Met een verlies van respectievelijk 9% en 11% bungelen goud en zilver helemaal onderaan de tabel met rendementen sinds de start van 2021. Wat is er aan de hand?
Flash crash
Afgelopen zondagnacht werd er nog (even) een schepje bovenop gedaan met een ‘flash crash’ die goud op het dieptepunt 5% lager zette en zilver zelfs met bijna 8% liet kelderen.
“Een late reactie van Aziatische beleggers op het Amerikaanse banenrapport van de vrijdag ervoor”, zo luidde de uitleg van de meeste commentatoren op de gespecialiseerde financiële nieuwszenders. Zou het echt? Natuurlijk niet!
Beursalgoritmes
De beursalgoritmes wachten niet tot handelaren uit een andere tijdzone achter hun scherm gaan zitten en hadden op vrijdag al gedaan waar ze voor geprogrammeerd zijn. Het werkt als volgt: algoritmes volgen de headlines en als het aantal banen boven de verwachtingen ligt en het werkloosheidspercentage er onder, dan worden de langetermijnrente en de dollar hoger gestuurd en goud lager. Meer is het echt niet.
De goudprijs was vrijdag al met 2% gedaald, wat best al een forse reactie is op een rapport dat berucht is om de forse bijstellingen achteraf. Alleen zijn die dan geen headline meer. Nog eens 5% erbij op hetzelfde “nieuws” is compleet ongeloofwaardig.
Er zit een geurtje aan deze transactie
We moeten dus aannemen dat iemand wetens en willens voor $4 miljard termijncontracten dumpte op een moment dat de liquiditeit extreem laag was. De handel is op zondagnacht normaal al dun en vorig weekend hielden de markten in Japan en Singapore dan ook nog eens de deuren dicht.
Er zit dus een geurtje aan deze transactie. Economics 101 leert namelijk dat een verkoper altijd de beste prijs wil krijgen. Met een grote verkooporder in een lege markt krijg je dus precies het omgekeerde effect.
Short raid
U hebt het begrepen: dit was net de bedoeling van de verkopende partij. We hebben dergelijke transacties al eerder gezien en ze zijn er enkel op gericht om een short raid te veroorzaken door het triggeren van stop-losses op technische steunniveaus.
Wie er achter de orders zit, komen we wellicht nooit te weten, want de markt voor termijncontracten is erg ondoorzichtig. Hoe dan ook, een marktpartij die er goed heeft aan verdiend.
Merk op dat er met geen nanogram fysiek goud werd geschoven om deze prijsdaling mogelijk te maken. Het verleden leert dat je op de Commodity Futures Trading Commission (CFTC) al helemaal niet hoeft te rekenen om klaarheid te scheppen. Het was niet de eerste flash crash op de edelmetaalmarkten en het zal ongetwijfeld ook niet de laatste zijn.
Geen inflatiehedge?
De nominale top van goud ligt nu ongeveer een jaar achter ons. Op het moment dat ik dit schrijf, noteert goud 16% onder die top. Het voorbije jaar zijn zowel de inflatie als de langetermijnrente gestegen. Alleen steeg de rente veel minder hard dan de prijsindexen. De reële rente (dus de nominale rente min de inflatie) is bijgevolg alleen maar verder gedaald.
Die reële rente is de echte maatstaf voor de evolutie van de koopkracht. In de Verenigde Staten is de langetermijnrente (10 jaars overheidsobligatie) met 1,35% nog positief. Daar valt het op het eerste gezicht dus nog mee. Al is ook dat relatief, want met een inflatiepercentage van meer dan 5% is het verlies aan koopkracht niet min.
In de eurozone is er al helemaal geen ontsnappen aan, want de langetermijnrente staat hier al onder nul. Daar komt de inflatie nog eens bovenop, die uw koopkracht verder opeet.

Op langere termijn is er een hoge correlatie tussen de reële rente en de evolutie van de goudprijs. Hoe negatiever de reële rente, hoe hoger de goudprijs. Dat lijkt logisch, want (fysiek) goud is geen rentedragend actief. Het levert dus ook geen negatieve ‘strafrente’ op, wat bij spaargeld vaak wel zo is. Dit argument weegt steeds zwaarder door naarmate de reële rente meer en meer negatief wordt.
Maar de prijsdaling bij goud illustreert dat die logica het voorbije jaar niet opgaat. Heeft goud dan afgedaan als inflatiehedge? Het antwoord lijkt positief, alleen is een jaar ook niet zo lang.
Er zijn op de financiële markten namelijk wel vaker langere periodes dat bepaalde gevestigde correlaties het al dan niet tijdelijk laten afweten. Daar zijn allerhande redenen voor, maar de voornaamste is dat de markt helemaal niet logisch is.
Taper-koorts
Het hele tapering-verhaal, waar dan de afbouw van monetaire stimuli mee wordt bedoeld, is daar een perfect voorbeeld van. De aantrekkende economie en de verwachting dat de centrale bankiers de obligatie-inkopen zullen verminderen en de rente zullen optrekken, leidt tot een aantrekkende dollar en een oplopende langetermijnrente.
Alleen blijven de beurzen vrolijk de records aan elkaar rijgen. Dit is compleet onlogisch, want een hogere rente is een parameter die aandelenbeleggers liever niet zien in de waarderingsmodellen. Toch lijkt het alsof enkel goud en zilver worden getroffen door de taper-koorts.
Geen urgentie tot hedge
Goud (en dan bedoel ik de termijnmarkten of papiergoud) wordt door de verschillende marktpartijen gebruikt als hedging-instrument. Dit lijdt afwisselend tot rally’s en correcties, wat de ruime tradingrange laat zien.
Momenteel is het sentiment op de financiële markten opperbest, met een aantrekkende economie en beurzen in de buurt van recordniveaus.
In de markt leeft daardoor het idee dat er even geen nood is aan een hedge. Een opmerkelijk cijfer uit het meest recente Gold Demand Trends Report van de World Gold Council is dat van de investeringsstromen naar goud ETF’s. Tijdens de eerste jaarhelft was er een netto uitstroom van 129,3 ton. Het was voor het eerst sinds 2014 dat er geld uit ETF’s wegstroomde.
De prestaties van de edelmetaalaandelen zijn een andere illustratie dat goud en zilver momenteel in de onderste schuif liggen bij de beleggers.
Maak uw keuze
De behoefte aan goud is er alleen wanneer de angst overheerst. Het is niet toevallig dat de goudprijs grote stappen zette in 2001, 2008 en 2011. Goud is dus veel meer een systeemhedge dan een inflatiehedge.
Wie gelooft in de duurzaamheid van het huidige financiële systeem heeft er geen nodig. Wie denkt dat er na de huidige blow-off top op de markten een leegte gaapt en het schuldensprookje voor veel investeerders in tranen zal eindigen, die koopt er toch best wat van. De keuze is aan u.