Particuliere beleggers kijken nog altijd nauwelijks naar de kosten die beleggingsfondsen in rekening brengen. En dat terwijl het beeld dat fondsen steeds goedkoper worden onder de toenemende concurrentie van goedkope indexfondsen helemaal niet klopt. Uit cijfers van Lipper FMI blijkt dat beleggingsfondsen gemiddeld juist iets duurder worden.
De operationele kosten (rood in grafiek) nemen na dalingen in het afgelopen decennium langzaam weer toe en ook de beheerkosten (blauw) stijgen. De optelsom komt al snel uit op 2%, zo blijkt uit de data van Lipper.
De vraag is gerechtvaardigd of beleggers genoeg naar het kostenaspect kijken. Zij blijken vaak bereid extra kosten te betalen, in elk geval voor beleggers die dan ook echt actief beleggen. In Europa betalen beleggers volgens Lipper jaarlijks 7,3 miljard euro aan beheerkosten aan fondshuizen.
Goede sier met gebakken lucht
In de fondsensector raakt performance fee steeds meer ingeburgerd. Dat lijkt een goede zaak. Fondsbeheerders moeten dan presteren voordat ze (rijkelijk) beloond worden, zoals dat in de hedgefundwereld al langer gebruikelijk is. Toch wordt steeds vaker de vraag opgeworpen of beleggers er uiteindelijk beter mee af zijn.
In het Verenigd Koninkrijk kent 5% van de fondsen een performance fee-structuur tegen 1% in 2007. Tweederde van deze fondsen kunnen ook performance fee in rekening brengen bij een negatieve performance, zolang de index maar verslagen wordt. Van een high water mark is geen sprake – logisch want die constructie heeft de afgelopen jaren al heel wat hedgefunds de das omgedaan.
In 22% van de Britse fondsen is volgens Lipper cash (of Libor) de benchmark, waardoor bijna elk positief rendement goed is voor een performance fee. Dan kan dus zelfs als het fonds een relevante aandelenindex niet weet te verslaan, toch afgerekend worden. Op die manier wordt door de fondsindustrie goede sier gemaakt met gebakken lucht. Beleggers staan er bij en halen hun schouders op.
Toch zouden ze er goed aan doen om meer op de beloningstructuur van hun fondsen te letten. Zeker als het ‘New Normal-scenario’ werkelijkheid wordt – waarbij we lage rendementen op zowel obligaties als aandelen zien – weegt elk procentje zwaar op het uiteindelijke rendement.
Peter van Kleef is financieel journalist en redacteur bij IEX.nl. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Klik hier voor een overzicht van Van Kleefs actuele beleggingen. Uw reactie is welkom op peter@iex.nl