De daling van de AEX onder de laatste steun 419,45 heeft de bestaande dalende trend een nieuwe neerwaartse impuls gegeven.
Hier volgt een extra update (van 12:15u)
Wij blijven de markten van uur tot uur volgen en komen met updates indien wij menen dat dat nodig is.
Technisch blijft de AEX-index zich negatief ontwikkelen, zeker na de daling onder de 419,45-bodem. Wellicht ten overvloede: dat heeft de dowtrend een nieuwe duw naar onderen gegeven. Belangrijke eerste weerstand bevindt zich in het gebied van de gap, het koershiaat binnen de rode cirkel (op de grafiek hieronder).
Die gap ligt op de AEX in de zone 413,19 (voorlopig intraday-hoogtepunt van vandaag) en het laagste punt van afgelopen vrijdag rond 425,22.
Nogmaals, deze gap illustreert de dynamische marktomstandigheden waaronder de daling zich thans voltrekt.
Wij kunnen dan ook terecht over 'paniek' spreken. Het ligt niet voor de hand dat deze niveaus op korte termijn weer opwaarts worden overschreden.
Gezien de huidige en recente paniek op de beurzen, zijn eerder nieuwe neerwaartse gaps te verwachten in de komende tijd. Technisch verwacht ik dus niet dat we de bodem al hebben gelegd. Lees verder onder de grafiek.
Ook op andere aandelenbeurzen in Europa zijn sinds eind vorige week forse gaps gevormd; in mijn column van morgen (dinsdag) zal ik daarop terugkomen.
Wat is een 'gap' precies?
Een gap komt doorgaans onder zeer dynamische beursomstandigheden tot stand, zoals bij een doorbraak van een belangrijk niveau, een trendbreuk en dergelijke.
De nieuwe gap op de AEX trad op bij de doorbraak onder twee cruciale bodems, een belangrijk signaal dus. De laatste gap is de vijfde sinds de top van medio februari. Deze gap ontstond bij de doorbraak onder het dieptepunt van 24 juni 2016 (409,23) alsmede door het low van 6 juli 2016 (419,45).
In elke herstelbeweging zal dus verkoopdruk optreden in het gebied van de gap.
Het is een hardnekkig misverstand dat gaps altijd gesloten worden. Gaps bij belangrijke uitbraakpunten, zoals de laatste gaps bij de AEX, worden doorgaans niet gesloten! Deze blijven, zoals dat heet, 'openstaan'. Hierdoor vertegenwoordigt de gap altijd verkoopdruk, dus weerstand.
De analyse van 15 maart 2020:
Markten in verwarring
De financiële markten blijven uiterst onrustig en beweeglijk. Technisch hebben aandelen nog geen bodem gelegd. Maar er komen wel interessante tijden aan voor beleggers.
De financiële markten staan in lichterlaaie, een brand die overigens vanuit meerdere haarden wordt gevoed.
Zware klappen
Allereerst staan aandelen al wekenlang onder druk door de steeds verder uitdijende coronacrisis. Vorige week kwam daar nog de instortende olieprijs bij, na het conflict tussen Saoedi-Arabië met Rusland.
Traditionele oliebedrijven zoals Royal Dutch Shell zijn inmiddels in beurswaarde gehalveerd. De Amerikaanse oliesector, waar de schaliewinning sterk in vertegenwoordigd is, kreeg nog zwaardere klappen.
Eind vorige week kregen beleggers nieuwe tegenslagen te verwerken. Trump kondigde een inreisverbod voor vrijwel heel Europa af. Kort daarop besloten luchtvaartmaatschappijen, waaronder KLM, tot ingrijpende bezuinigingsmaatregelen.
Verder hebben vrijwel alle grote reisorganisaties hun pakketreizen grotendeels geannuleerd. Vanaf vandaag gaat in Nederland van alles op slot, horeca, onderwijs, kinderopvang en sportscholen.
Kortom dit zijn ongekende tijden voor beleggers. Aandelen gaan alle kanten op. Eerst fors onderuit, maar eind vorige week weer een stevig herstel.
Maar er gloort licht in de tunnel. Moeten beleggers aandelen hamsteren in plaats van toiletpapier?
Hamsteren
Mijn mening kent u, dit is een beurs die forse korting biedt. Een markt waar lange-termijnbeleggers kunnen inslaan en waar defensieve beleggers hun slag kunnen slaan.
Ik denk dat het beste is om mondjesmaat stukken bij te kopen. Persoonlijk heb ik in de afgelopen weken twee keer mijn posities uitgebreid en dat zal ik de komende tijd blijven doen. Ik ben in goed gezelschap, nu ook Warren Buffett blijkbaar aan het bijkopen is. Wie het weet mag het zeggen, maar als iedereen weer instapt of gaat bijkopen, dan komt die bodem vanzelf dichterbij.
Wat is er op de financiële markten aan de hand en wat gaan we de komende tijd nog zien?
De Amerikaanse minister van Financiën verwacht geen recessie door de uitbraak van het coronavirus. Hij verwacht juist een sterke opleving van de economie later jaar.
Vandaag houd ik de belangrijkste ontwikkelingen technisch tegen het licht, zodat u kun volgen wat de gevolgen op de financiële markten zijn.
Ik bekijk onder andere de AEX, de Dow Jones, AirFrance KLM, Brent Oil, Royal Dutch en Halliburton (een van de grootste dienstverleners in de Noord-Amerikaanse schalievelden).
AEX
De Nederlandse beurs blijft er erg zwak bijliggen, ondanks sterke tussentijdse oplevingen. De fors lagere koerspieken, die steeds ruim onder de voorgaande koersbodems worden gevormd, geven een hevige verkoopdruk weer.
Dit wordt bevestigd door de vele gaps (koersgaten) die op weg naar beneden zijn gevormd.
Een eventueel herstel zal veel verkoopdruk tegenkomen in het gebied van de gap (koersgat) tussen 474 en 482 punten. Dit is gevormd tussen het high van 474,05 van 12 maart en het low van 10 maart op 482,05.
Er ligt een eerste steun rond 419,45 punten (de bodem van 6 juli 2016). Na een doorbraak onder 419,45 wordt 409,23 het volgende neerwaartse koersdoel.
Dow Jones
Op Wall Street beweegt de Dow Jones binnen een dalende trend. Recente oplevingen doen hier niets aan af. Ook bij de Dow zien we veel gaps (koersgaten) die de dynamiek van de daling bevestigen.
Een verder herstel zal veel verkoopdruk tegenkomen in het gebied van de gap van eind vorige week. Deze laatste gap is gevormd tussen het high van 23.189 punten van 13 maart en het low van 11 maart op 23.328.
We handhaven het neerwaartse koersdoel rond 19.683,00 punten (de bodem van 19 januari 2017). Na een doorbraak onder de steun van 19.683 wordt 17.696,60 het volgende neerwaartse koersdoel.
Air France-KLM
Air France-KLM is technisch zeer verzwakt, nadat oude bodems uit 2018 en 2019 zijn gebroken. De echte landingsbaan ligt er pas rond €3,01 (het dieptepunt van 15 juni 2012), maar mogelijk biedt de bodem van oktober 2016 rond €4,61 tussentijdse steun.
De weerstand ligt op €11,11 (de top van 1 november 2019). Na een doorbraak onder de steun van €3,01 wordt €2,50 het volgende neerwaartse koersdoel.
Ruwe olie
De olieprijs is technisch bezien ernstig verzwakt. Brent oil gaf serieus negatieve signalen nadat vorige week de bodems van de voorgaande 3,5 jaar (tussen $40 en $55) werden gebroken.
Alleen al dit jaar is de olieprijs gehalveerd, maar technisch is er ruimte voor een verdere prijsdaling richting de steun van $27,10 (de bodem van 20 januari 2016).
De weerstand voor ruwe olie ligt op $70,24 (de top van 10 januari).
Koninklijke Olie
Royal Dutch Shell ligt er technisch slecht bij; zelfs nadat de beurswaarde is gehalveerd. Nu ook de koersbodems uit 2009 en 2016 zijn gebroken, moeten we 25 jaar terug in de tijd om het volgende vangnet te kunnen vinden.
Er is pas een eerste steun rond €10,07 (de bodem van 6 maart 1996). Er ligt weerstand op €27,48 (de top van 15 november 2019).
Halliburton Company
Halliburton Company is een van de grootste dienstverleners in de olie- en gasproductie uit de Noord-Amerikaanse schalievelden.
Het aandeel blijft technisch zeer zwak. Nadat alle bodems van de afgelopen 15 jaar zijn gebroken, is het luik naar onderen open gegaan. Er is pas een eerste seun rond $4,49 (de bodem van 15 juli 2002).
De weerstand ligt op $17,17.