Ik wees er in maart op dat goud bij crisissen eerst mee de diepte in gaat, om vervolgens snel terug recht te krabbelen en op die manier alsnog terug de status van veilige haven waar te maken. Wat is de stand van zaken, twee maanden later?
Net als vroeger
Na de uitbraak van de coronacrisis werden de goudbeleggers in eerste instantie op het verkeerde been gezet. De prijs daalde in maart van $1700 naar $1450 per troy ounce. Maar de terugval was van korte duur.
Aanleiding van de correctie was de plotse behoefte aan liquiditeit, waarbij spelers die met geleend geld in de markt zaten door de scherpe beursdaling, verplicht alle activa moesten verkopen om aan de margin calls te kunnen voldoen. Dit was dus hetzelfde fenomeen als tijdens de wereldwijde financiële crisis van 2008-2009 en de dotcom-crisis van 2000-2001.
Maar de daling was geen lang leven beschoren en na de tijdelijke prijsdruk klom goud in no time terug boven de grens van $1700.
De voorbije maanden zette het metaal in verschillende valuta zelfs nieuwe recordkoersen neer. Dit was onder meer het geval in Zwitserse frank en in euro. In Chinese yuan werd het record van 2011 geëvenaard. Alleen in Amerikaanse dollar blijft de recordprijs uit september 2011 ($1920) voorlopig nog overeind.
Goud versus rendementsvrij risico
Om de economische effecten van de coronacrisis te verzachten, zetten de regeringen van industrielanden grootschalige steunprogramma’s op ,waardoor de begrotingstekorten verder de pan uit swingen.
Om de monetaire en fiscale stimuli te financieren, kregen centrale banken een mandaat om volop geld bij te drukken. Zo is het balanstotaal van de Amerikaanse Federal Reserve sinds begin maart gestegen van $4,2 biljoen naar meer dan $6,7 biljoen ($6721 miljard om precies te zijn). Inderdaad, dit is +60% in twee maanden.
Dit extra geld dient als basis voor kredietverlening door commerciële banken. Dat leidt niet onmiddellijk tot een torenhoge inflatie omdat ten eerste niet al het vers geld ineens wordt uitgegeven en ten tweede de economische coronashock een sterk deflatoir effect heeft. Maar op termijn is geldontwaarding wel onvermijdelijk.
U moet het zo bekijken: goud staat als opslagmiddel van spaaroverschotten in concurrentie met cash en wat we vroeger het risicovrije rendement op overheidsobligaties noemden.
Alleen is er van rendement tegenwoordig geen sprake meer (negatieve rentevoeten); en van risicovrij al evenmin, aangezien de uitgevers van overheidspapier een politiek van geldontwaarding voeren. Dus eigenlijk moet goud concurreren met iets wat we als ‘rendementsvrij risico’ kunnen omschrijven. Het lijkt me vrij duidelijk waar u het best op inzet.
Deflatie of (hyper)inflatie
Wie wat dieper graaft dan de headlines, wordt geconfronteerd met zowel deflatie- als hyperinflatie-scenario’s van allerhande vooraanstaande strategen en economen. Wie heeft er nu eigenlijk gelijk?
Het juiste antwoord is dat ze allebei een punt hebben, maar vaak naast elkaar praten. Het corona-infarct en de impact op de economische groei en de activaprijzen is deflatoir.
Alleen blijven de schulden wel intact en dit is een groot probleem. Omdat de economie er op eigen kracht niet (of niet snel genoeg) uitkomt, moet er extra geld worden bijgedrukt. Zo wordt elke crisis al vier decennia aangepakt. Begrotingstekorten exploderen en de overheidsschuld loopt op.
Dit is een vicieuze cirkel, alleen houdt dit verhaal ooit eens op, zelfs voor de uitgever van de wereldreservemunt. Voorbeelden daarvan zijn er genoeg in de monetaire geschiedenis.
Dat goud het goed doet in een inflatiescenario van steeds negatiever wordende reële rentes is evident.
Maar ook in een deflatoire omgeving kan het edelmetaal goed gedijen. De overheid kan ondanks alle stimuli niet iedereen redden, waardoor faillissementen onvermijdelijk worden. Op dat moment komt het tegenpartijrisico om de hoek kijken. Private eigenaars van aandelen en schuldpapier komen bij een faillissement nagenoeg altijd op de laatste plaats. Met goud geldt dit probleem niet, want het is - in fysieke vorm althans - het enige actief zonder tegenpartijrisico.
Nominale cijfers zeggen niets
Ik zie soms prijsprognoses van meerdere tienduizenden dollars passeren voor goud. Wat moeten we daar dan van maken?
Onthoud vooral dat nominale cijfers helemaal niets zeggen. Een prijsdoel van $50.000 is waardeloos zolang je er niet bij zegt wat de koopkracht van een dollar is aan deze prijs.
Bij hyperinflatie komt het niet op een nulletje meer of minder. Reken je dus niet te snel rijk en laat je vooral niet gek maken. Beschouw goud als een hedge tegen het systeemrisico wanneer het vertrouwen in politieke en monetaire autoriteiten wegvalt. Geloof je dat dit risico hoog is, koop er dan veel van. Indien niet, koop dan niets. Moeilijker dan dat is het echt niet.
Correctie blijft mogelijk
Samengevat zijn de vooruitzichten voor goud nog steeds uitstekend. Ze verbeteren zelfs met de dag zolang de centrale banken geld blijven printen. Wat ze ook zullen doen bij gebrek aan een ander alternatief.
Betekent dit dat de goudprijs vanaf nu alleen maar hoger kan? Nee, hoegenaamd niet. Een nieuwe terugval op de beurzen is een zekerheid, want zo werkt het nu eenmaal altijd. Elke berenmarkt bestaat uit een initiële forse correctie die relatief snel gevolgd wordt door een scherp herstel (huidige fase). Daarna herneemt de dalende trend opnieuw.
Elke cyclus duurt gemiddeld 18 tot 24 maanden, al volgt niet elke berenmarkt exact hetzelfde pad. Zo waren er tussen 1929 en 1932 maar liefst zes tussentijdse rally’s, maar verloor de Dow Jones van top tot bodem wel 89%.
Buy-and-holders van het gele metaal hoeven zich hoegenaamd geen zorgen te maken.
Voor traders is het een beetje een ander verhaal, want de kans bestaat dat bij een nieuwe beurscorrectie de goudposities opnieuw opgeofferd zullen worden voor liquiditeit. Hoe diep we in dat geval gaan, is anybody’s guess. Hefboombeleggers moeten dus goed bij de les blijven. Hoe dan ook biedt elke correctie een extra koopopportuniteit.