In het wetsvoorstel Belastingplan 2024 wordt het probleem opgelost dat het fiscaal uitmaakt of je eerst een nieuw huis koopt of eerst het oude verkoopt.
Op 6 januari van dit jaar kon u in mijn artikel Geen hypotheekrenteaftrek door fout staatssecretaris lezen dat de staatssecretaris van Financiën een fout heeft gemaakt betreffende de aflosstand.
Dit gaat huizenbezitters aan die na 1 januari 2013 een koopwoning hebben gekocht en hierna een andere woning gaan kopen met een andere partner.
In het kort komt het erop neer dat de staatssecretaris vergeten was te vermelden dat de berekening van de aflosstand van een lopende hypotheek hetzelfde mag zijn in de volgende twee situaties:
Reacties
De column op IEX werd meer dan 100.000 keer gelezen en in de hypotheekwereld zorgde een verkort blog op de website Homefinance voor opvallende reacties. Hieronder wat voorbeelden:
Rob Timmermans 17 Februari 2023 15:25
Deze uitwerking en toelichting klopt niet. Bij de aankoop van de nieuwe woning gaat ingevolge art. 3.119f lid 1 Wet IB2001 het aflossingsschema van de schuld op de te vervreemden woning direct over op de schuld van de nieuwe woning (dan is tot de vervreemding van de oude woning immers sprake van twee eigen woningen). Er hoeft dan dus nog geen sprake te zijn van een aflossingsstand.
In art. 3.119c lid 3 Wet IB2001 staat nadrukkelijk de overgang van deze toepassing uitgelegd. Ook als nog geen sprake is van latere vervreemding geeft art. 3.119f lid 1 en 3 Wet IB2001 duidelijkheid over hoe de volgorde bij een latere verkoop van de oude woning plaatsvindt. Dan vindt met terugwerkende kracht naar het moment van verwerving van de nieuwe woning een verrekening plaats van de actuele stand van de eigenwoningreserve, die bij de verkoop van de oude woning dan ontstaat.
Ongeacht of partners hier volgens een draagplichtovereenkomst de verwerving financieren of volgens de wettelijke regeling kan voor beiden de schuld (na herrekening met de eigenwoningreserve) volledig kwalificeren als eigenwoningschuld
W 23 February 2023 07:49
Gelukkig zijn er meer experts. Die zeggen dat deze expert Jos K. het bij het verkeerde eind heeft. Geloof niet alles wat hij publiceert.
Sander 17 February 2023 18:04
Ik dacht al bij het lezen van het Artikel. Dat is niet hoe Rob het ons heeft verteld ??.
Vooral de reactie van Dhr. Timmermans was opmerkelijk. Hij geeft namelijk cursussen aan hypotheekadviseurs. Bovendien had hij mij even kunnen bellen om mij te vertellen dat hij een andere mening heeft over dit onderwerp.
Ik had hem dan kunnen vertellen dat ik de IEX-column heb geschreven naar aanleiding van een artikel van Ruben Stam, een fiscaal jurist met veel aanzien in de branche. Dat artikel, waarin Stam de fout van de staatssecretaris signaleert, is verschenen in het vakblad De Hypotheekadviseur van 2022/3, dat in juni 2022 is uitgekomen. Aangezien dit blad door veel specialisten en hypotheekadviseurs wordt gelezen, zijn velen sinds juni 2022 op de hoogte van dit probleem.
Ik heb het onderwerp onder de aandacht willen brengen van huizenbezitters die ermee te maken krijgen, zodat zij niet voor onverwachte situaties komen te staan. Voor publicatie van de column zijn fiscalist Paul Muskens en ik natuurlijk nog even grondig nagegaan of Stam gelijk had.
Discussie
Naar aanleiding van de reacties heb ik Stam benaderd. Via de mail is er een leuke discussie ontstaan waarbij ook Muskens en Timmermans hun mening konden geven. Ruben Stam is en blijft van mening dat de staatssecretaris een fout heeft gemaakt. Paul Muskens en ik zijn het met hem eens.
Ruben Stam geeft de volgende uitleg over deze ingewikkelde materie:
Het gaat hier fout vanwege het huwelijksvermogensrecht. De fiscaliteit volgt de civiele werkelijkheid. En omdat belastingheffing – waaronder toepassing van de eigenwoningregeling – een persoonlijke aangelegenheid is, moet de wetgever waar nodig maatregelen treffen om dergelijke persoonlijke elementen gemeenschappelijk, dus partneroverstijgend, te maken. Dat heeft de wetgever met OFM 2022 gedaan maar ze zijn daarbij art. 3.119f Wet IB 2001 vergeten mee te nemen in deze exercitie. Door het civiele recht kán het aflossingsschema nu helemaal niet 1 op 1 overgaan in de door mij geschetste situatie.
Het punt is op zich niet nieuw. In 2016 schreef ik al in VFP dat de invoering van het nieuwe huwelijksvermogensrecht gevolgen heeft voor de eigenwoningregeling. Dat punt is opgepakt door Pieter Omtzigt en heeft – na ontkenning, nog meer ontkenning en uiteindelijk bevestiging – geleid tot het besluit van 31 januari 2018, ons allemaal genoegzaam bekend.
Ik kan heel goed begrijpen dat u als lezer bovenstaande reactie niet helemaal kunt volgen. Het verhaal is eigenlijk simpel: het huwelijksvermogensrecht sluit niet goed aan (of omgekeerd) bij de eigenwoningregeling.
Ik heb de IEX-column onder de aandacht gebracht van onder anderen Pieter Omtzigt en de staatssecretaris. Hierin heb ik verzocht om het foutje te herstellen. Ik heb in februari een mail gekregen van de Tweede Kamer der Staten-Generaal dat mijn bericht is ontvangen.
Oplossing in zicht
Vorig week kwam er onverwachts nieuws. In het overzicht van het wetsvoorstel Belastingplan 2024 stond het volgende:
Reparatie in eigenwoningregeling bij verhuisregelingen voor partners met een eigenwoningverleden:
Onder bepaalde omstandigheden maakt het uit of de te vervreemden oude woning wordt verkocht vóórdat of nádat de nieuwe woning wordt gekocht en betrokken. Afhankelijk van de volgorde kan een grondslagverschil inkomen uit eigen woning bestaan voor belastingplichtigen met een nieuwe eigen woning waarbij een of beide fiscale partners een eigenwoningverleden heeft.
Dit verschil is niet beoogd en een oplossing wordt uitgewerkt.
Uit het bovenstaande kunnen we concluderen dat het foutje wordt rechtgezet en dat in beide situaties (eerst aankoop nieuwe woning / eerst verkoop huidige woning) de betaalde hypotheekrente fiscaal aftrekbaar is. Anders gezegd: er ontstaat geen Box 3-bedrag meer.
Natuurlijk moeten we nog een jaartje wachten alvorens er definitief antwoord komt uit Den Haag, met daarbij waarschijnlijk een rekenvoorbeeld.
Ik ben blij met deze reactie. Het is nu aan de opleidingsinstituten om aandacht te besteden aan dit onderwerp, zodat alle hypotheekadviseurs in Nederland op de hoogte zijn. Bovendien hoop ik dat er in de toekomst wat meer wordt samengewerkt door de deskundigen, zodat fouten eerder hersteld worden en hypotheekadviseurs juist worden ingelicht.