Europeanen houden van Amerika. We kijken massaal naar Amerikaanse films, kopen Iphones en Coca Cola en zouden het liefst wonen en werken in New York. Ook kopen we graag Amerikaanse aandelen.
Dat leidt ertoe dat Amerikaanse beurzen meestal net iets beter presteren dan de Europese, dit jaar niet uitgezonderd. De Amerikaanse economie herstelt alweer, verzuchten wij zonder al te veel nuance. Want wie goed kijkt, ziet al flinke scheuren in hét machtsblok van de afgelopen honderd jaar.
Natuurlijk, in vergelijking met Europa zijn de Verenigde Staten al op de goede weg:
- de werkloosheid en huizenprijzen zijn daar ver verwijderd van het dieptepunt uit 2009
- de banken staan er veel beter voor dan de Europese
- zowel de bedrijfscijfers als de economische groei laten in de Verenigde Staten een veel beter plaatje zien
Maar wat hebben Amerikaanse politici en bedrijven nou precies gedaan om dit te bereiken? Vroegtijdig ingrijpen is het veelgehoorde antwoord. Daarnaast zou de Amerikaanse economie veel dynamischer zijn dan de Europese, onder andere door en flexibel ontslagrecht en een ondernemersmentaliteit.
Keerzijde
Deze dynamiek zorgt voor een griezelige keerzijde van het economische succes van de Verenigde Staten: een land met uitgestrekte getto’s, waar voedselbonnen een aanzienlijk deel van de bevolking in leven houden en waar onverantwoordelijke risico’s genomen worden.
Dit alles komt op geen enkele manier terug in de economische cijfers waar wij Europeanen nu smachtend naar kijken. Sterker nog, het komt niet eens terug in de rating van het land.
Bron: Bespokeinvest.com.
Niet objectief
Een rating agency met een objectieve blik zou een land met een overheidsschuld van 16.780 miljard dollar (148.000 dollar per belastingbetaler) geen AA-status geven.
Zeker niet als in dat land grote staten praktisch failliet zijn en de onderhoud van infrastructuur beduidend achter loopt op de rest van de wereld.
Klik op de afbeelding voor een grote versie
Automatisch bezuinigen
De schuldenberg is decennialang vooruitgeschoven, met de nodige praktische gevolgen.
Zo is er een politieke impasse tussen bezuinigende Republikeinen en belastingverhogende Democraten. Deze politieke crisis houdt het land al enkele jaren in z’n greep en kan verstrekkende gevolgen hebben voor de toekomst van de Verenigde Staten.
Inmiddels dringt het tot Washington door dat bezuinigen onvermijdelijk is geworden en zodoende ontstond er vorige maand de sequester: een pakket automatische bezuinigingen ter waarde van tientallen miljarden dollars.
Valutabeleid
Naar verwachting zal ergens in het voorjaar het schuldenplafond opnieuw bereikt worden en ook dit keer zal er geen quick fix komen. Dat beleggers het land blijven omarmen, getuige de nieuwe records op de beurzen, is puur te danken aan het beleid van de Federal Reserve.
Hoewel het effect op de economie gering lijkt, is de belofte van een nieuwe geldregen voldoende om de financiële motor draaiende te houden.
Klik op de grafiek voor een grote versie
Dat de Verenigde Staten er nog steeds relatief goed voor staan is eigenlijk het gevolg van een bijzondere samenloop van omstandigheden:
Kort door de bocht: de eurocrisis en de valutamanipulatie van de Chinezen en Japanners zorgen ervoor dat de dollar de belangrijkste reservemunt blijft. Dit geeft de Fed carte blanche voor oneindige geldcreatie.
Perfect storm
Omdat de rente niet veel lager kan vlucht het kapitaal nu in de aandelen-, vastgoed- en grondstofmarkten, waardoor het consumentenvertrouwen ook langzaam weer herstelt.
Door het uitblijven van nieuwe oorlogen (tot op heden) en de doorbraak van schaliegas blijven de grondstofprijzen en daarmee de inflatie relatief laag. Aan de andere kant ontstaat hiermee ook de omgeving voor een perfect storm voor alle westerse economieën.
Als de dollar de status van wereldmunt wel verliest, dan kan de ontwaarding razendsnel verlopen. Een land als China zal goud of euro’s verkiezen boven een zwakke dollar om honderden miljarden aan reserves in te stoppen.
Gevaarlijke dynamiek
Een zwak Amerika zal een onbekende en gevaarlijke dynamiek in de wereld in gang zetten. Of de macht van de Verenigde Staten inderdaad verzwakt wordt niet duidelijk uit de verhouding tussen het land en Europa. Het antwoord ligt in Azië en Zuid-Amerika.
De economische kracht van landen als China en Brazilië wordt vreemd genoeg nauwelijks vertaald in zwakte van de Verenigde Staten. Ondanks dat ook steeds meer technologie, muziek en elektronica uit het Oosten komt, ziet de massa deze markten vooral als kans voor het Westen, niet als een gevaar.
Dat de beurzen van opkomende markten al jaren achterblijven bij de Amerikaanse beurzen, is typerend. Het is voor de actieve beleggers in opkomende markten te hopen dat de aftakeling van de Verenigde Staten geleidelijk gaat en niet met een big bang. Want alleen dan kunnen opkomende markten hier optimaal van profiteren.