In 1991 was het rendement op Duitse en Nederlandse staatsleningen nog 9%. Sinds die tijd is de obligatierente, met de gebruikelijke ups en downs, steeds verder weggezakt, in Duitsland tot onder de 1,5%. De afgelopen maand is de rente op 10-jarige staatsleningen flink gestegen. Is dit een tijdelijke dip of het begin van een structurele beweging omhoog?
Op de korte termijn is dit moeilijk te voorspellen. Dat is voer voor technisch analisten en speculanten. De rente kan volgende maand zo weer een kwart procentje lager zijn. Maar op de lange termijn is het erg onwaarschijnlijk dat de rente zo laag blijft. Kijk maar eens naar de volgende grafiek:
De neerwaartse ruimte is erg klein geworden. In 2013 verandert zie je een horizontale lijn in de grafiek. Theoretisch is een negatieve rente mogelijk, maar het is erg onwaarschijnlijk dat het zo ver komt. Bij een negatieve rente kun je beter een kluisje huren en daar je geld in bewaren. Dat levert meer rendement op en is waarschijnlijk ook veiliger. De rente is zo laag door de kredietcrisis. Omvallende banken en kelderende aandelenkoersen hebben paniek veroorzaakt. Veilig stellen van vermogen kreeg daardoor bij veel beleggers de hoogste prioriteit. De goudprijs steeg flink en de rente op 'veilige' staatsleningen daalde. Ik zie voor de komende tijd twee scenario's:
- Het eerste scenario is dat we langzaam steeds verder uit de dip komen. De economie trekt verder aan, schulden nemen af en het vertrouwen neemt toe. In dit geval zullen beleggers meer rendement verwachten en gaat de rente zeker omhoog. Ook zal dan de inflatie toenemen wat ook leidt tot hogere rente.
- Het tweede scenario is dat de Eurozone maar niet van z'n schulden afkomt en de economie blijft kwakkelen. In die situatie heeft Duitsland een groot probleem. Er zijn miljardengaranties en -leningen afgegeven aan de (zuidelijke) Europese schuldenlanden, maar die kunnen hun schulden niet afbetalen. Het vertrouwen in de veilig gewaande Duitse staatsleningen zal dan afnemen en beleggers willen een hogere risicopremie wat dus ook leidt tot een hogere rente.
Een derde mogelijkheid is het Japanse scenario: Een economie die jarenlang stilstaat en laagblijvende rente. Persoonlijk acht ik die ontwikkeling erg onwaarschijnlijk. In de beide andere gevallen zal de rente dus omhoog gaan! Hoe snel dat zal gaan is voor mij minder zeker, maar ik acht het zeer waarschijnlijk dat binnen 5 jaar de rente boven de 3% zal zijn. En misschien wel veel sneller ...
Profiteren van de stijgende rente
De eenvoudigste manier om te profiteren van stijgende rente is via de FGBL-future. De koers hiervan wordt bepaald door een mandje van Duitse staatsobligaties met een gemiddelde looptijd van 10 jaar. Als de rente omhoog gaat dan gaat de koers van de future omlaag, dus om te profiteren van stijgende rente moet je short gaan (verkopen dus). Iedere punt stijging van de future levert 1000 euro op, iedere punt daling kost 1000 euro. Uiteraard voldoende marge aanhouden om schommelingen aan te kunnen en een lange adem. Ook op tijd doorrollen naar het volgende kwartaal! Wie er minder in wil steken kan ook sprinters short kopen ...
Ik heb sinds een aantal maanden een short-positie op de FGBL-future. Samen met mijn shortpositie in goud bleek dat een aardige verzekering bij de huidige correctie van de aandelenmarkt!