De graanprijs klimt momenteel richting het hoogste punt in tien jaar. Directe oorzaken zijn droogtes in de mondiale graanschuren China, Rusland en Oekraïne, en tegelijkertijd wateroverlast in Australië. Misoogsten putten de wereldvoorraden uit. En terwijl het aanbod slinkt, neemt de vraag onverminderd toe doordat de gestaag groeiende groep welvarende Aziatische consumenten rijstmaaltijden verruilt voor duurdere, Westerse eetgewoontes. En dat betekent vooral vlees op het menu.
Voor een kilo vlees is meer dan vijf kilo graan als diervoeder nodig, dus explodeert de vraag naar graan. Deze discrepantie tussen vraag en aanbod leidt tot recordprijzen van landbouwgewassen. Inmiddels is zelfs de extreme top van de graanprijs uit 2008 gepasseerd. Destijds was het de snel stijgende olieprijs die de graanprijs tot een recordhoogte duwde, doordat boeren massaal granen als biobrandstoffen gingen verkopen. Deze situatie lijkt zich te herhalen, nu een vat olie boven de 100 dollar noteert.
Voor voedselproducenten en supermarktketens is dit slecht nieuws. Zij proberen de gestegen gewasprijzen door te berekenen aan klanten, maar de consument houdt de hand op de knip en accepteert geen duurdere etenswaren in het schap. Producenten en winkeliers zullen dus de pijn onderling moeten verdelen. Voor boeren breken de vette jaren aan. Met name akkerbouwers profiteren van de hogere prijzen. Grondstoffengoeroe Jim Rogers voorspelt gekscherend dat boeren in de toekomst in hun Maserati´s over hun erf rijden.
Producenten van landbouwmachines
Zo gek zal het niet worden. Maar wat een Maserati is voor een bankier, is een nieuwe tractor voor een boer. De tractorverkopen zitten dan ook in de lift, evenals de verkopen van andere productiemiddelen als oogstmachines en telescoopladers. Op de Nederlandse beurs zijn de mogelijkheden om te profiteren van deze kansen in de akkerbouw beperkt (afgezien van gestructureerde producten als trackers op grondstoffen) – maar ze zijn er wel degelijk.
Reesink is zo’n mogelijkheid:het bedrijfsonderdeel dat landbouwmachines van onder meer Claas en Kuhn verkoopt, is goed gepositioneerd om te verdienen aan de investeringsbereidheid van akkerbouwers. Daarentegen biedt de Duitse aandelenbeurs meer mogelijkheden. Tractormotoren, zaadveredelaars, kunstmestbedrijven, biobrandstofproducenten; de gehele keten is aanwezig. Er zijn zelfs twee boeren met een beursnotering.
Eén bedrijf is wel heel diep geworteld in de Duitse agrarische sector: Baywa, handelaar en dienstverlener aan het boerenbedrijf. Het is gevestigd in de deelstaat Beieren, thuishaven van BMW en Audi, maar vooral: de graanschuur van Duitsland. Van oudsher is Baywa een coöperatie van boeren die hun oogsten bijeenbrachten en tezamen verkochten op de wereldmarkt. In de loop der jaren is de coöperatie omgevormd tot een marktgerichte handelsmaatschappij die nog steeds de oogsten opkoopt en verhandelt, maar aan diezelfde boeren ook zaad, kunstmest, gereedschap, tractoren (merken: Fendt en Claas), landbouwmachines en bouwmaterialen verkoopt.
Leverancier van complete biogascentrales
Vanuit Beieren heeft Baywa zijn positie uitgebreid naar aanpalende deelstaten, maar ook naar buurland Oostenrijk en Oost-Europa. Geregeld voegt het bedrijf coöperaties toe aan de handelsorganisatie en verstevigt het zijn positie als marktleider in de regio. Boeren zijn graag zelfvoorzienend. Daarom verkoopt en verhandelt Baywa ook zonnepanelen en complete biogascentrales. Alles voor een duurzame energiehuishouding.
Baywa is voor de lange termijn goed gepositioneerd om van de bloei van de akkerbouw te profiteren. Hoe hoger de graanprijs, des te beter voor de boeren. En de goldrush in de negentiende eeuw wees al uit: het best boeren de leveranciers van de schoffels en pikhouwelen.
* Teslin houdt via zijn investeringsfondsen posities in Koninklijke Reesink NV en Baywa AG.