Impact bonds zijn obligaties voor beleggers die een bijdrage willen leveren aan een maatschappelijk probleem. Het idee achter de obligaties is om het financiële risico bij het oplossen van zo’n probleem te verplaatsen van de gemeente naar private investeerders. Sinds kort is het voor crowdfunders in Europa ook mogelijk om te beleggen in impact bonds.
Het Nederlandse crowdfundingplatform OnePlanetCrowd komt met de eerste gecrowdfunde impact bond van Europa, genaamd Health Impact Bond Stevig Staan.
Valpreventie
“Jaarlijks overlijden ruim 3.500 ouderen aan de gevolgen van een valincident. Dit vraagt om investeringen in betere en preventieve oplossingen”, aldus de oprichters van het crowdfundingproject. “Deze investeringen lopen vaak vast in de complexiteit van het zorgsysteem. De meeste kosten van valincidenten komen namelijk terecht bij de zorgverzekeraars, terwijl preventie het domein van gemeenten is. Hierdoor komt valpreventie niet goed van de grond.”
Het doel is om in de komende jaren meer dan 2,5 miljoen euro te investeren in valpreventie van ouderen, onder meer via bewegingsprogramma’s. Hiervoor wordt €1,55 miljoen aan financiering opgehaald, waarvan de helft via crowdfunding.
Rendement gekoppeld aan valincidenten
Wanneer bepaalde doelen worden bereikt over zes tot acht jaar, dan betalen de betrokken zorgverzekeraars en gemeenten de investeerders terug, inclusief een rendement dat kan oplopen tot maximaal 27,4%.
De doelen zijn gekoppeld aan het aantal valincidenten. Lopen de incidenten noemenswaardig terug als gevolg van de investeringen in preventiemiddelen, dan hebben zorgverzekeraars daar minder kosten aan en is er ruimte om beleggers te belonen. Deloitte gaat dit meten.
Per voorkomen valincident van een oudere tussen de 70 en 79 jaar oud wordt een vergoeding uitgekeerd van circa €230. Voor een oudere van 80 jaar of ouder gaat het om een bedrag van ongeveer €2.340.
In het basisscenario wordt uitgegaan van 2.500 valincidenten over een periode van vijf jaar, waarbij het percentage 80-plussers circa 40% is. Het percentage verminderde valincidenten moet dan minimaal 43% zijn om een nettorendement van 7,5% te behalen. Blijken de investeringen de helft minder effectief, dan valt het rendement al terug naar slechts 0,6%.
Deze scenario’s zijn gebaseerd op de verkregen resultaten van de bewegingsprogramma’s die in het verleden zijn uitgevoerd en waarvan de effectiviteit is vastgesteld, aldus de initiatiefnemers van het crowdfundingproject.
Hoog risicoprofiel
Desondanks worden de risico’s door OnePlanetCrowd als hoog ingeschat. Zo is er een hoge afhankelijkheid van De Zorgroep als uitvoerder van het programma en is er een beperkt trackrecord van soortgelijke samenwerkingsverbanden tussen verzekeraars en gemeenten.
Er zijn bovendien veel partijen betrokken bij het project, die allen een substantiële rol hebben in het welslagen van het project, aldus het crowdfundingplatform. Ook zijn er geen zekerheden voor crowdfunders.
Al eerder schreven we dat er weleens kritiek is op impact bonds. Zo is de manier waarop resultaten gemeten worden niet altijd transparant en zijn er progressieve, innovatieve systemen nodig om data te vergaren en te verwerken. Daar beschikken organisaties niet altijd over.
Overigens zijn bewegingsprogramma’s eerder wel succesvol gebleken, onderbouwd door wetenschappelijk onderzoek, zo stelde OnePlanetCrowd over de Health Impact Bond Stevig Staan.
Impact bonds kunnen vooral een interessante diversificatie zijn voor beleggers die een steentje willen bijdragen aan de bescherming van de natuur en het klimaat, maar succes is niet gegarandeerd.