Aan de vooravond van 2016 noemde het Nederlandse Kempen Capital Management de opkomende markten de meest veelbelovende beleggingsregio. Volgens Kempen waren Europa en de Verenigde Staten simpelweg te duur geworden om te compenseren voor het risico.
Het moet gezegd, na jaren van underperformance zijn de opkomende markten goedkoop geworden, historisch goedkoop zelfs. Het verschil in waardering tussen aandelen uit de opkomende en volwassen wereld was lange tijd niet zo groot als nu. Dat geldt ook voor het renteverschil van obligaties uit de opkomende wereld en die uit volwassen landen.
Mark Mobius, executive chairman van de Templeton Emerging Market Group en een van de meest ervaren beleggers in de opkomende wereld, uitte vorige week tegen IEXProfs zijn frustraties: “We hebben nu al drie jaar underperformance achter elkaar tegenover tien jaar outperformance. De outflows uit beleggingsfondsen – ook die van ons – is stevig. Beleggers hebben opkomende markten nog nooit zo massaal onderwogen als nu.’’
Opkomende problemen
Nu zijn er genoeg redenen te bedenken waarom beleggers opkomende beleggingen zijn gaan mijden. Opkomende olifant China begon vorig jaar hevig af te koelen. Dat leidde vanaf april tot sterk dalende koersen. De economische terugval van China veroorzaakte vervolgens een crash van de grondstoffenprijzen.
De markten van olie, koper, ijzer en al die andere basismaterialen stortten in elkaar. Voor opkomende landen als Brazilië, Rusland en Zuid-Afrika, die het moeten hebben van de export van grondstoffen, kwam dat hard aan. Maar ook het nieuwe beleid van de Fed pakte voor de opkomende landen verkeerd uit.
Door de dreiging van een hogere Amerikaanse rente en daardoor ook een sterkere dollar haalden beleggers massaal hun geld uit de opkomende landen. Opkomende valuta’s gingen vervolgens onderuit wat de opkomende leningen in dollars alleen maar kostbaarder maakten.
Draaiende markt
Inmiddels lijkt het ergste voorbij. Mobius verwacht dat het sentiment zo tegen het eind van het jaar wel eens kan gaan draaien. Jonathan Brightman van Research Affiliates noemt aandelen en obligaties in emerging markets de koop van het decennium. Ook BlackRock en Goldman Sachs zien koopkansen.
Positief is dat de opkomende valuta’s gestopt zijn met dalen. Ook gaat het weer beter met de prijzen van grondstoffen. In de afgelopen weken zijn de prijzen van onder meer olie (+30%), platinum (+20%), koper (+10%) en zilver (+15%) weer gestegen. En ja, in de opkomende wereld is de schuldratio in de laatste jaren verslechterd, maar dat geldt vooral voor de Chinese schulden.
In andere opkomende landen valt de schuldenberg reuze mee, zeker vergeleken met wat in veel volwassen landen gangbaar is. De samba-, Rusland- en Azië-crisis, eind jaren negentig, zijn er niet voor niets geweest. De getroffen landen hebben er duidelijk van geleerd.
Keuzemogelijkheden
Beleggers, die ook denken dat er weer kan worden belegd in de opkomende markten, hebben de keuze uit aandelen, obligaties of van beide wat. Om die reden heb ik een aandelen-ETF (indextracker), twee aandelenfondsen, een obligatiefonds en een mixfonds geselecteerd.
Het gaat om:
Beleggingsstijl
De vier fondsen en de ETF hebben hun eigen beleggingsstijl. Die van de aandelen-ETF van iShares is de simpelste. Die volgt de MSCI Emerging Markets.
Het Fidelityfonds richt zich op grote groeibedrijven, terwijl Skagen Kon-Tiki juist voor goedkope waarde-aandelen gaat. Pimco belegt in alle denkbare obligaties en gaat, typisch Pimco, ook deels short. De portefeuille van het mixfonds van Carmignac bestaat uit 59,5% obligaties, 36% aandelen en voor 4,5% cash en overige beleggingen.
Waardering
Skagen Kon-Tiki en Carmignac Patrimoine hebben beide drie Morningstar-sterren, de iShares-ETF en het obligatiefonds van Pimco hebben er vier en het aandelenfonds van Fidelity beschikt over het maximum van vijf sterren.
Historische prestaties
Hoe hebben de fondsen en de ETF in de afgelopen vijf, drie en één jaar gepresteerd? Opmerkelijk is het hoge rendement van het obligatiefonds van Pimco. In alle drie de perioden liet Pimco de concurrentie ver achter zich. Van de drie aandelenfondsen rendeerde Fidelity verreweg het beste.
Opvallend zijn de slechte rendementen van de aandelenfondsen over de laatste twaalf maanden. Tamelijk dramatisch. Het mixfonds van Carmignac kan niet overtuigen. Het boekte in alle drie perioden een negatief rendement.
Rendement 5 jaar (gemiddeld per jaar)
- iShares emerging aandelen-ETF: -2,5%
- Fidelity emerging aandelen: +4,9%
- Skagen Kon-Tiki: -1,2%
- Carmignac emerging mix: niet bekend
- Pimco opkomende obligaties: +8,7%
Rendement 3 jaar (gemiddeld per jaar)
- iShares emerging aandelen-ETF: -4,1%
- Fidelity emerging aandelen: +5,1%
- Skagen Kon-Tiki: -3,2%
- Carmignac emerging mix: -3,2%
- Pimco opkomende obligaties: +4,0%
Rendement 1 jaar
- iShares emerging aandelen-ETF: -19,4%
- Fidelity emerging aandelen: -12,7%
- Skagen Kon-Tiki: -19,8%
- Carmignac emerging mix: -9,1%
- Pimco opkomende obligaties: -1,3%
Kosten
Van de vier fondsen en die ene ETF is Skagen Kon-Tiki verreweg de duurste. De eigenzinnige waarde-aanpak van het Noorse Skagen kon de hoge kosten de laatste jaren zeker niet rechtvaardigen. Opvallend, het obligatiefonds van Pimco is ondanks alle toeters en bellen amper duurder dan de ETF van iShares.
Kosten per jaar
- iShares emerging aandelen-ETF: 0,75%
- Fidelity emerging aandelen: 1,20%
- Skagen Kon-Tiki: 2,00%
- Carmignac emerging mix: 1,15%
- Pimco opkomende obligaties: 0,79%
Risico’s
Het zal niet verbazen dat het obligatiefonds van Pimco het minste beweegt, al is een standaarddeviatie van 10,1 tamelijk heftig. Het verschil met het mixfonds van Carmignac is minimaal.
Standaarddeviatie
- iShares emerging markets ETF: 15,4
- Fidelity emerging aandelen: 14,5
- Skagen Kon-Tiki: 15,5
- Carmignac emerging mix: 10,2
- Pimco opkomende obligaties: 10,1
Conclusies
Het obligatiefonds van Pimco is goedkoop, het minst beweeglijk en heeft ook nog eens de beste rendementen geboekt. Het is een aanrader voor beleggers die geloven in de opkomende markten en die rendement willen maken tegen niet al te grote risico’s.
Wie uitgaat van de wederopstanding van opkomende aandelen heeft met Fidelity Emerging Markets Fund een ijzersterk fonds te pakken.