U heeft nog een paar weken de tijd. Dan moeten de formulieren binnen zijn bij de belastingdienst. Aangifte doen. Het behoort niet tot mijn meest favoriete bezigheden. Zeker niet als het om 2001 gaat. De belastingdienst gaat er vanuit dat ik in dat rampjaar 4% rendement heb behaald. Op welke planeet leven die mensen?
Zalm en (toen nog) Vermeend hebben een perfect gevoel voor timing. Op het moment dat beleggers jaarlijks dubbelcijferige vermogenswinsten behaalden, introduceerde dit duo het begrip ‘fictief rendement’. Beleggers lachten destijds om de 4% die werd vastgesteld. Dat lachen is ons nu wel vergaan.
Leuker kunnen we het niet maken, zegt de fiscus dan ook verontschuldigend. Dat is te begrijpen. Maar pijnlijker hoeft het nu ook weer niet te worden. Om het gemiddelde vermogen te berekenen voor de rendementsheffing moeten we de stand van het vermogen aan het begin en aan het eind van het jaar invullen. Daarmee is het belastingformulier verworden tot een nieuw soort martelwerktuig.
In het verleden konden beleggers bij minder goede jaren nog de kop in het zand steken. Nu worden we meedogenloos geconfronteerd met de resultaten. Belastingaangifte of aangifte bij de politie: wat is nog het verschil? Je hebt het gevoel dat je iets bent kwijtgeraakt. Bij de politie heb je nog de illusie dat ze op zoek gaan naar de verloren goederen en de dader in zijn kraag grijpen. Bij de belasting is dat anders. De dader interesseert ze niet. Integendeel, ze doen een negatieve duit in het zakje door het negatieve rendement nog eens met 1,2% (30% van het fictieve 4%) te vermeerderen.
Het rendement van een vijfjarige
Beleggers konden deze ellende echter voorkomen. We hadden Tia Roberts moeten volgen. Tia wie? Een nieuwe beursgoeroe? Een geavanceerd beleggingsmodel? Mis. Het is een kleuter. Een meisje van amper 5 jaar. Maar nu al legendarisch vanwege haar voortreffelijke beleggingsresultaten. De Britsish Association for the Advancement of Science (BA) organiseert elk jaar een ‘Science Week’. Doelstelling van die week is het dagelijks leven en de wetenschap dichter bij elkaar te brengen. Daartoe worden allerlei wetenschappelijke experimenten opgezet.
Zo werd vorig jaar een competitie georganiseerd tussen de 4-jarige Tia, de financieel analist Mark Goodson en financieel astroloog Christine Skinner. Gedurende een week mochten zij handelen in aandelen die deel uitmaakten van de FTSE-250 index. Tia selecteerde haar aandelen op een bijzondere manier. De fondsen stonden op papiersnippers, waaruit het jonge talent vier aandelen uitzocht.
Gedurende de week mochten Tia en haar concurrenten wisselen van aandelen. Wat bleek? Na zeven dagen hadden alle drie beleggers verloren. Op een investering van 5000 Engelse ponden raakte Tia er 231 kwijt. De astroloog moest het met 498 pond minder doen. De financieel analist tenslotte leverde 360 pond in. Tia kwam, zag, en overwon.
En de lange termijn winnaar is...
Maar na een jaar blijkt Tia als langetermijn belegger een nog veel beter prestatie te hebben geleverd dan als handelaar. De vorig jaar samengestelde portefeuille van ‘mevrouw’ Roberts blijkt met 5,8% in waarde te zijn gestegen. Christine Skinner verloor in 12 maanden 6,2%. Dat is niet eens slecht vergeleken met een daling van de ‘Footsie’ index met 16%. De financieel analist zit nu nog te kniezen over zijn resultaat. In het afgelopen jaar verminderde de waarde van zijn portefeuille met 46,2%.
Dankzij BA weten we nu dat beleggende kleuters ons aan een veel beter rendement kunnen helpen. Weg dus met alle analisten. Maar ik blijf zitten met een prangende vraag. De Wall Street Journal heeft in een soortgelijke competitie aangetoond dat apen betere, of in ieder geval goedkopere adviseurs zijn dan professionals. Waar kan ik nu de beste performance behalen? Bij de kleuter of bij de aap.
Hopelijk kan BA in één van de komende ‘Science Weeks’ uitsluitsel geven middels een mooi experiment. Opdat ik weet waar ik voor mijn volgende beleggingsadvies moet zijn: in de crèche of in de dierentuin.
Marcel Tak is zelfstandig beleggingsadviseur en was hiervoor werkzaam op het ministerie van Financiën. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Uw reactie is welkom op
tak@iex.nl.