Albert Edwards waarschuwt voor een beurskrach die zijn weerga niet kent en Bill Gross stelt nu onomwonden vast dat de elite niet anders kan doen dan het beginnen met helikoptergeld. Dat ik denk dat beide zullen gebeuren zal de meesten niet ontgaan zijn, maar de nogal cruciale vraag is in welke volgorde.
Edwards mag dan de meest extreme beer zijn (75% downside), maar ook het IMF en, belangrijker, het BIS (Bank for International Settlements) waarschuwt al een tijdje dat er wat aan zit te komen. Dat deed de BIS ook voor de beurzen in 2008 instortten.
Grote namen in de hedgefundwereld hebben tot nog toe zware averij opgelopen met deze mening. Elke keer denken zij (en ik) dat er een kantelpunt is, maar iedere keer weer knallen de centrale banken er wat tegenaan, en hopsakee, daar gaan we weer omhoog.
Sommigen waren het beu om tegen de stroming te gaan, zoals Hugh Hendry in 2013, die gewoon maar een bull is geworden. Nu is hij noch een bull noch een bear, maar de resultaten waren ook niet om over naar huis te schrijven.
Kortom, het is moeilijk in beleggingsland. De mensen met de kennis, zien het goed, maar weten daar maar moeilijk geld mee te verdienen. Mensen die blind de centrale banken hebben gevolgd met BTFD (buy the f*cking dip), die hebben het echter prima gedaan.
Steep drop ahead
Maar om nu als lemmingen achter de centrale bank aan te huppelen, zie ik niet zo zitten; die klif, die komt er. Dat is voor mij althans niet het probleem. Wanneer dit gebeurt is dit echter wel.
In tegenstelling tot het voorspellen van cashflows, overnames, succesvolle producten en diensten en zo verder, gaat het hier over het voorspellen wat de masters of the universe (de centrale banken) gaan beslissen en wanneer.
Wanneer gaat Yellen om? Wanneer zal Draghi negatieve hypotheekrente promoten? Wanneer wordt cash verboden? En wanneer beginnen ze met het waanzinnige plan van helikoptergeld?
Helikoptergeld
Ze gaan natuurlijk niet letterlijk met een Apache gewapend met geld onze woonwijken bestoken, maar wat ze wel gaan doen is zorgen dat er geld op onze rekening komt te staan, direct of indirect.
Er zijn vele vormen te bedenken, zoals een bepaald bedrag gestort krijgen wat uitgegeven moet worden (anders boete of intrekking), of een basisinkomen, of een kwijtschelding van schulden, of verplichte loonsverhogingen, of enorme overheidsbestedingen (tekorten gefinancierd door geprint geld), en zo verder.
Pijn
Het is allemaal bat shit crazy als wat, dat lijkt mij althans toch duidelijk, maar zoals Bill Gross stelt, zullen zij toch deze weg gaan bewandelen. De reden hiervoor is dat de pijn nu nemen gewoon geen optie meer is (ooit was?) voor de centrale bankiers (en overheden).
Ze zullen niet anders kunnen dan gekke sprongen maken en de pijn zo lang mogelijk uitstellen. Dat de totale pijn uiteindelijk alleen maar groter wordt, is een zorg voor later. De discontovoet van pijn is blijkbaar erg hoog.
Timing
Maar om nu zomaar met deze extreme maatregelen te komen is een beetje tricky. Zullen ze dat nu direct doen om zo zittende regeringen te helpen hun positie te behouden en te voorkomen dat extremere/onorthodoxe partijen aan de macht zullen komen?
Zullen ze een beurskrach gebruiken als excuus of zullen ze die juist proberen te voorkomen? Kunnen ze dat überhaupt?
Spoorboekje
Vragen, vragen en vragen. Als ik de wereld even in vier stukken deel, naar centrale bank: Bank of Japan (BoJ), ECB, Fed en Peoples Bank of China (PBOC) dan kom ik tot de volgende opsomming:
BOJ: doet alles al wat de goede monetaire goden verboden hebben. Kochten al aandelen op maar dit zal al snel tegen bepaalde limieten aanlopen. Helikoptergeld zou dus redelijk snel kunnen gebeuren.
ECB: Draghi doet maar wat, maar kan niet geheel vrij bewegen, doordat bepaalde lidstaten nog op de rem trappen. Zij beginnen het gevecht te verliezen of zien steeds meer in dat zij alleen de vlucht naar voren kunnen maken. De ECB zal dus meer en meer gaan doen, zeker nu de Fed niet meer op volle snelheid de rente aan het verhogen is, maar zal er langer over doen.
Fed: komt langzaam terug op de beslissing om de rente flink te verhogen. Het plan is al teruggeschroefd maar het zal waarschijnlijk niet lang meer duren totdat de Fed de handdoek in de ring gaat gooien en monetair de boel weer gaat verruimen.
PBOC: deze gasten kennen eigenlijk maar één ding en dat is gas geven. Helikoptergeld doen ze daar eigenlijk al, maar via de overheidsuitgaven natuurlijk.
De volgorde wat betreft timing is dus: China doet het al, Japan gaat in hogere versnelling, ECB zal volgen en VS gaat dan om. Maar die beurskrach dan? Dat zal ik volgende week behandelen.