De recente ontwikkelingen in Noord-Afrika en het Midden-Oosten hebben de olieprijs fors opgedreven. Of die op een niveau van boven de 100 dollar per vat blijft liggen is ongewis, maar één ding is wel duidelijk: de zoektocht naar olie en gas en andere nieuwe energiebronnen zal de komende jaren verder worden geïntensiveerd. Al langer bekend is de exploratie van teerzandolie in Canada, maar vergeet vooral het aardgas niet!
Patterson-UTI Energy is een van de grootste land drilling contractors in de VS. De onderneming heeft verschillende dochtermaatschappijen die diensten verlenen voor de olie- en gaswinning, met name door onshore contract drilling en door het leveren van pompinstallaties voor de productie van olie- en gas in Noord-Amerika. Dochter Patterson-UTI Drilling Company LLC is actief met meer dan 350 land-based drilling rigs (boorinstallaties) in meer dan vijftien staten in de VS en het westen van Canada. De dochtermaatschappijen Universal Pressure Pumping en Universal Well Services leveren hogedrukpompinstallaties in Texas en in het Appalachen-gebergte.
Leistein wordt leidend
Onconventioneel gas is een verzamelterm voor tight gas (gas in rotsachtige gesteenten), shale gas (leisteengas), shallow gas (ondiep gas), koolbedmethaan of steenkoolgas en gashydraten. Als de onconventionele gasvoorraden worden bijgeteld bij de gewone reserves, dan heeft dat grote gevolgen voor de overgang naar duurzame energiebronnen.
Door de inzet van nieuwe technologie komen reusachtige voorraden gas uit compacte lagen leisteen en steenkool binnen bereik, onder andere in Amerika. Door de nieuwe technieken en de hoge olieprijs wordt het winnen van dergelijk aardgas opeens wel lucratief. Zo is het nu mogelijk om horizontaal te boren door dunne formaties, waarna vervolgens het gesteente kan worden opengekraakt door er onder extreem hoge druk water, zand en een mengsel van chemicaliën in te pompen en zo het gas uit het gesteente te krijgen.
Gas als blijvend alternatief
De winning van met name shale gas heeft vooral in de VS tot een storm aan activiteiten en investeringen geleid. Zo kocht oliegigant Exxon Mobile in december 2009 voor 41 miljard dollar de shale gas-specialist XTO; de grootste deal in de olie-industrie in tien jaar. Ook Shell heeft besloten weer meer te gaan investeren in de exploratie van nieuwe, onconventionele bronnen. Er blijkt in de VS nog zoveel gas in de bodem te zitten, dat het land ervan uitgaat voor zeker honderd jaar zelfvoorzienend te zijn. Importen van vloeibaar gas (LNG) zijn gestopt. De Amerikaanse overheid studeert nu zelfs op de mogelijkheid een deel van het transport op gas te laten lopen, waarmee het land eindelijk zou kunnen afkicken van zijn olieverslaving.
Momenteel blijkt al 10% van het in de Verenigde Staten geproduceerde aardgas uit leisteengas te bestaan. Volgens sommige schattingen zou shale gas in 2020 wel eens goed kunnen zijn voor de helft van de gasproductie. Bij de winning van leisteengas moeten verhoudingsgewijs wel erg veel putten worden geboord. Vooral de toeleveranciers en de oil- and gasservices companies zoals drillers, zullen daarvan sterk kunnen profiteren. Zelfs als de olie- en gasprijzen weer naar een lager niveau terugzakken.
Majeure speler
De resultaten van Patterson-UTI Energy voor het laatste kwartaal van 2010 waren beter dan door analisten verwacht. Zij rekenen ook voor dit jaar op een sterke toename van de bedrijfsresultaten: meer dan een verdubbeling van de winst per aandeel, van 0,72 dollar naar 1,84 dollar. Voor 2012 verwachten analisten vooralsnog een bescheiden winstgroei, maar naar mijn mening wordt die onderschat.
De taxaties voor volgend jaar liggen met 2,03 dollar nog steeds onder het niveau van de winst per aandeel in 2007. Met de recente investeringen zijn verreweg de meeste installaties van Patenergy nu state of the art en volledig up to date met de nieuwe (horizontale) boortechnologie. Patenergy heeft voor aflevering in 2011 nog 25 nieuwe (mobiele) boorinstallaties besteld, zodat het eind 2011 zal beschikken over meer dan 150 installaties van het nieuwste type. Een deel daarvan zijn de zogeheten walking rigs, waarmee Patenergy heeft gepionierd in onherbergzame gebieden zoals de Rocky Mountains. Het is daarmee zeer concurrerend en zal marktaandeel kunnen winnen.
De pompinstallatiebusiness sluit ook juist goed aan bij de vraag uit de gaswinning uit leisteen. In een cyclische bedrijfstak als de oilservices is altijd wel dreiging van overcapaciteit, maar momenteel is er minder concurrentie in landdrilling dan in de offshore-industrie. De onderneming heeft een ijzersterke balans en nauwelijks schulden. Vorig jaar werd een overname mede gefinancierd met uitgifte van leningen die inmiddels al voor een deel worden afgelost met de opbrengst van de doorverkoop van een onderdeel van deze overname (de wireline-business).
Van 27 naar 34 dollar
De waardering is nog steeds aantrekkelijk. De oilservices-aandelen zijn gemiddeld over de afgelopen vijf jaar achtergebleven bij de ontwikkeling van de olieprijs. Sinds begin dit jaar hebben deze aandelen waaronder Patenergy, meer momentum gekregen. Het aandeel is recent al sterk gestegen, maar wij menen dat er letterlijk meer in het vat zit. Analisten hanteren gemiddeld een koersdoel van 30 dollar, maar wij menen dat Patenergy binnen twaalf maanden wel 34 dollar waard kan zijn.
- Patterson-UTI Energy (Nasdaq)
- Ticker: PTEN
- Website: www.patenergy.com
- Koers: 27 dollar
De auteur heeft een positie in het aandeel Patterson-UTI Energy.