Wie H zegt moet ook B zeggen

Vorige week kon u in mijn voorspelling voor 2012 lezen dat ik het niet netjes vond dat DNB en de AFM zich uitspreken over het H-woord. Ik ben van mening dat deze instanties ten eerste hun eigen werk goed moeten doen en ten tweede als zij iets roepen dit goed moeten onderbouwen. Voor dit onderbouwen zijn cijfers nodig.

Voorlopige cijfers CBS
Opvallend is dat er verschillende cijfers te vinden zijn over hetzelfde onderwerp. Het zal mij dan ook niet verbazen dat u als lezer (eventueel) met andere cijfers op de proppen komt. Hieronder de voorlopige cijfers van het CBS over het jaar 2010 over de huizenmarkt:

Nogmaals bovenstaande cijfers zijn van het CBS. De gemiddelde waarde van de woning van 280.000 euro is flink hoger dan de gemiddelde huizenprijzen van de NVM en het kadaster. Vergeleken met de gemiddelde hypotheekschuld van 181.000 euro, is de overwaarde bijna 100.000 euro. Nog opmerkelijker vind ik dat er geen cijfers bekend zijn van de opgebouwde polissen / spaarrekeningen waarvoor de uitkering gebruikt wordt voor de aflossing van de hypotheken.

Begroting 2012
In de begroting van 2012 kwam ik wel een bedrag van 782 miljoen euro tegen dat is begroot als kosten voor de vrijstelling van bepaalde kapitaaluitkeringen. De schatkist ontvangt over het vermogen namelijk geen 1,2% belasting. In een ander artikel werd zelfs een bedrag van 1 miljard euro genoemd. Als ik deze bedragen terugreken kom ik op een opgebouwde waarde van:

• 65 miljard euro (bij 782 miljoen euro)
• 83 miljard euro (bij 1 miljard euro)
• Bij 75 miljard euro is er gemiddeld 21.000 euro gespaard.

Per 1 januari 2031 vervalt voor veel mensen de renteaftrek van hun hypotheek. Op deze datum zullen dus ook veel verzekeringspolissen / spaarrekeningen tot uitkering komen. In 20 jaar tijd (cijfers CBS zijn van 2010) kan nog veel gespaard worden. Vooral bij de spaarhypotheek en de spaarrekening wordt pas in de laatste 10 jaar de helft van de verwachte uitkering opgebouwd. Na 10 jaar is dit slechts 20%!!

Natuurlijk is het nu heel gemakkelijk om de 65 / 83 miljard euro met vijf keer te vermenigvuldigen, maar dit zou niet kloppen. Ten eerste heeft niet iedereen een spaar(rekening)hypotheek en ten tweede is niet iedereen al tien jaar aan het sparen. In ieder geval is er over 20 jaar een aardig bedrag gespaard wat gebruikt gaat worden om de uitstaande hypotheken gedeeltelijk af te lossen.

Spaartegoeden
Buiten deze verplichte bedragen, is er nog een aardig spaartegoed in Nederland (gemiddeld 41.000 euro). Ik ben het dan ook niet eens met de instanties die roepen dat er te hoge aflossingsvrije hypotheken zijn afgesloten en dat in de toekomst de kans groot is dat veel mensen hun hypotheek niet meer kunnen betalen.

De uitgaven voor de renteaftrek bedragen op het ogenblik 12 miljard euro voor het kabinet. Natuurlijk zijn er ook inkomsten namelijk:

Ik heb ook even andere inkomsten vermeld, die niet direct van toepassing zijn op de renteaftrek. Door de verlaging van de overdrachtsbelasting naar 2% (was 6%) zal deze in 2011 en 2012 minder opleveren. Hier staat wel tegenover dat de uitgaven voor de koopsubsidie en de starterlening (bedrag rond de 1 miljard euro) minder zijn geworden. Per 2012 zijn deze bijna helemaal afgeschaft.

Hoogte hypotheekschuld
Aangezien de hypotheekrente vanaf 1 januari 2001 30 jaar fiscaal aftrekbaar is, is het belangrijk om te weten hoe de hypotheekschuld de laatste 10 jaar is opgebouwd. Het CBS geeft de volgende cijfers over de hypotheekschuld en de huizenprijzen:

In 2031 vervalt in ieder geval 302 miljard euro aan renteaftrek. Over de afgelopen 10 jaar is de gemiddelde jaarlijkse stijging van de hypotheekschuld 36 miljard euro. In 2030 zou de totale hypotheekschuld dan 1.360 miljard euro bedragen.

Dit is dan een ruime verdubbeling. Dit zou ook betekenen (bij een gelijke hypotheekrente) dat het kabinet minimaal 24 miljard euro moet betalen aan de hypotheekrenteaftrek. In ieder geval zal de magische grens van 1.000 miljard euro zeker worden bereikt.

Aflossingsvrije hypotheken
Opvallend is dat de afgelopen maanden DNB, AFM en de Rabobank de te hoge aflossingsvrije hypotheken als probleem hebben aangekaart. Dit was de reden voor veranderingen zoals: meer gaan aflossen / minder hoge hypotheken / verplichte annuïteitenhypotheek. Het argument dat de renteaftrek niet meer betaalbaar is in de toekomst heb ik nog niet gezien met een cijfermatige onderbouwing.

Toch ben ik voorlopig nog geen voorstander om de hypotheekrenteaftrek verder te beperken. Hetzelfde geldt voor het aanpakken van het onbelast sparen van box 1 polissen / rekeningen. Vooral deze worden als oplossing gezien om de hypotheekschuld te verlagen door ze vroegtijdig te laten uitkeren. Uitgaande van 70 miljard euro is de besparing rond de 1,5 miljard euro.

Deens model
Of de annuïteitenhypotheek de reddende hypotheek is om alle problemen op te lossen, betwijfel ik. Ik wil dan eerst cijfers zien. Aangezien ik deze niet aangereikt krijg van onze hoge heertjes, ga ik zelf maar weer rekenen. Tot slot merk ik op dat het Deense model regelmatig naar voren komt als alternatief. 2012 zal in ieder geval een interessant en heftig jaar worden.