De val van de Amerikaanse dollar wordt al voorspeld sinds de jaren negentig, maar de 'greenback' blijkt taai. Toch vindt er momenteel wel degelijk een eerste, voorzichtige verschuiving plaats, waarbij de dominante positie van de dollar als wereldreservemunt - eindelijk - serieus ondermijnd wordt.
Hier werd in onze morning call door collega Arend Jan al kort bij stilgestaan, waarbij een plaatje soms meer zegt dan duizend woorden:
De katalysator voor de trend waarbij veel landen af willen van de dominante positie van de Amerikaanse dollar is het uitbreken van de oorlog in de Oekraïne geweest. Het Witte Huis gebruikt de sterke positie van de Amerikaanse munt als wapen om zijn gewenste buitenlandbeleid af te dwingen.
De harde sancties en het bevriezen van honderden miljarden aan deviezen in dollars van Rusland hebben veel landen wakker geschud, wat uiteraard geheel losstaat van de mening over de Russische invasie van de Oekraïne. Landen als China, Brazilië, Pakistan, India en Rusland drijven in toenemende mate handel waarbij niet langer wordt afgerekend in dollars, maar in lokale valuta's.
Hoewel de positie als wereldreservemunt flink afkalft, vinden op dit moment nog altijd 88% van de mondiale valutatransacties plaats in dollars, zo blijkt uit de jongste cijfers van de BIS. Een echt alternatief voor de dollar is er namelijk nog niet: de Chinese yuan niet, noch de euro.
Desondanks worden er nu daadwerkelijk serieuze en concrete stappen gezet door veel landen om de afhankelijkheid van de dollar te verminderen. Een proces dat nog aardig wat jaren in beslag zal nemen, maar de VS over zichzelf heeft afgeroepen.
Dan nog even dit
Anderhalf jaar geleden was EV-producent Rivian Automotive even ruim $160 miljard waard. Daar is vandaag de dag nog 'slechts' een kleine $14 miljard market cap van over. En ook Lucid Group zag zijn market cap slinken van $100 miljard tot een kleine $12 miljard. Nio dan? Ook hier zien we een weggevaagde market cap, van $96 miljard tijdens het toppunt van de EV-hype tot slechts $13 miljard vandaag de dag.
Zo bezien valt de koersdaling van Tesla, circa 45% lager vandaag de dag ten opzichte van zijn all time high, nog alleszins mee. En ook BYD - Built Your Dreams - heeft zich na het krappen van de EV-zeepbel koersmatig uitstekend staande gehouden. Niet geheel toevallig zijn Tesla en BYD gezonde EV-makers die wel winst behalen.
De aandelen van EV-producenten zijn bovengemiddeld populair bij retailbeleggers, zo blijkt uit lijsten van diverse brokers. Over de rendementen van diezelfde beleggers is dan niets bekend, maar gezien de extreme koersdalingen tot wel 90% moet voor het ergste gevreesd worden.
Rivian Automotive dreigt ondertussen zijn plekje in de Nasdaq 100 te verliezen na een koersimplosie zoals we zelden meemaken. Dat ziet er grafisch als volgt uit:

Niet teveel achter de hype van de dag aanrennen voorkomt dit soort ongelukken.
Dan nog even dit II
Een interessante waarschuwing van onze eigen ECB: als de Japanse centrale bank (BoJ) besluit - als allerlaatste - om ook over te gaan tot een 'normaal rentebeleid' kan dit tot schokken leiden op de Europese obligatiemarkten.
Wat de ECB exact onder een 'normaal rentebeleid' verstaat is weliswaar niet geheel duidelijk, maar vermoedelijk betekent dit vooral een einde aan het extreem accomoderende beleid van de BoJ. De tienjaarsrente in Japan schommelt nog altijd rond de 0,4% en dat is best laag, zeker afgezet tegen de rentes in de eurozone die tussen de ruwweg 2,5% - 4% schommelen.
Een einde aan het losse monetaire beleid van de BoJ kan een sell-off triggeren van Japanse beleggers, wat tot schokken op de obligatiemarkten hier kan leiden. Flow Traders kan ongetwijfeld niet wachten tot de vlam daadwerkelijk in de pan slaat.
Damrak
Juni is alvast goed begonnen op het Damrak. De spanning rond het schuldenplafond in de VS is verdwenen en de koersen veerden hierop aardig op. Een typisch gevalletje 'risk on' ook als gekeken wordt waar de grootste stijgers te vinden waren.
Binnen de AEX ging Prosus op kop dankzij een herstel van veel Chinese aandelen afgelopen nacht. Ook banken en verzekeraars lagen gevraagd, terwijl de chipsector een bescheiden stapje terug moest doen na eerder natuurlijk al forse winsten te hebben bijgeschreven.
Een verdieping lager kon Signify iets van het flinke terreinverlies van de afgelopen weken goedmaken. Het cyclische Aperam boekte aardig wat winst, evenals AMG. Flow Traders zal weinig gelukkig zijn met een VIX die aardig onderuit ging.
Bij de kleinere fondsen stond opnieuw Avantium in de belangstelling en zelfs hard onderuit gegane fondsen als CM.com en Ebusco veerden aardig op, maar hebben nog een lange herstelweg te gaan. Pharming tot slot moest een stapje terugdoen, relevant nieuws konden wij niet vinden.
De AEX sloot de week af met een mooie winst van ruim 1,1% en eindigde op een stand van afgerond 765 punten.
Top drie stijgers/dalers

Bron: IEX.nl
Besi
Artificial Intelligence fantasie en een bijzonder sterke update van Nvidia hebben de koers van Besi bepaald goed gedaan. Dat is gezien de sterke marktpositie die het concern heeft bij zogeheten hybrid bonding ook volkomen terecht.
De vraag rijst nu of het aandeel over nog meer koerspotentie beschikt, of dat de bullish vooruitzichten afdoende zijn ingeprijsd in de koers van het aandeel. Het antwoord valt te lezen in een analyse van de Beleggersdesk die eerder vandaag is verschenen:
SunPower
De zonnepanelen zijn niet aan te slepen, niet alleen in ons eigen kikkerlandje, maar dit geldt onder andere ook voor de VS. En dat betekent in principe dat de kassa van bedrijven als SunPower zouden moeten rinkelen.
Wie een blik op de grafiek van SunPower werpt, constateert echter dat de koers van het aandeel sterk is achtergebleven, zowel bij de bredere markt als bij de peer group. Het hoe en het waarom daarvan, en of hier voor beleggers een kans ligt, wordt nader geduid in een update van de Beleggersdesk:
InPost
Wanneer een grootaandeelhouder een deel van zijn belang in een fonds wil afstoten, gaat dit over het algemeen gepaard met enige koersdruk. Zo niet bij InPost: grootaandeelhouder Advent verkocht een deel van zijn belang ruim 15% bóven de geldende beurskoers.
Zit de markt te slapen en geldt InPost als een koopje? Of zijn er andere redenen aan te wijzen voor deze bijzondere transactie. Beleggers kunnen ook hiervoor terecht bij IEX Premium:
Energietransitie
Het zal geen belegger zijn ontgaan dat de energietransitie in een ware stroomversnelling is geraakt. Wie daarvan een graantje wil meepikken, zal zich flink moeten inlezen, óf de jongste analyse van IEX Premium in moeten kijken, want er zitten nog wel de nodige haken en ogen aan investeren in deze sterk groeiende markt:
Richemont
De aandelen van bedrijven van luxemerken zoals LVMH en Kering hebben het koersmatig goed gedaan dit jaar. Een aandeel dat wat minder bekend is, Richemont - hoogwaardige horloges, juwelen en lederwaren - verdient zeker een nadere beschouwing:
Wall Street
Het kan verkeren in de VS, een veel sterker dan verwacht banenrapport over mei (+ 339k) viel goed in de smaak bij beleggers, al speelde natuurlijk ook een rol dat een crisis rond het verhogen van het schuldenplafond is vermeden. De markt maakt zich kennelijk drukker om een gevreesde afkoeling van de Amerikaanse economie dan een volgende renteverhoging van de Fed, al hielp het dat de loongroei binnen de perken bleef.
Tot de grotere stijgers behoorde onder andere autobouwer Tesla (+ 4%), met rivaal BYD (+ 3%) in zijn kielzog. Nvidia (- 0,2%) heeft ondertussen wat moeite de eerdere forse koerswinst vast te houden.
Op het slot van Europa noteerde de Dow Jones een winst van 1,6%, de S&P 500 won tussentijds 1,3% en de Nasdaq bleef ditmaal achter met een stijging van 1%.
Rentes
Weinig dynamiek bij de rentes vandaag, de kapitaalmarktrente bij de meeste landen loopt enkele basispunten op.
- Tienjaarsrente Nederland 2,67% (plus 5 basispunten)
- Tienjaarsrente Duitsland 2,29% (plus 4 basispunten)
- Tienjaarsrente Italië 3,99% (min 1 basispunt)
- Tienjaarsrente VK 4,19% (plus 6 basispunten)
- Tienjaarsrente VS 3,64% (plus 3 basispunten)
Brede markt
Het akkoord rond het verhogen van het schuldenplafond in de VS zorgt voor een zonnetje op de brede markt. Aardige winsten voor de meeste Europese beurzen, de VIX dondert omlaag en de goudprijs daalt ook lichtjes. De olieprijs veert voor de tweede dag op rij op, mogelijk deels omdat de markt rekening houdt met een hernieuwde productiebeperking van de Opec+.

Bron: IEX.nl
Het Damrak
- ArcelorMittal (+ 4,7%) lag, net als veel andere cyclische aandelen, gevraagd op een tamelijk zonnig Damrak
- ASMI (- 1,2%) moest een bescheiden stapje terug doen na een flinke koersrally eerder, evenals beide andere aan het Damrak beursgenoteerde chippers
- DSM Firmenich (+ 1,3%) kon zich maar matig optrekken aan een ambitieus koersdoel van €143 van een grote Britse zakenbank
- ING Groep (+ 2,5%) profiteerde van de risk on day, evenals overigens concullega ABN Amro (%)
- Eurocommercial Properties (+ 3,1%) werd net als de rest van het beursgenoteerde vastgoed aardig opgewaardeerd deze vrijdag
- Flow Traders (- 0,2%) zal met lede ogen de stevig wegzakkende VIX hebben gezien, maar wellicht dat de handelaar eerdaags wat extra actie op de obligatiemarkt tegemoet kan zien
- Van Lanschot Kempen (+ 2,3%) heeft onlangs opnieuw een forse uitkering aan zijn aandeelhouders gedaan, maar lijkt dit alweer snel in te kunnen lopen
- Avantium (+ 7,3%) voert binnen de AScX opnieuw de lijst met stijgers aan, mogelijk een naijleffect van een licht hoger koersdoel dat het fonds gisteren kreeg
- NSI (+ 6,0%) profiteerde het sterkst van een hernieuwde vraag naar beursgenoteerd vastgoed
- Op de lokale markt wist het Italiaanse Motork (+ 4,4%) wat extra miljoenen aan te trekken via grootaandeelhouder Lucerne
Adviezen (bron: Guruwatch.nl)
Agenda 05 juni
01:30 Inkoopmanagersindex diensten - Mei (Jap)
03:45 Inkoopmanagersindex diensten Caixin - Mei (Chi)
08:00 Handelsbalans - April (Dld)
09:15 Inkoopmanagersindex diensten - Mei (Spa)
09:45 Inkoopmanagersindex diensten - Mei (Ita)
09:50 Inkoopmanagersindex diensten - Mei def. (Fra)
09:55 Inkoopmanagersindex diensten - Mei def. (Dld)
10:00 Inkoopmanagersindex diensten - Mei def. (eur)
10:30 Inkoopmanagersindex diensten - Mei def. (VK)
11:00 Producentenprijzen - April (eur)
15:45 Inkoopmanagersindex diensten - Mei def. (VS)
16:00 Inkoopmanagersindex diensten ISM - Mei (VS)
16:00 Fabrieksorders - April (VS)