Na tapering geeft nu shutdown de meeste hits op internetzoekmachines. Voor de zeventiende keer wordt de Amerikaanse bevolking geconfronteerd met de sluiting van een groot aantal overheidsdiensten, doordat het Congres de begroting niet goedkeurde. Wall Street wordt daar niet warm of koud van, althans voorlopig.
Verschillende factoren verklaren deze ‘arrogante’ houding.
- De ervaring uit het verleden leert dat een shutdown geen gevolgen voor de beurs heeft, niet tijdens de periode dat overheidsdiensten gesloten zijn (slechts in enkele gevallen daalt de beurs) en ook niet daarna (vaak stijgt de beurs in de maand nadat de diensten weer hervat zijn).
- De economische gevolgen zijn in principe van tijdelijke aard: de ambtenaren die nu met onbetaald verlof thuis moeten blijven, moeten met terugwerkende kracht betaald worden.
- De huidige onzekerheid kan zeker de consumptieve bestedingen en de investeringen drukken, maar zodra de overheidsdiensten hervat zijn, volgt er een inhaalslag.
- Het kan niet anders dan dat aan het einde van de rit het gezond verstand zal winnen.
De vraag waar het echt om gaat, is, het einde van welke rit? In feite is het begrotingsdebat slechts het voorspel op een veel belangrijker discussie over het verhogen van het schuldenplafond. Rond 17 oktober (of iets later, dankzij de shutdown) wordt dit plafond bereikt en het is niet erg waarschijnlijk dat bij het naderen van deze noodlottige dag de beurs net zo rustig zal blijven als bij de shutdown.
In verzuim
In juli 2011 daalden de S&P-index en de lange rente, waarbij Treasuries hun rol als veilige haven vervulden. Vergeleken met de shutdown staat er bij de discussie over het schuldenplafond veel meer op het spel: wanneer het plafond niet wordt opgetrokken, dan is de Verenigde Staten in verzuim.
De gevolgen laten zich raden: verlies van vertrouwen van beleggers, daling van de dollar, verhoging van de lange rente, daling van de beurskoersen, verlaging van de kredietwaardigheid van de Verenigde Staten, effect op de financiering van financiële transacties (waar Treasuries als onderpand dienen) enzovoorts. Kortom, een scenario dat dusdanig rampzalig lijkt, dat het hoogst onwaarschijnlijk is.
Desondanks vraagt men zich af waar de auto waarin twee chauffeurs - de president en de Republikeinse partij - ruzie maken over wie mag sturen, tot stilstand zal komen. Aan de rand van de afgrond of net ervoor?. Maar ook, wie trapt er op de rem? President Obama laat zijn Obamacare niet los, terwijl dat nu juist is wat de republikeinen willen.
Verharding standpunten
Daar staat tegenover, dat de jonge wolven van de Republikeinse partij volgend jaar herkozen willen worden en zich nu verschansen, terwijl de meer doorgewinterde parlementariërs zich hun nederlaag uit de jaren ’90 herinneren, toen zij tot verbijstering van het Amerikaanse volk de strijd aangingen met president Clinton.
Beleggers moeten zich dus voorbereiden op een verharding van de standpunten en de retoriek, met in het achterhoofd dat uiteindelijk het gezond verstand zal zegevieren, misschien met hulp van een daling van de beurs. Dat zou dan weer een goed instapmoment bieden tegen de achtergrond van de ruime liquiditeit en het verder aantrekkend herstel van de wereldeconomie.