Bijna twee geleden berichtte ik over de beleggingskansen van Afrika. Het was in een tijd dat het agressieve ebolavirus slachtoffers maakte. Dit speelde zich af in het westelijke deel van Afrika. Het oostelijke deel, Kenia en Somalië, was om andere negatieve redenen in het nieuws.
Beide landen werden geteisterd door terroristische aanslagen. In Libië was ondertussen het centrale gezag verdwenen.
Beleggers hadden toen dus genoeg redenen om uit Afrika weg te blijven. Desondanks brak ik een lans voor het continent. De Afrikaanse economieën groeiden namelijk hard (5,4% gemiddeld), mede omdat de Afrikaanse landen hun bodemschatten voor een goede prijs konden verkopen.
Grondstoffenmalaise
Niets wees op de Afrikaanse sluipkrach die een paar maanden begon. Schuld hieraan was – hoe kan het anders – de ineenstorting van de grondstoffenprijzen. Beleggers wisten niet hoe snel ze Afrika moesten verlaten.
Na mijn column ging de koers van het Afrikafonds van Robeco nog 15% omhoog om vervolgens een langdurige daling in te zetten. Op dit moment koerst het fonds 32% onder de top van april 2015. De grondstoffenmalaise heeft er stevig ingehakt.
Omhoog kijken
Maar inmiddels lijkt het ergste toch wel voorbij. Nu de grondstoffenprijzen hun bodem hebben bereikt, kan er weer omhoog worden gekeken. Dat is in elk geval wat fondsbeheerder Cornelis Vlooswijk van het Robeco Afrika Fonds doet. Vlooswijk constateert dat de vraag naar grondstoffen weer zal toenemen.
Dat leidt vervolgens tot hogere belastinginkomsten, meer werk en meer consumptie. Daarnaast ziet hij dat Afrikaanse overheden echt hun best doen het ondernemersklimaat te verbeteren, bijvoorbeeld door de bureaucratie te verminderen.
Ten slotte wordt er druk geïnvesteerd in betere Afrikaanse wegen en andere infrastructuur. Dat moet de economische groei en bedrijfswinsten ook verbeteren.
Fondsvergelijking
Enfin, het is tijd om Afrika weer op de beleggingsagenda te zetten. Opnieuw bekijk ik de prestaties van de twee Nederlandse Afrikafondsen. Het zijn:
Het TCM-fonds wordt beheerd door Intereffect Investment Funds in het Friese Joure, dus veel lijkt er niet veranderd.
Toen concludeerde ik: “Wie van avontuur en spanning houdt en daarvoor wil betalen, kiest voor Intereffekt Emerging Africa. Wie het wat rustiger aandoet, niet van hoge kosten houdt en ook gelooft in de toekomst van Afrika zet zijn kaarten op het Robeco Afrika Fonds.”
Hoe zit het nu?
Historische prestaties
Wie twaalf maanden geleden al zijn beleggingsgeld op Afrikaanse aandelen zette, heeft moeilijke nachten achter de rug. Inmiddels gaan de Afrikaanse beurzen weer omhoog. Beide fondsen zitten dit jaar beursjaar in het groen. Beide Afrikafondsen geven een royaal rendement. Dat is mooi meegenomen in een tijd dat de rentes historisch laag zijn.
Rendement 5 jaar (gemiddeld per jaar)
- Robeco Afrika: +1,4%
- TCM Africa: +5,6%
Rendement 1 jaar
- Robeco Afrika: -21,8%
- TCM Africa: -17,6%
Dividend
- Robeco Afrika: 4%
- TCM Africa: 4,2%
Kosten
Beleggen in Afrikaanse aandelen is niet goedkoop. Robeco rekent 1,18% per jaar. Het Afrikafonds uit Joure kiest voor een hedgefondsaanpak: vaste fee plus winstbonus. De beheerders van TCM Africa High Dividend Equity rekenen 1,5% vaste kosten plus 10% van de outperformance van de benchmark.
Ofwel, doet het fonds het 10% beter dan zijn benchmark, dan bedragen de totale kosten 1,5% + 1% = 2,5%. Dat is duur.
Risico’s
Wie in aandelen belegt, moet tegen een stootje kunnen. Dat geldt ook voor Afrikaanse aandelen. Op basis van de standaarddeviatie, die de beweeglijkheid aangeeft, zijn de risico’s van het Robecofonds groter.
Standaarddeviatie
- Robeco Afrika: 15,7
- TCM Africa: 13,1
Portefeuille
In tegenstelling tot het Afrikafonds van Robeco dat bijna voor de helft is belegd in Zuid-Afrika is het fonds uit Friesland breder gespreid. Aan de andere kant, Robeco belegt in 130 Afrikaanse aandelen en Intereffect slechts in 36.
Wat betreft de fondsspreiding over de verschillende sectoren: beide fondsen zitten stevig in de banken. Vooral Robeco heeft iets met de financials. Een ander verschil: een kwart van de portefeuille van TCM-fonds bestaat uit grondstoffenbedrijven. Bij het Afrikafonds van Robeco is dat slechts 10%.
Mochten grondstoffen inderdaad weer in prijs stijgen, dan profiteert het fonds van Intereffect daar het meeste van.
Top 3 sectoren
- Robeco Afrika: financials (41,5%), communicatie (11%), tech (10,5%)
- TCM Africa: financials (33,5%), grondstoffen (24%), communicatie (11%)
Conclusies
Fondsenanalist Morningstar beoordeelt TCM Africa High Dividend Equity met het maximum aantal van vijf sterren. Op middellange termijn heeft dit fonds ook bovengemiddeld gepresteerd. De index werd met ruime cijfers verslagen (+2,7% per jaar gemiddeld over de laatste 5 jaar). Dat kan van het Robeco Afrika Fond niet worden gezegd (-1,7% gemiddeld over de laatste 5 jaar).
Morningstar heeft voor dit fonds drie sterren over. Dat is niet goed, niet slecht.
Afgezien van het superieure rendement is het fonds van Intereffect breder gespreid over de Afrikaanse landen en sectoren. Het is ook minder beweeglijk, dus minder risicovol. Ook dat zijn positieve aspecten.
Nadeel vormen wel de hoge kosten van het Afrikafonds uit Friesland. Hoe beter het presteert, hoe duurder het fonds wordt. Dat is dan weer jammer.