De EU en eurozone zitten zwaar in de problemen. De economie is tanende, werkeloosheid stijgende, staatsschuldposities bij veel lidstaten zijn te hoog en overal zijn er begrotingstekorten. Daarom valt de één na de andere politicus over elkaar heen om een oplossing aan te dragen. Probleem is alleen dat de meeste van deze politici denken dat er pijnloze oplossingen zijn. Deze personen zijn vergeten dat er een verschil is tussen de papieren wereld en de echte (fysieke) wereld; door het papier de realiteit niet zien. Nou zult u misschien denken wat ik hiermee bedoel, dus daarom een paar voorbeelden.
Noodfondsen
Het EFSF en ESM zijn beide goede voorbeelden van waar papier boven de realiteit gaat. De noodfondsen worden door garanties dan wel een marginaal gestort kapitaal voorzien. De twee noodfondsen moeten dan in de markt gaan lenen met het verhaal dat er harde garanties liggen. Ten eerste zijn deze garanties ook afgegeven door de PIIGS (Portugal, Italië, Ierland, Griekenland en Spanje).
Daarvan zijn er al drie afgevallen want die moesten zelf van de hulp gebruik maken. Tot nog toe was dat geen groot probleem want de landen waren klein. Maar nu Spanje wankelt, wordt het een ander verhaal. Zo ook met Italië. Op papier lijkt het leuk zo’n noodfonds, maar de realiteit is dat het niet werkt. Politici denken met wat garanties en weinig moeite de markten tot kalmte te bedaren, maar een zeer koude kermis wacht op ze.
Spaanse overheidsschuld
Erger is nog dat deze noodfondsen voorbij gaan aan de echte oorzaken van de problemen. In plaats van de slechte schulden te saneren, het eurogebied in te krimpen (of beter, geheel ontmantelen) en dergelijke, hebben politici gekozen om diegenen te redden die last hebben van deze slechte schulden: de banken. Hoe deze slechte schulden tot stand zijn gekomen daar hoor je de politici niet over.
Dus wanneer de Spaanse overheidsschuld door de komende nationalisatie van de bankensector omhoog gaat zullen de europolitici zeggen dat er meer bezuinigd moet worden of dat er juist meer moet worden uitgegeven. Maar beide voorstellen zijn onzin want ze raken de kern, de realiteit niet. Spaanse banken hadden door de euro en slappe bankregulering teveel toegang tot te goedkope leningen. Deze hebben tot een vastgoedbubbel geleid die nu voor alle problemen zorgt. Meer of minder uitgeven door de overheid gaat hier niets aan veranderen.
ECB interventies
Nog een voorbeeld is de SMP. Via deze SMP koopt de ECB staatsschulden van de PIIGS in de markt op. Hiermee willen ze een opwaarts prijseffect sorteren, want als staatsbondjes stijgen, daalt impliciet de rente daarover. Als dat gebeurt, zal iedereen denken dat alles weer koek en ei is in de eurozone, althans dat is de gedachte van de politici achter dit beleid. De realiteit is natuurlijk dat de markt de boel terecht niet vertrouwd.
Ze zien de financiën van de PIIGS en de kernlanden verslechteren. Ze zien ook dat de eurozone (en al helemaal de kiezer) altijd te verdeeld zal zijn om de schulden van de ander over te nemen (schuldenunie). Maar in plaats van dit te erkennen wordt er getracht om de papieren prijs van PIIGS staatsschulden omhoog te manipuleren door de ECB (het zogenaamde bastion van price stabiliteee). Hiermee wordt alleen getracht een illusie te creëren; echte oorzaken (realiteit) worden niet aangepakt.
Papier versus realiteit
De gedachte is dus dat de papieren wereld de realiteit kan veranderen en dit is gewoon zot. De echte oorzaken zoals te weinig kapitaalsinvesteringen, slechte educatie, slechte bankreguleringen, te veel schulden, te veel belastingdruk, slecht monetair beleid, te weinig innovatie, te veel bureaucratie, inefficiënte overheden en een fout opgezette eurozone worden niet aangepakt.
Binnenkort zal voor iedereen duidelijk worden dat de economische voorspoed die we achter de rug hebben grotendeels een illusie is geweest (gebaseerd op geleend geld=papier). Dat de papieren wereld de realiteit niet kan veranderen betekent dus niet dat de realiteit niet de papieren wereld kan veranderen. De politici zouden zich dus bezig moeten houden met de realiteit om zodoende de papieren illusies af te breken. Dit gezegd hebbende, besef ik mij dat ik u net een papieren illusie heb laten lezen…