Fascinerende discussie op Twitter over de kosten van pensioenfondsen. De aftrap werd gisteren verricht door Joost van Kuppeveld van Daskapital.nl, die de cijfers indook om de claim van Pensioenfonds Zorg & Welzijn te onderzoeken dat het 0,5% kosten over haar beleggingen maakt (en dat is heel keurig, vindt dat pensioenfonds).
Geen onware claim, maar als je de kosten uitsplitst valt wel op dat een paar beleggingscategorieën met het merendeel van die kosten aan de haal gaan. Zo gaat bijna de helft van de 688 miljoen euro aan beleggingskosten van Zorg & Welzijn naar private equity - waar het fonds slechts 6,3% van het vermogen in belegt.
Schandalig? Niet per se, het grootste deel van dat bedrag is namelijk performance fee - en die hoef je als fonds alleen te betalen als er bovengemiddeld goed wordt gepresteerd. Hoe meer performance fee, hoe beter de prestaties waren, dus met een beetje fantasie is zo'n kostenpost vooral te zien als goed nieuws voor beleggers.
Maar daar hield de discussie niet op. Vandaag mengde ook CDA-kamerlid-door-voorkeursstemmen en pensioenspecialist Pieter Omtzigt zich op Twitter. Hij haalde de ABP-cijfers erbij.
Het ABP maakte maar liefst 1,9 miljard beleggingskosten in 2012. Heel veel, maar op een belegd vermogen van 372 miljard euro ook ongeveer 0,5%. Zelf rekent het fonds in een staatje trouwens voor dat het 0,73% van het belegd vermogen is. (Waarschijnlijk omdat het ABP heel netjes over het gemiddelde belegd vermogen in 2012 rekent.)
En ja, ook hier valt op hoeveel er aan performance fees is betaald in 2012. Ongeveer een derde aan alle kosten ging op aan prestatievergoedingen voor (vooral) private equity- en hedgefundmanagers. Een flinke stijging in een jaar tijd, maar die is volgens ABP dan ook "voornamelijk toe te schrijven aan een sterke bijdrage aan de performance in 2012 van deze beide categorieën".
Goede of slechte zaak? Het is natuurlijk beter om wèl performance fee te betalen dan geen performance fee, om de simpele reden dat dat betekent dat er genoeg rendement is behaald. Maar het lijkt toch wat scheef dat de helft tot een derde van de kosten opgaat aan asset classes die samen slechts een fractie van de beleggingsmix uitmaken.
Morele verontwaardiging ligt al snel op de loer bij dit soort bedragen - en al helemaal als er een paar slimme mensen nog rijker van worden dan ze al zijn - maar de werkelijkheid is zoals altijd net even genuanceerder. Zelfs na kosten dragen deze beleggingen wèl bij aan de bottomline. Dus het blijft een enerzijds-anderzijds verhaal. Kies gerust een kant in de comments hieronder :-)
En dan nog eens iets: met 73 basispunten is het vermogensbeheer voor ABP even duur of zelfs duurder dan u met een miljoen aan belegd vermogen bij Knab of Todays Beheer kwijt bent, volgens de cijfers van Beleggingsmatch.nl.
Okay, misschien dat u als ABP-pensioengerechtigde niet à la Knab al uw eitjes in het mandje van Royce Tostrams of Martine Hafkamp wilt stoppen - met alle respect voor de capaciteiten van deze sympathieke goeroes, uiteraard - maar ook in een breed gespreide portefeuille zou je met 372 miljard euro toch wel iets meer schaalvoordelen kunnen behalen?