De ophef die sommige ETF-aanbieders in hun media-uitingen maken over de risico’s van synthetische ETF’s zijn misleidend. Dat stelt het Franse EDHEC Risk Institute na een studie naar ‘de echte risico’s van Exchange Traded Funds. Volgens EDHEC hoort elke discussie over de risico’s van ETF’s veel verder te gaan dan het uiteenzetten van hypotheses over potentiële risico’s en moet er veel meer gekeken worden naar empirisch bewijs dat geleverd wordt door academische onderzoeken.
Liquiditeit en prijsefficiëntie zijn volgens die onderzoeken veel belangrijke thema’s dan de vraag of een ETF fysiek of synthetisch is. Beleggers hoeven zich volgens EDHEC niet te veel zorgen te maken over de veiligheid van ETF’s. De overgrote meerderheid van de trackers wordt beheerd binnen het kader van Ucits en daarmee bieden ze dezelfde mate van bescherming als enig ander (actief beheerd) Ucits-fonds.
EDHEC stelt verder ronduit: “De massale marketing en mediacampagnes van sommige ETF-aanbieders waarin gezinspeeld wordt op verschillen in het tegenpartijrisico tussen fysieke en synthetische ETF’s zijn misleidend.” EDHEC stelt dat het geen zin heeft om fysieke en synthetische ETF’s tegenover elkaar te zetten op dat punt. Er zou daardoor een vals gevoel van extra veiligheid ontstaan rond fysieke ETF’s, terwijl het in de praktijk voor het tegenpartijrisico geen enkel verschil maakt hoe de onderliggende waarde wordt gerepliceerd.
Roel Thijssen, directeur iShares Benelux, wijst er in een eerste reactie op dat EDHEC gefinancierd wordt door Amundi, een ETF-aanbieder die veel synthetische ETF's aanbiedt. Verder stelt Thijssen dat het wel degelijk relevant is onderscheid te maken tussen de structuren. "Een swap ETF heeft per definitie tegenpartijrisico en vaak intransparante eigenschappen. De (meeste) fysieke ETFs niet."
Echte risico's
EDHEC stelt in hun research paper dat security lending (het uitlenen van de aandelen die worden aangehouden bij fysieke ETF’s) gemeengoed is en dat leidt net zo zeer tot tegenpartijrisico als de swap-mandjes van synthetische ETF’s. "Beleggers zouden veel meer moeten letten op andere factoren zoals de mate waarin het tegenpartijrisico wordt gedekt door een onderpand (de collateral), de economische kwaliteit daarvan en de mate waarin de aanbieder van de ETF daar ook echt rechten aan kan ontlenen bij een default van de tegenpartij."
De roep op transparantie moet volgens EDHEC dan ook verder gaan dan een duidelijk signaal over de structuur van de ETF, maar ook leiden tot openheid over de mate waarin aan security lending wordt gedaan en de structuur van de collateral. Tot slot verbaast EDHEC zich erover dat, hoewel ETF’s indices tracken, er geen standaardisatie of verplichte informatie geldt over de tracking error in de Europese regelgeving.