Een nieuw beurskwartaal, en dat is maar goed ook, want het derde kwartaal van 2015 was eentje om snel te vergeten: in de Verenigde Staten daalde de markten met zo’n 7%, terwijl de beurzen in Europa het dubbel zo slecht deden. Achter het peloton bengelde China, met een crash van 35%!
Er ging wereldwijd 11.000 miljard aan beurswaarde in rook op. Het zorgde er tevens voor dat het technische beeld voor de meeste markten er plots erg slecht uitziet. Meer nog, diverse technische signalen, zoals de Dow Theory, leverden hun eerste verkoopsignaal in jaren af.
Het lijkt er steeds meer op dat we de eerste cyclische berenmarkt sinds 2007 te pakken hebben. Of deze beer ook even hard gaat grommen als die van 2008-2009, dat zullen we in de komende periode moeten ondervinden.
Interventie nodig
U weet dat ik met bijzondere aandacht kijk naar de ingrepen en (of) verwachtingen van de Fed. Want sinds deze centrale bank op het monetaire rempedaal ging staan, zijn de markten niet meer vooruit te branden.
Ik vermoed dus dat er opnieuw een interventie van de centrale bank nodig zal zijn (zoals we ook in 2011 zagen) om de negatieve trend om te buigen. Eerst zien en dan geloven, is de beste opstelling richting de Fed.
Uiteraard ontwikkelen berenmarkten zich niet in een handomdraai. Het zijn vaak langdurige cycli die lange periodes van volatiliteit laten zien, zowel naar beneden als naar boven. Wat voor velen gevoelsmatig apart zal overkomen.
Kort en heftig
Dit komt omdat het menselijke brein periodes uit het verleden probeert samen te vatten in compacte pakketjes, die snel en gemakkelijk zijn op te slaan. Echter, wie naar de grafiek van de vorige berenmarkt kijkt, van 2007 tot en met 2009, ziet meteen dat er bijna twee jaar nodig was om de cyclus te vervolledigen.
De periodes van correctie waren meestal kort en heftig – en dit blijft hangen in het geheugen – maar vaak waren er ook maandenlange episodes van zijwaartse bewegingen of zelf herstel.
Crashmaand
Of we daadwerkelijk opnieuw in een berenmarkt zitten, kan afhangen van de maand oktober. Oktober heeft de bedenkelijke titel van crashmaand meegekregen, maar of dit terecht is, daar wisselen de meningen over.
De gegevens laten zien dat in de maand oktober inderdaad enkele gruwelijke correcties plaatsvonden, zoals 2008, maar ook bijvoorbeeld 1929. En oktober was ook niet goed voor beleggers in andere jaren, maar anderzijds staat oktober ook bekend als de maand waarin het allemaal weer wat beter uitziet voor beleggers.
Een term die hiervoor door financiële insiders wordt gebruikt is bear killer, maar dit is minder bekend bij het brede publiek. Oktober staat daarom zonder twijfel te boek als meest volatiele beursmaand van het jaar, en dat vind ik de meest geschikte omschrijving. Volatiliteit werkt immers twee kanten op.
Venijn in de staart
Toch blijft het oppassen in oktober, want het venijn zit hem meestal in de staart.
Dit kunt u goed zien op de onderstaande grafiek voor de Engelse FTSE 100, die het gemiddelde verloop van de maand oktober laat zien van 1984 tot 2013. Een representatieve periode voor de beurs, aangezien het de belangrijkste stierenmarkten omvat, maar ook twee stevige berenmarkten.
In de tweede helft van oktober kan de aanvankelijk goede start omdraaien in een heftige neerwaarts versnelling. Ook nu begon oktober met een positieve start. Er was zelfs afgelopen vrijdag een ommezwaai van jewelste te zien. Dus de maand begint goed, maar het kan een valstrik zijn, blijkt uit het verleden.
Valstrik?
Ik blijf daarom uiterst voorzichtig toekijken naar de ontwikkelingen deze maand. Zelfs als een stevige correctie doorzet, dan nog kunt u er bijna zeker van zijn dat een indrukwekkende herstelbeweging zal volgen, getuige bovenstaande grafiek.
Meer nog, de collega’s van Slim in Fondsen hebben voor hun nieuwste ETF Rapport intensief onderzoekswerk verricht naar het vierde kwartaal. Hun bevindingen hebben ze omgezet in de volgende tabel.
Sinds 1950 leverde het vierde kwartaal veruit het beste resultaat op. Evenveel als alle overige kwartalen samengevoegd! Met een gemiddelde opbrengst van 4,06% en een slagingspercentage van 78%, kunt u er niet vaak naast zitten als belegger.
Wacht tot eind oktober
De grootste prijsacties zag men altijd opduiken in de maand november, waar de statistieken nog beter van zijn. Ook de laatste maand van het jaar laat een overwegend positief resultaat zien, alhoewel de uitslagen minder uitgesproken zijn voor december.
Conclusie van de statistieken: Fed of geen Fed, het vierde kwartaal is een positieve periode om te beleggen op de beurs. Toch blijf ik nog waakzaam voor oktober. De geschiedenis laat zien dat de kust pas echt veilig is vanaf de laatste week van deze maand. Hierna schieten de aandelenmarkten opnieuw hoger.
En dan zal het aankomen op de veerkracht van de beurs. Als we nog altijd in een stierenmarkt zitten, dan moeten aandelen een nieuw record kunnen vestigen. Doen ze dit niet, en zetten ze een lagere top neer (zoals we zagen in het laatste kwartaal van 2007), dan zitten we wellicht opnieuw gevangen in een berenmarkt.
We zijn extra alert in de komende weken én maanden.
Ik ben opnieuw door gestoten tot de laatste vijf nominaties voor de Gouden Stier – Beleggingsexpert 2015. Helpt u mij naar de overwinning in deze nieuwe en finale stemronde!