Volgens velen was de Zweedse tiener en klimaatactiviste Greta Thunberg een belangrijke kanshebber voor de Nobelprijs voor de Vrede van dit jaar. Ze heeft hem niet gewonnen, want de prijs wordt uitgereikt aan de Ethiopische premier Abiy Ahmed.
Gegeven de eerste stappen die hij namens Ethiopië heeft gezet in het vredesproces met Eritrea en de rol die hij achter de schermen heeft gespeeld bij de - voor Afrikaanse begrippen - relatief rustige machtsoverdracht in Soedan, is deze prijs wat mij betreft volledig verdiend.
Wat echter blijft knagen is dat er zoveel kans aan een 16-jarige klimaatspijbelaar werd toegedicht.
Generatie Z
Thunberg is met haar klimaatfocus een typische vertegenwoordiger van GenZ, de generatie die is geboren tussen 1995 en 2010 en die nu dus tussen de 9 en 24 is. Van GenZ wordt wel gezegd dat dit een digitale generatie is, geboren met een smartphone in de hand, die leeft in zowel de virtuele wereld als in de analoge realiteit.
Het toedichten van dit soort eigenschappen aan hele generaties komt steeds vaker voor in de media en ik heb me eens wat meer verdiept in het sociologisch concept der generaties.
Alhoewel er niet zoiets als één standaard lijkt te bestaan, volgen de meeste sociologen de methodiek van Strauss en Howe1, die overigens geschiedkundigen zijn. Volgens deze methode beslaan generaties een periode van 15 jaar en zijn ze afwisselend op het collectief gericht of meer individualistisch ingesteld.
Opvoeding
Een generatie wordt mede gevormd door hoe deze is opgevoed (vrij of beschermd) en welke belangrijke gebeurtenissen er in de tienerjaren van een generatie hebben plaatsgevonden. In onze tienerjaren wordt namelijk de frontale cortex in ons brein geprogrammeerd waarmee onze persoonlijke normen en waarden worden gevormd. Wat voor de ene generatie als volledig normaal wordt beschouwd, is voor een andere generatie volledig onbegrijpelijk en absurd.
Dit verklaart waarom een lege batterij voor GenZ echt een megaprobleem kan zijn (#FOMO), terwijl het voor een oudere generatie geen enkel probleem is om een uurtje te moeten wachten om weer op Instagram te kunnen kijken. Als ze er überhaupt al een account hebben.
Bron: Robeco Trends Investing
Met bouwjaar 1971 ben ik van generatie X, of zoals het destijds onder voetbaltrainers heette: de patatgeneratie. De val van de Berlijnse muur en het instorten van de communistische Sovjet-Unie waren voor mij een belangrijke breuk met mijn jeugd en de Hollywood-cultuur van de alomaanwezige slechte communisten die ieder moment de bom op ons konden gooien.
Stay Woke
Wat voor mijn generatie de val van de Berlijnse muur was, is voor GenZ de combinatie van de financiële crisis van 2008 en de klimaatverandering. Dit heeft jongeren zoals Thunberg zowel boos als bang gemaakt en ze de schoolbanken doen verlaten om te protesteren voor meer milieumaatregelen.
In het Engels wordt deze generatie ook wel omschreven als behept met ‘a sense of bend’. Als de geschiedenis wordt gezien als een bochtig bergpaadje, dan voelt GenZ dat achter de volgende bocht in de toekomst een enorm klimaatprobleem ligt te wachten, dat zij als collectief moeten oplossen.
Deze boosheid komt ook tot uiting in het GenZ-motto ‘Stay Woke’. Onder dit motto wordt iedere sociale misstand in de maatschappij ongenadig aan de schandpaal van de sociale media genageld. Zoals bijvoorbeeld in de #metoo-beweging gebeurde met mannen die hun handen niet thuis konden houden.
Na de meer individualistische en positief ingestelde Millennials, die het leven vooral beleven als een persoonlijke zelfverrijkingscursus, is GenZ juist meer politiek en sociaal geëngageerd en verwachten ze het als eerste generatie minder te goed te krijgen dan hun ouders. Die kregen immers ‘gratis’ studiefinanciering en konden nog een betaalbare woning vinden.
Huidige GenZ-jongeren sparen daarom nu al meer dan jongeren tien jaar geleden. Ook drinken ze minder alcohol, roken minder, worden minder vaak zwanger en komen ook nog eens minder vaak in aanraking met de politie en justitie.
Klimaat en digitaal
Als belegger in langetermijntrends is het voor mij essentieel om naast de technologische progressie ook de veranderingen in de maatschappij te volgen. Immers, ooit zal GenZ volledig stemgerechtigd zijn en omdat dit de grootste generatie is, meer dan 30% van de wereldbevolking, lijkt het mij onwaarschijnlijk dat er dan nog steeds een klimaatverandering-ontkennende president zal zijn die pocht met zijn vrouwonvriendelijkheid.
E-sports
Maar hoe kun je als belegger nu al profiteren van GenZ? Ik zie twee invalshoeken, klimaat en digitaal. GenZ jongeren zijn volgens sociologen meer gericht op digitale ervaringen en minder op analoog bezit. Gaming is al jaren een zeer populaire vrijetijdsbesteding onder jongeren en E-sports is daar de laatste jaren bijgekomen. Sterker nog, als het aan GenZ ligt zou E-sports al in 2020 een olympische discipline zijn.
In het vorige seizoen werd in Europa immers al met veel succes de E-sports voetbalvariant van de Champions League georganiseerd, waar de avond voor de finale gamers het tegen elkaar opnamen. Helaas, ook hier heeft geen Nederlander de finale weten te bereiken
Er zijn wereldwijd drie of vier grote gaming platforms die op zeer winstgevende manier een brede portefeuille van titels onderhouden. Met E-sports hebben ze opnieuw een manier ontdekt om daar nog meer omzet uit te halen.
Vleesconsumptie
De tweede invalshoek waar ik als belegger rekening mee houd is de klimaatfocus van GenZ. Het aantal flexitariërs of parttime-vegetariërs is groot onder deze generatie en leidt tot minder vleesconsumptie en meer vraag naar allerlei vleesvervangers.
De huidige voedingsindustrie kan het nog wel eens knap moeilijk gaan krijgen, als je kijkt naar de weerstand van GenZ tegen toegevoegde suikers, vetten en kleurstoffen en hun voorkeur voor vers en organisch. Als er iemand bij mij thuis op de verpakking leest wat precies in ons eten zit, zijn het wel mijn tienerkinderen.
Piek kleding
Daarnaast kwam ik in een recent rapport van Morgan Stanley voor het eerst het begrip ‘piek kleding’ tegen, iets dat ook te koppelen is aan de zuinige klimaat-sparende GenZ’ers. Volgens Britse data zijn we als consument van 20 kledingstukken in 1990 naar 50 kledingaankopen per persoon per jaar gegroeid in 2015. In de Verenigde Staten ligt dit zelfs boven de 60 aankopen per jaar, online en offline gecombineerd.
Recente data laten echter zien dat dit aantal niet meer groeit, en zelfs licht lijkt te dalen: derhalve ‘piek kleding’. Nieuwe kleding wel te verstaan, of was het groeiende aantal tweedehandskledingwinkels u nog niet opgevallen? Gecombineerd met sterke online concurrentie vrees ik voor de vele kledingretailers: het aanstaande faillissement van Forever 21 is vast niet de laatste.
En bedankt
Dus ondanks dat Greta Thunberg de Nobelprijs (nog) niet heeft gewonnen, heeft klimaatsverandering wel degelijk de agenda van zowel de politiek als het bedrijfsleven bereikt. En als ik vanuit het oogpunt van de bewoonbaarheid van onze planeet mag spreken, zou ik zeggen: gelukkig maar.
1 Generations (1991), William Strauss en Neil Howe.