Shake out, uitkotsmoment, volledige overgave van de markt, paniekbodem of spike: Allemaal termen voor hetzelfde fenomeen: de dag van dè bodem in de markt.
Om mij heen, vooral van actieve beleggers, hoor ik vaak de vraag: 'Waarom is er nog geen paniek- en uitverkoopbodem geweest op de beurzen? Zo'n uitkotsmoment is, volgens deze experts, noodzakelijk om het einde van elke bearmarkt aan te kondigen.
In deze column een paar opmerkingen, op basis van mijn ervaring met shake-outs, uitkotsmomenten, volledige overgaves, paniekbodems en spikes.
Met een vinger in de grond prikken
Ik denk dat we dè paniekbodem of shake-out al hebben gezien, namelijk op donderdag 13 oktober, bij de beruchte inflatiecijfers in de VS.
Toen gingen beurzen intraday onderuit, om uiteindelijk weer riant in de plus te eindigen. De AEX maakte die dag een intraday low van 611,73 punten, om uiteindelijk na een intraday high rond 633,90 punten met winst te sluiten op 633,01 punten.
Op de grafiek is een spike achter gelaten. Dat is een eenzame bar die als een vinger in de grond prikt. Ik leg het fenomeen van de spike helemaal onderaan mijn column uit.
Springplank
Ik verwacht met een waarschijnlijkheid van 85% dat deze spike de bodem is, en de springplank voor herstel vormt.
ASML gedraaid
Ten tweede hebben marketleaders afgelopen weken duidelijke sell-offs meegemaakt, gevolgd door fraaie turnarounds. Kijk maar naar ASML, dat een intraday low maakte op €375,75, het laagste punt in bijna twee jaar. Maar de koers is inmiddels aan een fraaie opmars begonnen van ruim 20% en heeft eveneens een spike op de grafiek gevormd.
Sell off in China
Ten derde is er een sell-off in China aan de gang, de tweede economie van de wereld, die de Chinese beurs tientallen procenten in het ravijn heeft gestort. De Hang Seng index verloor in korte tijd bijna een derde van haar beurswaarde. Alleen al afgelopen dagen kelderde de beurs van Hong Kong ruim 10%.
De brede Chinese beurs (China Shanghai Composite index) hield het iets rustiger, met een daling sinds juli van ruim 12%, en de afgelopen week een verlies van 5%. Ook hier zien we spikes op de grafiek.
Nogmaals, lees de uitleg van een spike, onderaan mijn column.
Vandaag beoordeel ik de spike van de AEX.
Technische beeld bij de AEX-index wordt minder negatief
De Nederlandse beurs weet te verbeteren nu aan de dalende trend van de een einde is gekomen. Het technische plaatje oogt wat minder negatief, sinds de steun rond 627,35 punten (de bodem van 28 september) met succes is getest.
Deze test werd vergezeld door een spike op donderdag 13 oktober. De AEX kelderde die dag naar een intraylow van 611,73 punten, om uiteindelijk te sluiten op 633,01 punten. Het intraday high lag die dag rond 633,90 punten.
Die spike heeft een lange bar op de grafieken achtergelaten. Op de voorbeeldgrafiek, helemaal onderaan mijn column is die lange bar met een rode cirkel gemarkeerd.
Technisch ligt de eerste weerstand op 669,76 punten (gevormd op 5 oktober).
AEX spike op de langetermijn grafiek
De spike is ook goed te zien op de weekgrafiek van de AEX. In de week 41, die begon op maandag 10 oktober, is die spike gevormd. Op de grafiek hieronder is het koersstaafje (bar) van die week rood gemarkeerd.
Ook andere spikes, van de afgelopen jaren, zijn rood gemarkeerd.
Goed te zien is dat in die week, rond 611,73 punten, de laagste koers van de voorgaande 24 maanden is gevormd. Bovendien hangt die spike helemaal onderin de dalende trend.
Vooral de spectaculaire opleving sinds die spike is kenmerkend. Sinds het low rond 611,73 punten is de AEX bijna 9% hersteld. Hierdoor blijft die spike als een alleenstaande bar op de grafiek achter, als een vinger die in de grond prikt. Een echte spike dus.
Wat is een spike op de bodem van de markt?
Een spike kenmerkt zich door een relatief grote koersbeweging, omhoog en omlaag, in een zeer korte tijdsperiode.
Belangrijk bij een spike is dat de koersen zich doorgaans tijdens de sessie, dus op dezelfde dag, herstellen van een grote daling. Tijdens de spike is de beurssessie vaak negatief, maar eindigt dan (niet altijd!) in de plus. Kenmerkend is ook dat in de periode daarna de koersen zich opvallend positief blijven ontwikkelen.
De dag van de spike wordt door handelaren vaak als shake-out genoemd. De downtrend heeft dan de laatste speculanten uit de markt geschud. Ik vind de term shake-out altijd wel een mooie omschrijving. Andere benamingen zijn uitkotsmoment, totale overgave van de markt of paniekbodem.
Een bekend voorbeeld van een spike op de bodem van de downtrend is die van de beruchte beurscrash van 19 oktober 1987.
Meer recentelijk is de spike op de bodem van de coronacrash. Op bovenstaande lange termijn grafiek, met het tweede rode staafje gemarkeerd. Op 20 maart 2020 dipte de AEX op 389,60 punten, intraday een min van bijna 10%. Het intraday high van 20 maart 2020 lag op 421,36 punten. Het slot op die spikedag lag op 416,77 punten.
In de tien beurssessies na 20 maart 2020 is de AEX met bijna 100 punten opgelopen. Gemeten vanaf het intraday low rond 389,60 punten een stijging van bijna 25%. Typisch koersherstel na een spike.
De spike van donderdag 13 oktober is op de grafiek hieronder met een rode cirkel gemarkeerd, De oranje lijn geeft de draai in de markt weer.
Duidelijk blijft die spike als een alleenstaande bar op de grafiek achter, als een vinger die in de grond prikt. Een echte spike.