijk te maken van haar traditionele bedrijf.
Particulieren die al jarenlang softwarepakketjes kopen bij internetbedrijven zoals Tucows en die in een flits downloaden, veronderstellen dat het hier om een late entree gaat in een al behoorlijk afgegraasde markt.
IP-revolutie
Dit zou een pijnlijke misvatting zijn, want er is meer aan de hand met vermoedelijk
disruptieve gevolgen voor de ICT-sector. KPN volgt het voorbeeld van British
Telecom (BT) voor wie CEO en ex-KPN'er Ben Verwaayen al in een veel eerder
stadium een overlevingsstrategie ontwikkelde, waarin het leveren van ICT-diensten
een belangrijke rol speelt.
Wat Verwaayen voor ogen staat is niet het distribueren van consumentensoftware. Zijn plan is veel omvattender. Dat wat futurologen al jaren zagen aankomen - de convergentie van informatie- en communicatietechniek - is nu al alledaagse werkelijkheid geworden. Een aantal ontwikkelingen greep plotseling in elkaar.
Het internetprotocol (IP) bleek veel meer in zijn mars te hebben dan louter
en alleen surfen naar websites. Binnen een decennium heeft het de traditionele,
op geschakelde verbindingen gebaseerde telefonie geüsurpeerd. Outsourcing
en globalisering hebben het proces alleen nog maar versneld.
Nieuwe rol
Dankzij IP - dat pakketgewijze datatransport mogelijk maakt - kent dataverwerking
geen geografische beperking meer, als het met gecompliceerde versleuteling wordt
beschermd tegen
hackers. Het ligt voor de hand dat degene die het datatransport
afwikkelt via zijn fysiek netwerk, ook zorgt voor de beveiliging.
De aloude telecom operators bevinden zich wat dit betreft in een sterke positie om die rol te vervullen. Wat KPN daarom vermoedelijk voor ogen staat is niet het eenmalig transport van software, maar de continue verzorging van het datatransport voor bewerking en de distributie van de verwerkte resultaten.
Hierbij denken wij niet direct aan software voor spreadsheets of tekstverwerkers,
maar eerder aan bedrijfsprogramma's die SAP en Oracle
(na de recente acquisitie van Peoplesoft Siebel Systems) leveren.
Deze ondernemingen worstelen ook met de verrassende wendingen die de digitale
revolutie neemt.
On-demand
SAP en Oracle zijn groot en rijk geworden met de directe verkoop van deze complete pakketten aan bedrijven, die op de meeste efficiënte wijze met software hun bedrijfsprocessen willen integreren:
Enterprise Resource Planning (ERP),
Human Resources Management (HRM),
Customer Relations Management (CRM),
Supply Channel Management (SCH).
Vooral SAP, dat Baan
van de markt drukte, was daar succesvol mee. Onder druk van nieuwe aanbieders
zoals het Amerikaanse Salesforce.com, dat dit jaar haar omzet
in online distributie van CRM- applicaties ziet groeien met 80%,
zien SAP en Oracle zich gedwongen hun software ook op on-demand basis
ter beschikking te stellen.
Markt openbreken
Deze ontwikkeling speelt in op de behoefte die bedrijven al jarenlang koesteren
om hun dure investeringen in bedrijfssoftware te beteugelen. Voorbeelden zijn
er te over van concerns die aan de rand van de bedelstaf kwamen - Hagemeyer!
- in hun streven de automatisering van bedrijfsprocessen te integreren.
Als het proces slaagde, moesten ze vaak meteen de portefeuille trekken voor
updates. Bovendien vereiste de omgang van de gecompliceerde software
een ICT-'staf. Het is evident dat er veel valt te winnen, wanneer bedrijven
op ieder moment voor een specifieke taak de laatste software kunnen gebruiken.
IBM ondersteunt
al het on-demand principe,
Google
breekt vermoedelijk deze markt verder open. Haar aangekondigde samenwerking
met Sun Microsystems
wijst voor de goede verstaander in die richting,
Microsoft
ontkomt er onder deze druk ook niet aan het on-demand principe te omarmen.
Leve het eigen netwerk
Of software gedownload, of data geupload wordt voor verwerking in - om maar wat te noemen - Bangalore is wat het datatransport betreft secundair. Interessanter is dat er een massale stroom gevoelige en daardoor zwaar versleutelde datatransporten op gang komt, die alleen goed geoutilleerde telecoms kunnen afwikkelen.
KPN kan zich, evenals een BT, ontwikkelen tot geavanceerde dienstverlener op dit gebied. Daarbij is het prettig dat ze over eigen fysieke netwerken beschikt. Het zijn dezelfde netwerken die het IP-verkeer van Tiscali mogelijk maken. De consument mag KPN dan niet meer nodig hebben, Tiscali zelf is wél afhankelijk van KPN.
Gedwongen door Opta moet KPN Tiscali bedienen, maar interessanter dan het telefoonverkeer wordt het beveiligde datatransport. De te realiseren marges zijn vermoedelijk een veelvoud van die van het particuliere gebel. Interessant is ook het dwingende karakter van IP-technologie, outsourcing en globalisering.
Overnamevoer
Van een vrijwillige keuze is geen sprake. Bedrijven die concurrerend willen
blijven, moéten. ABN
Amro en ING
hebben met outsourcing dit al vroeg ingeschat en Royal
Dutch Shell en Unilever
kunnen niet achterblijven. Zwaar beveiligd datatransport wordt een bedrijfstak
die de komende jaren met 30 tot 50%
per jaar kan groeien.
Dit is bovendien een ontwikkeling die universeel is. Niet alleen BT en KPN
zetten hierop in, maar alle grote telecom operators waaronder Deutsche
Telekom en France
Télécom. Dit wordt een vechtmarkt, waarbij een goede positie kan worden
verworven door de juiste overnames te doen van ICT-bedrijven.
Deze sector worstelt op haar beurt ook met de gevolgen van de digitale revolutie. Vergeleken met de voormalige telecommonopolisten is de positie van deze bedrijven zwakker. Wij zien ze dan ook als overnamevoer voor de telecoms. Denk aan:
Atos Origin,
Cap Gemini,
LogicaCMG,
Getronics.
Leuke overnamepremie
De combinaties liggen voor de hand:
Deutsche Telekom - Atos Origin,
France Télécom - Cap Gemini,
KPN - Getronics.
Dat impliceert niet dat deze partners zoals in een vrolijke operette beleefd elkaars hand vragen met een bruiloft als apotheose. Zo is het denkbaar Deutsche Telekom eerst haar oog laat vallen op Getronics. Zo'n poging kan een biedingenstrijd ontketenen. Over de prijs die KPN of Deutsche Telekom voor Getronics over heeft, kan iedereen speculeren.
Duidelijk is dat de winstgevendheid van dit ICT-bedrijf geen basis is. De
prijs wordt bepaald door de druk waaronder telecoms zich opnieuw moeten uitvinden.
Gevoegd bij KPN's cash flow en het zicht op synergieeën (het Nederlandse
personeel van Getronics kan worden gehuisvest in KPN's kantoren) belooft een
leuke overnamepremie.
Dit alles is op dit nu nog pure speculatie, maar wel een die naar onze mening steunt op de onwrikbare logica van de markt.
Jacques Potuijt is oprichter van Provest Group en was hiervoor onder meer hoofd Beleggingsresearch bij Deutsche Morgan Grenfell in Amsterdam. Potuijt schrijft zijn columns op persoonlijke titel. Hij belegt uitsluitend in beleggingsfondsen. De informatie in deze column is niet bedoeld als beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Uw reactie is welkom op
potuijt@iex.nl.