Eén grote onwerkbare puinhoop

De instanties die het in Nederland voor het zeggen hebben bij het bepalen wat voor de consument een verantwoorde hypotheek is, maken er gezamenlijk één grote, onwerkbare puinhoop van. Iets anders kan ik helaas niet concluderen na enkele weken  van het kastje naar de muur gestuurd te zijn. Het begon allemaal met de wijzigingen van de Nationale Hypotheek Garantie voor 2012.

Verruiming hypotheek
Op 18 november kon u in mijn column NHG is lekker ingewikkeld lezen dat de nieuwe “woonquotes” van het Nibud de maximale hypotheek bij tweeverdieners flink zou verruimen. Dit zou gaan gelden onder NHG, maar de NVB gaf bij telefonische navraag aan dat ook de gedragscode hypothecaire financieringen aangepast zou worden en de verruiming dus zou opnemen.

Voorbeeld

Uit het rekenvoorbeeld is duidelijk te zien, wat iemand met deze twee inkomens meer aan hypotheek kan krijgen. Half december was de tekst in de gedragscode echter nog niet aangepast, waardoor ik toch weer de NVB heb (aan)gesproken.

Gedragscode NIBUD
Er werd mij toegezegd dat dit snel zou gaan gebeuren. Tot op heden is het echter nog niet gebeurd. Wel staat ergens anders op hun website een document gedateerd 5 december dat de gedragscode wel de NIBUD woonquoteverhoging gaat volgen.

Tot op heden niets bijzonders aan de hand tot dat ik op 30 december een mail kreeg van Obvion. Hierin stond het volgende:

NHG heeft aangekondigd de maximale toegestane lasten voor tweeverdieners per januari 2012 te verhogen. Door bij bepaling van het woonlastenpercentage uit te gaan van het hoogste bruto-inkomen, vermeerderd met een derde van het laagste bruto-inkomen.  Deze wijziging wijkt echter af van de Gedragscode Hypothecaire Financieringen (GHF). Dit betekent dat Obvion per 1 januari 2012 géén verruiming doorvoert van de maximaal toegestane lasten voor tweeverdieners. 

Obvion
Ik heb na deze mail Obvion gesproken en hun telefonisch naar de juiste tekst van de NVB verwezen op hun site. U begrijpt dat Obvion hier niet zo blij mee was. In de volgende dagen kwamen meer banken met berichten naar buiten dat zij de verruiming niet gingen toepassen. Mijn eerste gedachte over de NVB was dat deze hun geldgevers niet duidelijk had geïnformeerd betreffende de wijziging.

Het verhaal werd nog vreemder nadat ik gisteren de NVB sprak. De AFM heeft in december alle banken een brief geschreven, waarin zij aangaf dat de verruiming volgens de toezichthouder geen verantwoorde kredietverlening is, oftewel niet binnen de gedragscode past. Banken mogen de verruiming wel toepassen maar dan wel als afwijking van de gedragscode, met een hele goede onderbouwing.

Ik kan trouwens geen goede onderbouwing verzinnen dus ik kan niet anders concluderen dat de AFM deze hypotheken als overschrijding ziet en daar ook boetes aan verbindt.

AFM
Tijd om eens met de AFM te bellen. De AFM heeft vanaf de zomer bij de instanties aangegeven dat zij tegen de verruiming is en dat hij niet binnen de gedragscode past. Reden daarvoor is de huidige economische situatie, waarin iedereen de broekriem moet aantrekken. Bovendien zal de werkloosheid oplopen en zal iedereen in Nederland met hogere uitgaven te maken krijgen.

Het is dan ook verwonderlijk dat starters met een laag inkomen méér kunnen lenen. De banken en NHG zijn dus ook vanaf de zomer op de hoogte van de mening van de AFM over de verruiming. Desondanks hebben deze instanties doorgezet en de verruiming begin november gepubliceerd. Half december heeft de AFM alle banken en de NHG nog een brief met hun zienswijze gestuurd.

Situatie hypotheekadviseurs
Na de publicatie in november is er echter naar buiten toe geen enkele berichtgeving meer geweest: niet door de banken, noch door de NVB, noch door de NHG, noch door de AFM. U begrijpt in welke belachelijke situatie de hypotheekadviseurs nu zitten. Zij denken dat ze een bepaalde hypotheek kunnen aanbieden aan hun klanten, maar dit is niet mogelijk. Waar een hypotheek met Nationale Hypotheek Garantie altijd als verantwoorde kredietverlening beschouwd mocht worden, is dit nu hoogst twijfelachtig geworden.

Stel dat een bank wel akkoord gaat met de aanvraag, dan is de kans groot dat de AFM later optreedt, waarbij ook de adviseur niet ontzien zal worden. Al met al een situatie die onwerkbaar is en gemakkelijk voorkomen had kunnen worden als alle partijen de moeite hadden genomen om een helder beleid af te spreken en dat naar buiten toe te communiceren. Want hoe moeten we nu verder? Krijgen we nu twee gedragscodes: een NVB- en een AFM-variant?

Ik ben zeer benieuwd wanneer de kranten hierover gaan berichten.