Vandaag is het vrijdag de dertiende. Dat is een gevaarlijke dag, dus bespreek ik een 'gevaarlijk' product, de turbo. Nu heb ik zelf een dubbele turbo op mijn auto en als het regent, of vriest, heeft de auto gevaarlijk veel vermogen voor een voorwielaangedreven auto. Maar om nu te zeggen dat alle turbo’s gevaarlijk zijn gaat wat ver.
Toch kwam de AFM met een rapport over het gevaar van turbo’s. Dit product is, juist omdat het ingewikkeld is, goed omschreven in folders en ander materiaal. Er zijn regelmating informatieavonden en presentaties voor beleggers.
Ik was met Sem van Berkel en nog een paar anderen de eerste in Nederland die eind jaren negentig met een beursgenoteerde barrierwarrant op de markt kwam; de Wesselius Bull- en Bear Warrant. Dit was een voorloper op de turbo. De turbo bestaat ook al heel wat jaren en nu ineens is het gevaarlijk?
Prima deal
Wat mij heeft verbaasd, is dat de sector zelf niet keihard heeft gereageerd op het verhaal van de AFM. Is men bang voor de toezichthouder? Ik kan het me nauwelijks voorstellen, want ik ken de AFM als redelijk en een partij die best de discussie aandurft. Samen met het rapport kwam het nieuws dat de aanbieders van turbo’s, speeders en sprinters met elkaar en de AFM hebben afgesproken dat de kans op het bereiken van het stoploss niveau kleiner moet zijn dan 50%.
Als een hefboomproduct door dit niveau komt, wordt het automatisch opgeheven. Even in lekentaal: een turbo (etc.) heeft een barrièreniveau (stoploss) in zich. Dus in tegenstelling tot een optie of ander recht vervalt je recht niet op een tijdstip maar op een koersniveau. Stel u bent positief op de AEX en wilt profiteren van een stijging, maar als de index niet stijgt, maar omlaag gaat heeft u het recht niet meer.
Op zich een prima deal, helemaal als je, als je het juist hebt, vele malen je inleg kunt krijgen. Nu was het leuke aan turbo’s dat als een product vlak bij de barrière zat, het product heel laag geprijsd werd. Als het weer van de barrière wegging, dan ging de prijs extra hard omhoog. Juist dit effect was leuker en beter dan meedoen in het casino. Nu mag dit niet meer, omdat je geen 50/50 kans hebt als je heel dicht bij de barrière bent.
Koop een straatje
Ik citeer een van de aanbieders: “voorheen hanteerde ABN Amro niet zo’n percentage, maar werd er meer gekeken naar de behoefte van de belegger.” Dus nu kijken ze niet meer wat de belegger wil, maar wat de toezichthouder wil. Hoe hoger de hefboom, hoe kleiner de kans op een positief rendement, stelt de AFM, maar nogmaals: dat was nu juist het leuke van turbo’s en andere afgeleide producten.
Een gokje wagen en een klein bedrag investeren. Door goed je huiswerk te doen met technische analyse en fundamentele analyses, kon je wel degelijk klappers maken en het maakt niet uit dat je een paar keer mis zit omdat je gemakkelijk je verlies kan goedmaken met een winnende trade. Dat komt doordat je verliezen beperkt zijn en je winsten onbeperkt. Dit lijkt me beter dan een staatslot, waar niemand moeite mee heeft.
Of gaan ze daar verplichten dat je een heel straatje koopt. Hierbij is de kans dat je prijs heb ook groter, maar ze vergeten dat de investering ook veel hoger is. Het beleggingsspel draait niet alleen om kansberekening. Met kansberekening worden schijnzekerheden gecreëerd. Er worden statistieken gebruikt, maar even voor het idee: de kans dat er een bank omviel in 2008 was verwaarloosbaar klein en de kans op een beurscrash in een mensenleven was nog veel kleiner. Als we de modellen moeten geloven,
Crashje tellen
Ik heb in mijn werkzame leven, los van de flashcrash, een beurskrach meegemaakt in 1987, 1989, 1998, IT-crash, 2008, etcetera. Met statistieken kun je doen wat je wilt. De AFM zegt in het onderzoek dat tweederde van de beleggers geld verliest in hogehefboomproducten en dat ze daarom verboden moeten worden.
Andre Kostolany heeft ons geleerd dat de beste manier om ongebreidelde speculatie te stoppen een verlies is. Dus gaan we ervan uit dat een belegger eenmaal een fout maakt en daarna niet meer. En als hij of zij dan toch handelt in deze producten, dan ga ik er vanuit dat ze het bewust doen.
Ja, turbo’s zijn speculatief. Maar dat is geen nieuws. Er waren clowns die alleen met turboportefeuilles vermogensbeheer gingen doen en nu meerdere enorme drama’s achter zich hebben gelaten. Toch kreeg deze firma wel gewoon vergunning van de AFM. Nadat de modelportefeuilles meerdere keren op nul hadden gestaan, beginnen dit soort types gewoon weer van voor af aan. Maar daarmee is het product turbo nog niet slecht.
Beleggersrijbewijs
Ook zijn er in mijn optiek geen grote verschillen tussen turbo’s en CFD’s. Deze laatste producten worden veel aangeboden. Daarbij zijn ze eigenlijk nog veel 'gevaarlijker', omdat ze buiten officiële markten vallen en er vaak door aanbieders op meer manieren aan een trade verdiend wordt. In de spread tussen bied en laat, in rente, dividenden, commissie. Turbo’s zijn gereguleerd en wel transparant
En zijn we tegen gokken? Op de beurs zijn dagopties en weekopties verkrijgbaar. Wat zijn de winstkansen van een dagoptie? En los van de beurs zijn er nog meer partijen die zeer speculatief materiaal aanbieden. Bijvoorbeeld de Optieclub, die je laat gokken met binaire opties. Die heten binair omdat ze of een of nul zijn. Je kunt inzetten op hoger en lager per uur, per dag en deze partij valt niet onder toezicht. Noch van de AFM, noch van de kansspelautoriteit.
Een belegger mag wat mij betreft dus gewoon de turbo kopen die hij wil. Ik ben tegen betutteling van de belegger. Als we dan toch willen dat hij geen gekke dingen doet, dan moeten we het beleggersrijbewijs maar meteen invoeren.