Het jaar 2017 is sterk begonnen. Ook gisteren wist de AEX zijn top verder te verhogen naar een intraday-niveau van 489,90. Hiermee is de AEX iets verder doorgelopen dan ik had verwacht in de afgelopen twee weken.
Ik gaf namelijk aan dat de kans groot was dat de AEX in de zone 475 tot 485 een top zou vormen waarna een terugval zou starten. In de laatste weken van 2016 werd toen een meervoudige top gevormd bij 484,20, een startpunt naar mijn mening voor de terugval.
Deze verdergaande opwaartse beweging lijkt een overshoot waarna de terugval groter kan uitpakken. Hoe strakker het elastiek wordt aangespannen, hoe groter de tegenreactie kan uitvallen. Inmiddels heeft er in bijna een rechte lijn een stijging plaatsgevonden van ongeveer 45 punten. En dat in een maand tijd.
Contrair signaal
Begin december plaatste de AEX nog een bodem op de borden bij 445,65. Hierbij werd een krachtig dubbel bodempatroon gevormd, een hammer en een bullish engulfing. Verder werd destijds ook voor de vierde keer de sinds februari stijgende bodemlijn aangeraakt.
Die bodemlijn startte bij de 378,50-langetermijnbodem van elf maanden geleden en loopt langs de junibodem van 410 en de novemberbodem van 437,60. Opvallend is nog steeds de zeer hoge euforie onder beleggers, analisten en de media.
Ruim een maand geleden (oktober-november) gaf ik aan dat mijn doel voor de laatste weken van dit jaar in de zone 475 tot 485 lag. Destijds gaven de vele negatief ingestelde beleggers en analisten aan dat de kans minimaal was dat de 458 gebroken zou worden, laat staan de zone 475 tot 485 bereikt zou worden.
Veel van deze beleggers en analisten hebben in de afgelopen twee weken hun mening aangepast en zijn juist zeer positief geworden en zien geen reden voor een correctie. Dit is naar mijn mening een duidelijk contrair signaal. Maar het geeft niet aan waar en wanneer een top gevormd zal worden.
Daggrafiek AEX
Klik op de grafiek voor een grote versie
Let op de toppenlijn
In het zeerkortetermijnbeeld zagen we in de eerste twee handelsdagen van dit jaar dat de meervoudige jaartop van vorig jaar bij 484,20 opwaarts werd gebroken. Deze jaartop maakte deel uit van een zeer smalle consolidatiefase tussen de 480,40 en 484,20 die in totaal twee weken duurde.
Verder werd gisteren voor het eerst de stijgende toppenlijn opwaarts gebroken. Deze doorbraak vond plaats met een kleine opwaartse gap tussen de 487,10 en 487,30. Ook de slotkoers lag net boven deze stijgende toppenlijn.
Een structurele slotkoers hierboven van enkele dagen zet in principe de weg open naar hogere niveaus richting de 494 tot 495. Er zijn nog steeds genoeg negatieve signalen in de markt, buiten de zeer hoge euforie. Het is echter onmogelijk om het precieze omkeermoment en omkeerpunt aan te geven.
Vooral als er sprake is van een klassieke shortsqueeze in de afgelopen vier weken.
Negatieve divergentie
Als we kijken naar de technische indicatoren dan blijft de RSI achter en weet geen hogere toppen te maken. Er is dus sprake van enige negatieve divergentie. Ook de MACD weet niet te overtuigen en staat dicht tegen een negatieve crossing op een hoog niveau aan.
Verder moeten we alert zijn op omkeerpatronen. Gisteren werd een potentieel toppatroon gevormd dat luistert naar de naam gravestone doji. Daarbij liggen de opening, het slot en de intraday-bodem relatief dicht bij elkaar.
Waar eindigt de huidige overshoot? Na de opwaartse doorbraak van de stijgende toppenlijn werd een klein deel van de nog openstaande neerwaartse gap gesloten. Die werd in augustus 2015 gevormd tussen de 488,40 en 493,85.
Plotselinge draai
Daarboven ligt verder nog de 495 en daarna komt de zware toppenzone van 505 tot 510 weer in zicht. Ik acht de kans echter klein dat zowel de gap (tot de 493,85) als hogere koersen worden opgezocht en dat de kans juist groot is dat er een plotselinge neerwaartse en forse draai zal plaatsvinden.
Maar een test van deze hogere niveaus mogen we in de huidige zeer krachtige markt niet uitsluiten. Langs de decemberbodem van 445,65 en de bodem van dit jaar (481) heb ik een stijgende bodemlijn getrokken. Die ligt vandaag bij 484.
Een neerwaartse draai lijkt echter pas definitief onder de recente bodems van 480,40. Mijn neerwaarts gerichte visie voor de komende weken past overigens prima in mijn middellange- en langetermijnvisie die beidenopwaarts zijn gericht.
Normale tegenreactie
Ik houd rekening met de 510 in de eerste helft van het jaar maar uiteindelijk aanzienlijk hogere koersen in 2017. Voor de komende weken eerst een normale tegenreactie in de vorm van een terugtest (5% tot 10% daling) voordat de opwaartse weg naar de 510 wordt hervat.
Onder de 480,40 zijn nog horizontale steunpunten te vinden bij 475 en 466,20. Maar een terugval naar de 458 tot 460 sluit ik zeker niet uit.
Daggrafiek S&P 500
Klik op de grafiek voor een grote versie
Andere indices laten momenteel een gemengd beeld zien:
- De DAX bleef gisteren nog net onder zijn stijgende middellangetermijntoppenlijn.
- De Stoxx Europe 600 vormde een toppatroon net onder een volgend belangrijke horizontale weerstand.
Als laatste staan veel Amerikaanse indices in een soort correctiemodus. Zowel de S&P 500 als de Nasdaq 100 lijken bezig te zijn met de vorming van een lagere top.