Er is niets wat het vermogen van een belegger om rationele beslissingen te nemen meer op de proef stelt dan sterke schommelingen op de beurs. Veel beleggers gaan de mist in omdat ze zich laten leiden door hun emoties, merken beleggingsexperts.
Een van de fouten die vaak worden gemaakt is dat beleggers de neiging hebben om te extrapoleren. Hierbij denken beleggers dat als aandelen stijgen, ze zullen blijven stijgen. En als ze dalen, ze zullen blijven dalen.
En zo worden er in deze tijden meer fouten gemaakt. Hieronder een top vijf, samengesteld door de Amerikaanse vermogensbeheerder Natixis Investment Managers op basis van een onderzoek onder verschillende Amerikaanse vermogensbeheerders, beleggingsadviseurs en financiële planners.
1. Paniekverkopen
In paniek aandelen verkopen als de koers onderuitglijdt, komt vaak voor. Maar liefst 93% van de ondervraagden in de Natixis-enquête noemde deze beleggingsfout. Paniekverkopen kunnen beleggers veel geld kosten, meent Dave Goodsell, directeur van het Natixis Center for Investor Insight. “Stel dat de markt 10% daalt en je in paniek naar de nooduitgang rent, dan lijd je een gegarandeerd verlies van 10%."
Dat we soms worden overmand door emoties is heel normaal. Maar juist op die momenten is het zaak om gefocust te blijven op de langetermijndoelstellingen, zo adviseert Goodsell.
2. Onnauwkeurig beeld van risicotolerantie
Bijna de helft (45%) van de ondervraagden zei dat het niet herkennen van de eigen risicotolerantie een probleem is voor veel beleggers. Dit fenomeen verklaart bijvoorbeeld de hierboven beschreven paniekverkoop.
Om je risicotolerantie te bepalen, moet je jezelf twee vragen stellen:
- Hoe goed kun je de onvermijdelijke ups and downs in de aandelenmarkt verdragen?
- Hoe lang duurt het voordat je het geld nodig hebt?
Over het algemeen geldt: hoe langer de tijdshorizon, hoe meer je het je kunt veroorloven om agressief in aandelen te beleggen en perioden van forse koersschommelingen uit te zitten.
Maar er zit ook nog een emotionele kant aan beleggen: de vraag of je slapeloze nachten krijgt als de waarde van je portefeuille daalt. Zoals marktcommentator Arend Jan Kamp al meermaals heeft gezegd: wie ’s nachts niet kan slapen door zijn beleggingen, neemt te veel risico.
3. De markt proberen te timen
De helft van de ondervraagde adviseurs zei dat veel beleggers zich vergissen doordat ze proberen om de markt te timen.
In de ideale situatie stap je op een laag punt in en verkoop je de stukken als de koers een stuk hoger staat. Dit betekent dat je moet voorspellen wat de markt gaat doen en juist hier gaat het vaak mis, waarschuwt Goodsell. "Veel beleggers zijn bang om de boot te missen als een aandeel in de lift zit en stappen er dan vol in. Vervolgens gaat de markt omlaag en verkopen ze hun aandelen weer, met alle gevolgen van dien."
Beleggers doen er volgens Goodsell beter aan vast te houden aan hun langetermijnstrategie. Hij bedoelt daarmee: aandelen kopen en deze vervolgens langere tijd op de plank laten liggen. Deze strategie staat ook wel bekend als ‘buy and hold’.
4. Onrealistische rendementsverwachtingen
Veel adviseurs in het onderzoek (43%) gaven aan dat beleggers in hun ogen veel te hoge verwachtingen hebben van hun rendement. Uit een enquête van Natixis bleek dat beleggers vaak rekenden met jaarlijkse rendementen ruim boven de 10%. Maar een langjarig gemiddeld rendement van zo’n 6% à 7% komt meer overeen met de realiteit.
5. Te veel risico nemen in de hoop op een hoger rendement
Sommige beleggers verliezen de grip op hun risicoprofiel in de zoektocht naar rendement. Volgens een kwart van de ondervraagde adviseurs moeten beleggers zich niet te veel blindstaren op het rendement. Want risico en rendement gaan doorgaans hand in hand: hoe hoger het potentiële rendement is, hoe meer risico je loopt.