De eerste jaarhelft ligt achter ons en dus is het nuttig om terug te blikken op de grondstoffentips van begin 2019. Het was geen eenvoudig halfjaar voor de grondstoffen. Zij moesten opboksen tegen de onzekerheid van een handelsoorlog tussen de twee grootste economische machtsblokken, een vertragende wereldeconomie en een dure dollar.
Ik loop de verschillende grondstoffen even met u door.
Goud ($1.250 => $1.406 = +12,5%)
Goud noteert op het moment dat ik deze tekst schrijf met een rendement van 9,3% in dollars. In euro's loopt de winst zelfs op naar 12,8%.
Het gele metaal zat sinds 2013 gevangen in een vrij smalle prijsvork van $1050 tot $1365 en beet zich de voorbije jaren verschillende keren de tanden stuk op dit weerstandsniveau. Vorige maand lukte het toch en doorbrak de goudprijs de grens van $1400.
Het voordeel van een lange consolidatiefase is dat er bij een opwaartse uitbraak nauwelijks technische weerstand ligt. Dit is ook het geval voor goud, dat in principe tot $1650 kan doorstijgen.
Goud noteert in verschillende valuta op of in de buurt van een historisch recordniveau. Alleen in de euro en dollar is dit nog niet het geval.
Er zijn al jaren valabele argumenten om in edelmetalen te investeren. De reële rente (nominale rente min inflatie) is al geruime tijd negatief. Anders gesteld: de koopkracht van geld daalt.
Verder kan iedereen die logisch nadenkt niet anders dan zich ernstig vragen stellen over de duurzaamheid van het huidige financiële systeem. Meer dan een decennium van monetaire stimuli die historische proporties aannemen, hebben een systeemcrash (voorlopig?) vermeden, maar ook niet meer dan dat. Enkel financiële activa als aandelen, obligaties en vastgoed hebben van het monetaire beleid geprofiteerd.
Het marginale nut van nieuwe schulden neemt steeds verder af. Er komt dus een moment dat extra schuld geen economische groei meer zal opleveren. Bij rentevoeten die al negatief zijn (in onder andere de eurozone, Japan, Zwitserland) zijn nieuwe monetaire stimuli kansloos.
Goud is een manier om buiten het financiële systeem te schuilen. In dat opzicht is het opmerkelijk dat centrale banken hun valutareserves de afgelopen jaren volop diversifieerden naar goud. 2018 was een recordjaar voor goudaankopen door centrale banken. Tijdens de vijf eerste maanden dan 2019 groeiden die aankopen met 73% in vergelijking met dezelfde periode een jaar eerder.
Zilver ($14,75 => $15,11 = +2,4%)
Zilver blijft al geruime tijd achter op goud en dit was in de eerste jaarhelft niet anders. Een mogelijke verklaring hiervoor is dat dit metaal vooral industriële toepassingen kent en zich naar prijsvorming toe vaak als een basismetaal gedraagt.
Maar intussen blijft de goud/zilver ratio wel nieuwe extremen opzoeken. De prijsverhouding tussen beide edelmetalen is opgelopen naar 93: het hoogste cijfer in meer dan 26 jaar! Een nog hogere goud/zilver ratio dateert al van 1991, toen de Golfoorlog woedde en de prijsverhouding even boven 100 piekte.
Het is hoe dan ook een uitzonderlijke situatie dat de goud/zilver ratio zo lang zo hoog blijft. Het gemiddelde van de voorbije tien jaar bedraagt 66,2 maar de afgelopen vier jaar noteert de prijsverhouding daar consequent boven. Het jaargemiddelde van 83 tijdens de afgelopen twaalf maanden is trouwens een record.
Historisch gaat een normalisering van de prijsverhouding gepaard met een stijging van de goudprijs. Dit impliceert dat de zilverprijs in dat geval harder zal stijgen dan de goudprijs.
Het is niet zozeer de vraag óf er een normalisering komt van de goud/zilver ratio, maar wel wanneer. Zilver is niet alleen goedkoop tegenover goud, maar ook in vergelijking met andere activa. Zo was de verhouding tussen zilver en de S&P500 in vijftien jaar niet meer zo laag.
Suiker (12,27 USc =>12,63 USc = +2,9%)
De prijs van een pond suiker was in het najaar van 2018 teruggevallen naar het laagste niveau in meer dan tien jaar. Een overaanbod op de globale suikermarkt, gekoppeld aan een zwakke Braziliaanse real (BRL), was daarvan de voornaamste oorzaak.
Halverwege 2019 is in deze situatie nog niet zoveel verandering gekomen. Suiker liet de dieptepunten weliswaar achter zich, maar van een overtuigend prijsherstel is vooralsnog geen sprake.
De belangrijkste voorwaarde hiervoor is dat de overcapaciteit moet worden afgebouwd. Daarvoor moet met name in de richting van India worden gekeken, de grootste verbruiker en op één na grootste producent van suiker.
Hoewel suiker onder de gemiddelde productiekosten noteert, is er door subsidies en allerhande stimuleringsmaatregelen geen stimulans voor de boeren om de productie af te bouwen.
De natuur kan gelukkig wel een handje helpen. Tot nog toe viel er in het moessonseizoen ruim een derde minder neerslag dan normaal. Door de droogte zal de Indiase suikerproductie volgens de Indian Sugar Mills Association met 14% afnemen. Bijgevolg komt er minder suiker beschikbaar voor de uitvoer.
Ook in Brazilië, de grootste suikerproducent, zal de output lager liggen dan de voorbije jaren. Door de hogere vraag naar ethanol wordt meer ruwe suiker omgezet in biobrandstof en wordt er minder geraffineerde suiker uitgevoerd. De BRL is sinds de verkiezingen van vorig najaar al hersteld tegenover de dollar, maar in onvoldoende mate om de suikerprijs op sleeptouw te nemen. Ik verwacht de komende tijd een verder herstel van de Braziliaanse munt.
Samengevat blijft suiker ook in de tweede jaarhelft interessant. Een klim van de BRL, gekoppeld aan een daling van het aanbodoverschot, biedt zeker opwaarts prijspotentieel.
Een interessante vaststelling is bovendien dat het aantal uitstaande shortposities op het termijncontract in Londen sinds 2011 niet meer zo hoog waren. Dit biedt potentieel voor een short squeeze.
Koffie (98,60 USc => 110,45 USc = +11,2%)
De koffieprijs ging aanvankelijk verder onderuit en daalde in mei zelfs naar het laagste niveau sinds 2005! Tegen 87 dollarcent per pond lag de prijs zowel in Colombia, Brazilië als Centraal-Amerika onder de productiekosten. Dat is een situatie die op termijn onhoudbaar is.
Het herstel van de BRL en tegenvallende weersomstandigheden in Brazilië en Vietnam zetten bij koffie wel een herstelbeweging in gang. Sinds de bodem in mei werd koffie al ongeveer een derde duurder.
Aan de vraagzijde nam de wereldwijde koffieconsumptie dit decennium al met meer dan 15% toe. Het Amerikaanse Ministerie van Landbouw verwacht voor dit jaar een recordverbruik omdat met name in Azië het koffieverbruik sterkt toeneemt.
De International Coffee Organisation verlaagde haar prognose voor het aanbodoverschot in het lopende oogstjaar 2018/2019. Dit werd neerwaarts bijgesteld van 3,4 naar 3,1 miljoen zakken.
De koffieprijs is historisch nog altijd erg laag. Ondanks de recente prijsklim blijft koffie koopwaardig.