Water is de bron van alle leven op aarde. We drinken, spoelen, wassen, verdunnen en trekken massaal door. Wij gebruiken dagelijks per persoon 130 liter leidingwater. In andere delen van de wereld hebben mensen vaak minder dan 10 liter water per dag. En die moeten ze te voet halen.
Over nog geen vijftien jaar zullen bijna twee miljard mensen leven in gebieden met een sterk tekort aan water. Volgens het aan de Verenigde Naties verbonden Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) dreigen er zelfs oorlogen om water.
Scheve verhoudingen
Dat er iets scheef zit, kunt u aan een paar simpele statistieken over bijvoorbeeld China zien. In China woont 20% van alle mensen op aarde, het land beschikt maar over 7% van alle drinkwatervoorraden.
Toch produceert China 75% van haar energie uit steenkolen, de meest water intensieve vorm van energiewinning. Daarnaast komt 45% van alle textiel uit China. De productie van katoen vergt niet alleen veel pesticiden en herbiciden, maar bovenal veel water.
Dat deze verhoudingen op lange termijn niet goed kunnen gaan, moge duidelijk zijn. Daarom zien ook bedrijven water steeds meer als een serieus onderwerp.
Voedingsindustrie
Recent werden tweehonderd internationale bedrijven hierover bevraagd. Tweederde van hen verwacht te maken te krijgen met een tekort aan water, watervervuiling, droogte of juist overstromingen. Veel beleggers beseffen echter nog niet wat dit betekent.
De bedrijven die het meeste risico lopen om voor dure verrassingen komen te staan, zijn actief in de voedingsindustrie. Ik denk dan snel aan Unilever, dat met haar Sustainable Living Plan ambitieuze duurzaamheidsdoelstellingen neerzet, ook op gebied van water.
De grote waterimpact ligt echter verderop in de productieketen, bij de toeleveranciers. Denk aan bedrijven als Archer Daniels Midland, Cargill, Coca-Cola Amatil, die palmolie, koffie, cacao, soja, maïs of dranken produceren.
Ze zijn volgens de Voedsel- en Landbouworganisatie van de VN verantwoordelijk voor zo’n 70 tot 90% van het wereldwijde waterverbruik. Ook tabaksbedrijven als Philip Morris zijn erg afhankelijk van water. Daarom is er met waterbesparende maatregelen in de landbouw veel winst te behalen.
Het besproeien van gewassen kan vaak veel efficiënter. Een groot deel van het irrigatiewater wordt verspild door verdamping, wind, gebruik van slechte apparatuur of door gewassen veel meer te besproeien dan nodig.
Helaas stellen de grote producenten van grondstoffen, ondanks hun enorme omvang en diepe kennis, zelden eisen op het gebied van waterverbruik aan de boeren. Verantwoorde beleggers dringen er dan ook bij bedrijven op aan om openlijk over watergebruik en -verbruik te rapporteren en om kennis binnen productieketens te delen.
Zonder water geen leven, zonder water geen productie, en zonder water dus geen rendement voor aandeelhouders.
* Op moment van schrijven (11 april 2014) houdt SNS AM namens haar klanten aandelen in genoemde bedrijven. Dit stuk is tot stand gekomen met dank aan de medewerking van Thierry Oeljee en Bas Wetzelaer, ESG-analisten bij SNS AM.