Als u een box 1-spaar of -beleggingspolis heeft, moet u aan bepaalde eisen voldoen voor een onbelaste uitkering. Er moet namelijk minimaal vijftien of twintig jaar achtereen premie worden betaald voor de kleine of grote vrijstelling.
Staatssecretaris van Financiën Eric Wiebes heeft nu een voorstel gedaan om per 1 april 2017 deze jareneis te schrappen. Dit betekent dat iedere box 1-polis ieder moment onbelast kan worden afgekocht.
De afgelopen jaren is er al een trend gaande om box 1-polissen af te kopen. De afkoopwaarde wordt dan in mindering gebracht op de lopende hypotheek. De beleggings- of spaarhypotheek wordt dan omgezet in een annuïteitenhypotheek.
Een kenmerk van de annuïteitenhypotheek is dat er maandelijks wordt afgelost. De hypotheek wordt dus ook iedere maand lager. Bij de beleggings- en spaarhypotheek wordt de polis pas uitgekeerd op de einddatum (meestal na dertig jaar).
De uitkering wordt dan ook in mindering gebracht op de lopende hypotheek.
Afkopen of niet?
De vraag is nu of afkopen van een box 1-polis verstandig is.
Bij de beleggingshypotheek is de einduitkering niet gegarandeerd. De meeste huizenbezitters hebben geconstateerd dat de einduitkering lager wordt dan vooraf bij afsluiting is berekend door de hypotheekadviseurs. Het afkopen van een beleggingspolis kan in bepaalde situaties toch verstandig zijn.
Voor de box 1-spaarpolis is de situatie wat ingewikkelder. Vaak lijkt op het eerste gezicht dat het aantrekkelijk is om een spaarpolis af te kopen. Vooral als er ook nog sprake is van het opnieuw vastzetten van de hypotheekrente. De rente is namelijk nu beduidend lager dan bij het afsluiten van de hypotheek.
Wat zou u doen?
U moet er aan het eind van de looptijd ook rekening meehouden dat u uw hypotheek moet oversluiten.
Vandaag mag u zelf beslissen wat u gaat doen. U bent namelijk huizenbezitter die de volgende hypotheek heeft afgesloten in juli 2007 bij ING of Rabobank.
Situatie bij afsluiting:
- Waarde woning in 2007 en 2017: 250.000 euro
- Totale hypotheek: 250.000 euro afgesloten per 1 juli 2007 (hypotheek zonder NHG)
- Spaarhypotheek van 150.000 euro, met een hypotheekrente van 5,2% (tien jaar vast)
- Aflossingsvrije hypotheek van 100.000 euro, met een rente van 5,0% (tien jaar vast)
- Opgebouwde waarde van de spaarpolis per 1 juli 2017: 27.700 euro (afgerond 28.000 euro)
- Bruto per maand: 1240 euro
- Netto per maand: 868 euro (fiscaal voordeel 40,80%)
De rentevastperiode verloopt per 1 juli 2017. U wilt de rente voor twintig jaar vastzetten. Op het ogenblik zijn de volgende hypotheekrentes van toepassing:
Hypotheekrente twintig jaar vast (rentes van eerste week maart 2017):
- ING: 4,35% (hypotheek zonder NHG)
- Rabobank: 3,80% (hypotheek zonder NHG)
- Florius: 3,36% (hypotheek zonder NHG)
- Argenta: 2,25%/2,45% (hypotheek met NHG)
In deze situatie heeft u drie mogelijkheden:
- rente opnieuw vastzetten bij uw huidige bank (ING of Rabobank)
- oversluiten naar Florius met daarbij de spaarhypotheek fiscaal voortzetten
- oversluiten naar Argenta, spaarhypotheek omzetten naar annuïteitenhypotheek
Makkelijke keuze?
Wie alleen kijkt naar de hoogte van de hypotheekrente zal direct roepen dat het afkopen van de spaarpolis verstandig is en dan de hypotheek oversluiten naar Argenta. De hypotheekrente is daar in vergelijking met de andere opties beduidend lager.
Ik laat de oversluitkosten even buiten beschouwing. Het oversluiten naar Argenta levert de volgende berekening op:
Situatie bij Argenta:
- Annuïteitenhypotheek: 122.000 euro, rente 2,25%, looptijd twintig jaar, bruto per maand 632
- Aflossingsvrije hypotheek 100.000 euro, rente 2,45% bruto per maand 204
- Totaal bruto per maand 836, netto per maand 725 stijgend naar 836 euro
De afloopwaarde van 28.000 euro wordt in mindering gebracht op de hypotheek. De spaarhypotheek wordt omgezet in een annuïteitenhypotheek. Bovendien is het mogelijk om de hypotheek zonder NHG om te zetten naar een hypotheek met NHG.
Dan moet wel een klein bedrag aan verbouwing worden meegenomen om dit te bewerkstelligen. Om appels met appels te vergelijken blijft de aflossingsvrije hypotheek doorlopen. De annuïteitenhypotheek moet wel in twintig jaar worden afgelost.
Hogere maandlasten
Het omzetten lijkt zeer interessant. De bruto maandlast wordt namelijk 400 euro minder (1240 versus 836). Helaas door de lage rente is het fiscale voordeel minimaal. Bovendien zorgt de annuïteitenhypotheek ervoor dat de netto maandlast stijgt!
Stel, u had de hypotheek bij ING afgesloten en u besluit de hypotheek daar voort te zetten. Wat zijn dan de bruto en netto maandlasten bij ING?
Situatie bij ING
- Spaarhypotheek 150.000 euro, rente 4,35%, bruto per maand 544
- Spaarpremie 218
- Aflossingsvrije hypotheek 100.000 euro, rente 4,35%, bruto per maand 362
- Totaal bruto per maand 1124, netto per maand 817 euro
De bruto maandlast in vergelijking met Argenta is bijna 300 euro hoger. De netto maandlast is in het eerste jaar ook nog bijna 100 euro hoger. Toch wordt dit verschil in de loop van de jaren steeds minder.
De hogere rente bij ING (meer dan 2%) zou op het eerste gezicht zeggen dat ING veel duurder is dan Argenta. In werkelijkheid valt dit dus mee.
Hogere rente, lagere lasten
Wat zijn dan de bruto en netto maandlasten als u de hypotheek had laten doorlopen bij Rabobank?
Situatie bij Rabobank
- Spaarhypotheek 150.000 euro, rente 3,80%, bruto per maand 475
- Spaarpremie 250
- Aflossingsvrije hypotheek 100.000 euro, rente 3,80%, bruto per maand 317
- Totaal bruto per maand 1042, netto per maand 783 euro
Cijfers zeggen weer eens voldoende. De hogere hypotheekrente bij de Rabobank van gemiddeld 1,50% zorgt er niet voor dat de netto maandlasten over de gehele duur van twintig jaar veel hoger zijn dan bij Argenta.
Is het het waard?
Tot slot de situatie om toch over te sluiten, met een fiscale voorzetting van de spaarhypotheek. Bij Argenta is dit niet mogelijk, waardoor Florius om de hoek komt kijken. Bij deze optie zijn de maandlasten als volgt.
Situatie bij Florius
- Spaarhypotheek 150.000 euro, rente 3,36%, bruto per maand 420
- Spaarpremie 278
- Aflossingsvrije hypotheek 100.000 euro, rente 3,36%, bruto per maand 280
- Totaal bruto per maand 978, netto per maand 756 euro
In vergelijking met Argenta is duidelijk dat Florius aantrekkelijker is omdat ze goedkoper is over de gehele looptijd. In vergelijking met de Rabobank is het netto maandverschil 27 euro. Over twintig jaar is dit een bedrag van 6480 euro.
Is dit voldoende om de oversluitkosten te kunnen dekken? Anders gezegd wil een huizenbezitter alle poespas overhoop halen om voor een paar euro per maand zijn hypotheek te gaan oversluiten?
Grote stap
Om de slimme lezers voor te zijn, zal ik nog een leuke optie voorstellen. De hypotheek oversluiten naar Florius en de spaarhypotheek voortzetten maar dan met NHG. Hiervoor moet u wel 5000 euro aftikken omdat de maximale hypotheek met NHG 245.000 euro is.
De hypotheekrentes zijn dan 2,56% en 2,76%!
Ik ben zeer benieuwd naar uw beslissing. Met het bovenstaande heb ik willen aantonen dat de hoogte van de hypotheekrente niet veel zegt over de hoogte van de netto maandlasten.
Voordat u dus zo'n grote stap neemt, is het verstandig om alle opties ook goed te laten berekenen. En dat is vaak niet aan de orde.