Nikkei en Chinese tech onderuit en strijd om zeldzame aardmetalen barst weer los

AEX-openingsindicatie: -0,1% | S&P500: -0,3%| Nikkei 225: -0,9%

De highlights van vrijdagochtend 10 oktober:

• De AEX gaat een afwachtende opening tegemoet
• Rode koersen op beurzen Japan, China en Wall Street
• Records in Zuid-Korea, waar de handel na een feestweek werd hervat
• China zet exportrestricties zeldzame aardmetalen weer in als drukmiddel
• Koersen Amerikaanse producenten van aardmetalen in de lift

Goedemorgen, houd rekening met een afwachtende beurs. De stemming in Azië was somber (met uitzondering van Zuid-Korea) en ook Wall Street deed gisteravond een stapje terug. We hebben wat nieuws over Fastned en Havas. Verder is de agenda grotendeels leeg.

Record in Seoul, verlies in Tokio

We starten ons rondje langs de velden in Azië. Daar lagen de beurzen er verdeeld bij. In Zuid-Korea werd de handel na een feestweek hervat met een vers record.

In Japan werden eerder deze week records aangetikt, maar staan de koersen nu onder druk. Tegenvallende producentenprijzen vergroten de kans op renteverhogingen door de Bank of Japan. Dit zal ongetwijfeld tot protest leiden van de nieuwe premier Sanae Takaichi, die een groot voorstander is van een soepel monetair beleid.

Ook rode koersen in China, nu de strijd tussen de VS en China weer oplaait, op het gebied van farma, chips en zeldzame aardmetalen. De beurs van Taiwan is gesloten. De standen van de beurzen, geklokt om 8.10 uur:

• Nikkei 225: -0,9%
• TOPIX (Japan): -1,7%
• Shanghai Shenzhen CSI 300: -1,6%
• Shanghai Composite index: -0,7%
• Hang Seng (Hongkong): -1,4%
• Kospi (Zuid-Korea): +1,4%
• Nifty 50 (India): +0,4%
• ASX200 (Australië): -0,1%

Grote contrasten bij techaandelen

Bij techaandelen waren grote contrasten te zien. Smaakmakers waren SK Hynix en Samsung Electronics in Zuid-Korea. Zij sloten eerder deze week een deal met OpenAI, die de omzet de komende jaren veiligstelt. Chinese en Japanse techaandelen hadden het zwaar: 

• Alibaba: -10% (!)
• Prosus-deelneming Tencent: -3,2%
• Baidu: -5,1%
• JD.com: -1,9%
• Semiconductor Manufacturing International (grootste chipfabrikant van China): -5,6%
• TSMC: n.v.t.
• SK Hynix: +6,8%
• Advantest: -0,7%
• Samsung: +5,5%
• Tokyo Electron: -1,3%
• Softbank: -2,8%

Minnen op Wall Street 

Ook op Wall Street kleurden de koersenborden gisteravond rood. De zorgen over de opgelopen waarderingen voor AI-gerelateerde aandelen blijven doorechoën na een bericht van technologiewebsite The Information eerder deze week dat Oracle in de cloudtak een veel lagere marge haalt dan analisten hadden verwacht

Wat ongetwijfeld ook niet mee hielp zijn opmerkingen van Jamie Dimon, de invloedrijke CEO van JP Morgan, in een interview met de BBC. Hij zegt zich 'meer zorgen dan anderen' te maken over een correctie op Wall Street. De kans hierop acht hij eerder richting 30% dan 10%.

Verder is er nog altijd geen zicht op een einde van de shutdown van de Amerikaanse overheid. De nieuwe aanvragen voor een werkloosheidsuitkering en groothandelsvoorraden werden om die reden niet gepubliceerd, wat het zicht op de Amerikaanse economie natuurlijk vertroebelt. De slotstanden: 

• S&P 500: 6.735,11 punten (-0,3%) 
• Nasdaq Composite: 23.024,63 punten (-0,1%)
• Dow Jones-index: 46.358,42 punten (-0,5%)
• Philadelphia Semiconductor Index (chipindex): 6.840,20 punten (-0,3%)
• Russell-index (smallcaps): 2.468,85 punten (-0,6%)

Positieve start cijferseizoen: winst voor PepsiCo en Delta Air Lines

Het nieuwe cijferseizoen is voorzichtig van start gegaan, met de resultaten van PepsiCo en Delta Air Lines. Die vielen in goede aarde.

De omzet en winst van Pepsi waren iets beter dan analisten hadden verwacht en dat was vooral te danken aan sterke internationale verkoop van snacks en frisdranken en groei in gezondere dranken in de VS. De fabrikant van frisdrank en snacks als Lay's, Doritos, Duyvis en Quaker herhaalde de outlook voor de rest van het jaar. PepsiCo krijgt ook een nieuwe CFO. Een zwaargewicht: de voormalige financiële man van Walmart, Steve Schmitt. De huidige gaat met pensioen.

PepsiCo voelt op dit moment de hete adem in de nek van de activistische aandeelhouder Elliott Management, die het aandeel als ondergewaardeerd ziet. Het concern wil onder andere inzetten op kostenverlagingen, sluiten van twee snackfabrieken, ingrepen in het assortiment en overnames in snelgroeiende segementen, zoals prebiotische dranken en energiedranken.

Delta Air Lines zag de omzet en winst flink aandikken en verwacht dat de heropleving van de vraag naar reizen in het vierde kwartaal doorzet. Een flink contrast met de turbulentie van begin dit jaar. De koers steeg met 4,3%. 

Koerssprong Softbank na mega-overname

SoftBank werd op Wall Street ruim 8% hoger gezet in reactie op het nieuws dat de Japanse techinvesteerder de roboticadivisie van het Zwitsers-Zweedse technologiebedrijf ABB overneemt, voor omgerekend €4,6 miljard. Eerder die dag steeg de koers in Japan met 11%. Deze ochtend staat de koers weer 2,8% lager. 

Aandeelhouders van Advanced Micro Devices (AMD) namen wederom wat winst van tafel. Woensdag schoot de koers nog met 11% omhoog naar een nieuw all-time high nadat de chipfabrikant een deal met OpenAI had aangekondigd. Na zo'n record is het niet zo vreemd dat beleggers wat hoogtevrees krijgen.

Goudmijnbouwaandelen doen stap terug

Gouddelvers deden een stap terug nadat de goudprijs was teruggevallen onder $4.000. Barrick Mining ging 2,5% lager de dag uit, Newmont verloor, 3,6% B2Gold 5,6%, Agnico Eagle Mines 4,6% en Alamos Gold 4,8%.

De handel in goud is hot. De handelsvolumes in SPDR Gold Shares, de grootste fysiek gedekte goud-ETF ter wereld (van State Street) staan op niveaus die we sinds de Griekse schuldencrisis niet meer hebben gezien:

$GLD went crazy today, saw $12.5b in volume, easily most in decade (for context that's more than most of the Mag 7 traded). Only other time it's been that high was in 2013 during the Greek debt crisis (remember that?) h/t @Todd_Sohn pic.twitter.com/LLno6Mo1PK

— Eric Balchunas (@EricBalchunas) October 9, 2025

Strijd om zeldzame aardmetalen brandt weer los

Maar er zijn meer grondstoffen die op de radar van beleggers staan. Er is weer tumult over zeldzame aardmetalen (rare earth elements, ofwel REE's). Deze grondstoffen zijn cruciaal voor zo'n beetje elke belangrijke technologie, zoals defensie (zoals drones en rakensystemen), robotica, elektrische auto's en elektronica. China heeft in die markt nagenoeg een monopoliepositie. Daar maakt Beijing al jaren gretig gebruik van door exportrestricties in te stellen die het Westen de voet dwars zetten.

Ook nu. De exportcontroles worden verder aangescherpt. Buitenlandse entiteiten moeten een vergunning hebben om producten te exporteren die zeldzame aardmetalen ter waarde van minimaal 0,1% van de waarde bevatten.

De timing lijkt niet willekeurig gekozen. Later deze maand ontmoeten de Chinese leider Xi Jinping en zijn Amerikaanse collega Donald Trump elkaar in Seoul en zo'n exportrestrictie is natuurlijk een ultiem drukmiddel om concessies binnen te halen op het gebied van bijvoorbeeld chiptechnologie of geopolitiek.

Trump is zich daar uiteraard ook van bewust. Hij probeert de VS minder afhankelijk te maken van China voor de aanvoer van zeldzame aardmetalen en andere grondstoffen. Afgelopen voorjaar sloot het Pentagon een deal met MP Materials, de grootste producent van zeldzame aardmetalen op het westelijk halfrond. De Amerikaanse overheid kocht aandelen van dit bedrijf en is nu de grootste aandeelhouder. Er komt een nieuwe fabriek voor zeldzame aardmagneten, die de productie de komende tien jaar gaat vertienvoudigen (om die reden heet die fabriek X10).

Ook in andere grondstoffenbedrijven heeft Washington belangen genomen, waaronder Trilogy Metals (kobalt, koper, goud en zilver) en Lithium Americas (gespecialiseerd in de winning van lithium).

De koersen van fabrikanten van zeldzame aardmetalen zaten gisteren stevig in de lift, want beleggers verwachten dat de VS de investeringen in de sector zal opvoeren. De fantasie was uiteraard het grootst rond aandelen waar de Amerikaanse overheid nog niet in zit:

• MP Materials: +2,5%
• Niocorp Developments: +12,2%
• Ucore Rare Metals (in Canada): +10,3%
• Critical Metals: +24,8%
• Ramaco Resources: +11,7%
• Energy Fuels: +9,4%
• USA Rare Earth: +15%
• Niocorp Developments: +12,2%
• Molycorp (in Canada): +11,2%
• Albemarle: +5,3%
• Trilogy Metals (in Canada): +5,6%
• Lithium Americas: +2,2%

De indicatoren:  

• De Europese beurzen gaan waarschijnlijk een voorzichtige opening tegemoet
• De beurs van Taiwan was dicht. Elders in Azië was het beeld wisselend.
• De CBOE VIX (graadmeter van volatiliteit) is opgelopen naar 16,43 punten.
• De rente op Amerikaanse staatsobligaties met een looptijd van 10 jaar bedraagt 4,14%.
• De Nederlandse tienjaarsrente is met 3 basispunten opgelopen naar 2,87%.
• De spread (renteverschil) tussen de Franse en Duitse tienjaarsrente bedraagt 82 basispunten. Dat is hoog:
  
  
• 

• De euro noteert 1,1571 ten opzichte van de dollar. De dollar is daarmee afgelopen week flink gestegen.
• De goudprijs staat fractioneel lager op $3.968 per troy ounce. 
• Vrede in Gaza is goed voor de wereld, maar slecht voor de olieprijzen. Een vat WTI-olie kost nu $61,29 en een vaatje Brent-olie $64,94 
• De bitcoinkoers staat 0,1% hoger op $121.688: $2.000 hoger dan een week geleden.

Nieuws, shorts en agenda

Hieronder het belangrijkste nieuws sinds het sluiten van de beurs gisteravond. Zo is Fastned nu ook actief in Spanje en wil Havas het aandeel splitsen:

• 07:59 AEX start vermoedelijk afwachtend
• 07:52 Veel minder faillissementen in september
• 07:42 Berenberg verhoogt koersdoel Fagron
• 07:35 Productie industrie onveranderd
• 07:28 Fastned opent eerste stations in Spanje
• 07:19 Aziatische beurzen doen stap terug
• 07:14 Nederland exporteert iets meer
• 07:07 Europese beurzen openen lager
• 07:02 Beursagenda: macro-economisch
• 07:01 Beursagenda: Nederlandse bedrijven
• 07:01 Beursagenda: buitenlandse fondsen
• 09 okt Beursupdate: AEX op Wall Street
• 09 okt Olieprijs daalt na bestand in Gaza
• 09 okt Wall Street lager voor cijferseizoen
• 09 okt Europese beurzen sluiten verdeeld
• 09 okt AstraZeneca vergroot investering in Virginia
• 09 okt Havas wil aandeel splitsen
• Alle nieuwsberichten bekijkt u hier

IEX maakt ook elke ochtend een overzicht van het belangrijkste nieuws in de ochtendbladen. Het volledige nieuwsoverzicht vindt u hier.

Dit zijn de 10 meest geshorte aandelen volgens FinAristo.

En in deze aandelen vindt de meeste short selling-activiteit plaats:

Agenda: het 'kleine' Amerikaanse consumentenvertrouwen

Vrijwel alle agenda-items zijn al geweest op eentje na: het 'kleine' Amerikaanse consumentenvertrouwen, gemeten door de Universiteit van Michigan, dat om 16 uur op het programma staat. Dit is een van de weinige Amerikaanse macro-economische cijfers die ondanks een shutdown worden gepubliceerd.

In september daalde het vertrouwen naar 55,1 punten, tegen 58,2 in augustus. Een jaar geleden was dat nog 70,3. Het consumentenvertrouwen is historisch laag:

U bent weer bijgepraat. Veel succes en vooral plezier vandaag!