Twee weken geleden schreef ik een column met de bull case, waarin ik de argumenten voor een verdere rally noemde. Vandaag dus de andere kant van het verhaal. Waar het uiteindelijk op uitdraait, dat zal denk ik ergens tussen deze twee extreme scenario’s liggen.
Griekse onrust
Het verhaal is al een tijdje bezig. Als een etterende wond binnen de eurozone, is Griekenland vaste prik in het crisisnieuws. Maar is een eventuele Grexit nu wel of niet ingeprijsd? Sommige marktvorsers denken van niet.
De Griekse problematiek is een ware catch 22: komt er een akkoord, dan is het even goed maar daarna slecht, want de andere PIIGS moeten meebetalen en zullen ook wel een deal willen krijgen. Alleen zijn Italië en Spanje zo groot, dat een deal met deze landen zelfs voor Duitsland c.s. niet te dragen is.
Dan is het dus weer hommeles, maar op een veel grotere schaal.
Komt er geen deal, dan wordt het dus Grexit. Hoe is nog de vraag (kan verdragstechnisch niet), maar mooi gaat het niet zijn. Investeerders zullen gelijk hun pijlen richten op de volgende zwakke broeder (Portugal? Of Spanje?). Dan is het ook weer paniek.
Chinees vuurwerk
De Chinese overheid heeft al een enorm pakket aan stimuleringsmaatregelen genomen en de Chinese beurs is dan ook uit zijn voegen gebarsten. Tot voor kort, want inmiddels krijgt de beurs aldaar nu dagelijks een behoorlijk pak slaag.
Beleggen met geleend geld was een van de grote drijvende krachten achter de hausse en nu zijn deze investeerders noodgedwongen bezig met het liquideren van bezittingen om aan de margeverplichtingen te kunnen voldoen (goud gezien?).
Als de krach doorzet, dan kan het hele plan van sterkere binnenlandse consumptie in China zo bij het grof vuil worden gezet. Iets wat wereldwijd zeker gevoeld gaat worden.
Bedrijfswinsten komen dus verder onder druk en met de belachelijk hoge multiples (hoeveel keer de winst/ebitda/cashflow/activa, et cetera de investeerders bereid zijn te betalen voor een bedrijf), zal iedere winstterugval hard worden afgestraft.
Recessie Verenigde Staten
Of er nu wel of geen renteverhoging komt, dat de economie in de Verenigde Staten een enorm gemixt beeld laat zien, is een veeg teken. Ondanks QE één tot en met zoveel, is de economie maar nauwelijks van haar plek gekomen.
Er zijn intussen wel wat bubbels gecreëerd, zoals in biotechaandelen, technologieaandelen, delen van de huizenmarkt en zo verder. Mocht de recessie zich aanmelden, dan zal dat een koude douche zijn voor veel beleggers en kunnen koersen dus flink onder druk komen te staan.
Olie
De enorme val in de olieprijs is in eerste instantie niet positief, in tegenstelling tot wat veel kranten beweren. De prijsval heeft namelijk tot enorm ingrijpen geleid in de energiesector, met massaontslagen, uitgestelde projecten en dreigende faillissementen.
Deze negatieve factoren hebben een onmiddellijke impact op de economie, terwijl de lagere energiekosten voor fabrikanten en consumenten zich langzamer laten gelden. Een recessie ligt dus sowieso al op de loer, puur en alleen door de val in de olieprijs.
Iets waar de beurzen nog geen rekening mee hebben gehouden.
Vertrouwen in QE verdwijnt
Het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten, de eurozone, Japan, China en andere hebben allemaal vormen van Quantitative Easing (QE) ingevoerd. De koersen van financiële activa (aandelen, obligaties, vastgoed, en zo verder) zijn flink omhoog gegaan, maar de wereldeconomie is er maar weinig mee opgeschoten.
Intussen zijn de wereldwijde schulden met iets van 40% toegenomen ten opzichte van het begin van de schuldencrisis! Er zal een moment komen waarop nog meer QE geen positief effect meer zal hebben op financiële activa.
Het kaartenhuis kan dan plots ineenstorten. Het enge is dan ook dat de markt op dit moment blind lijkt te zijn voor het door QE ontstane liquiditeitsparadox. Door QE zit elke belegger met steeds meer geld in dezelfde beleggingen.
Als er een verkoopmoment aanbreekt, wie is dan de koper? Die zijn er dus niet of nauwelijks. In dit geval kan de kleinste verkooppaniek al tot significant lagere koersen leiden. En dan heb ik het niet over minus tien procent…
Black swan
Met zoveel dreigend onheil, is het nog een wonder waar we nu met de beurzen staan. QE heeft daarvoor gezorgd, maar zodra het vertrouwen van QE een deuk oploopt, dan is het hek van de dam.
Beleggers met een dergelijke overtuiging zullen dan ook gretig turbo shorts inslaan op bijvoorbeeld de IBEX index, of de DAX. Complexere posities zijn natuurlijk ook mogelijk, via bijvoorbeeld een positie in EUR/USD, goud, olie in combinatie met indexposities.
Een van de twee kampen (bear of bull) gaat zijn gram halen, want volgens beide kampen is de beurs nu verkeerd geprijsd. Place your bets!