Het laatste kwartaal van 2015 is alweer aangebroken, een kwartaal waarin ik verwacht dat de aandelenmarkten een krachtige opwaartse beweging kunnen inzetten. Of de indices daarbij nog in de buurt komen van de eerder gevormde jaartoppen is niet te voorspellen.
Maar zolang de stijgende langetermijntrend intact blijft, is dit voor een aantal indices wel mogelijk. Het eerste kwartaal van dit jaar werd gekenmerkt door een zeer krachtige opgaande beweging. Vanaf het dieptepunt in de eerste week van januari bij 406 steeg de AEX ongeveer 25% naar een top begin april bij 510.
Het tweede kwartaal vonden een drietal gelijkwaardige en precies dezelfde correcties plaats waarbij uiteindelijk begin juli een bodem bij 455 op de borden werd gezet. Ik had destijds verwacht dat dit een belangrijke hogere middellangetermijnbodem zou zijn geworden.
Dieptepunt 402
Hiermee was namelijk een duidelijke sinds oktober steilere stijgende middellangetermijnbodemlijn te zien. Het derde kwartaal werd een complete terugval naar het startpunt van januari (dieptepunt van destijds bij 406). In de tweede week van augustus brak de sinds oktober stijgende bodemlijn en in slechts anderhalve week tijd viel de AEX terug naar een jaardieptepunt van 402 punten.
Klik op de grafiek voor een grote versie
Een zeer forse correctie van ongeveer 20%. Een dergelijke terugval zagen we voor het laatst in de zomer van 2011, destijds was de terugval ongeveer 25%. In de maanden augustus en september werd in totaal een drievoudige bodem gevormd in de zone 402 – 406,65. De septembercorrectie vanaf een top bij 451,40 zorgde voor een terugval van precies 10%.
Deze bodemzone is een krachtige steunzone geworden met een drietal bodems. Verder was er sprake van positieve divergentie. De verkoopdruk droogde op. De gelijke bodems in de AEX gingen gepaard met hogere bodems in de RSI. Dit is vaak een teken van het einde van een neerwaartse beweging.
Stoxx Europe 600
Verder werd in augustus al een grote hammer op de weekgrafiek gevormd. Deze week duurt nog twee dagen, maar de kans is aanwezig dat ook deze week weer een enorme hammer wordt geproduceerd. Om het einde te markeren van deze correctieve periode, en vooral ook van de septembercorrectie is het belangrijk dat de AEX boven de dalende toppenlijn vanaf de 451,40 breekt en sluit.
Deze loopt langs de 441-top en is vandaag bij 425 – 425,50 te vinden. Deze toppenlijn moet op slotbasis worden gebroken als eindsignaal van deze septembercorrectie. Belangrijk is verder dat ook andere indices vergelijkbare dalende toppenlijnen weten te breken.
De STOXX Europe 600 sloot hier gisteren ook net onder en ook hier is de kans groot op een duidelijke verbetering en start van de hervatting van de stijgende trend. Gisteren werd al de steilere en kortere dalende toppenlijn in de AEX op slotbasis gebroken.
Signaal verbetering
Deze had meerdere raakpunten en startte bij de recent lagere top van 441. Deze toppenlijn was gisteren bij 418 punten te vinden en werd met een opwaartse gap gebroken. Ook vandaag lijkt de AEX met een opwaartse gap te openen waardoor het eerste steunpunt bij de intraday-top van gisteren is te vinden bij 423.
Daaronder ligt de gisteren gevormde opwaartse gap als tweede steunzone tussen de 415 en 418,25. Het zou wel erg krachtig zijn als beide dalende toppenlijn in twee achtereenvolgende dagen met twee opwaartse gaps worden gebroken en deze gaps open blijven staan.
Het eerste signaal is gisteren al gegeven van verbetering. Het tweede zit eraan te komen. De bodembel lijkt dus inderdaad al te hebben geluid met de vorming van een krachtige drievoudige steunzone net boven de 400 punten.
Een slotkoers boven de 425 creëert voor de komende weken in eerste instantie ruimte naar de septembertop van 451, maar een verdere voortzetting in de komende twee tot drie maanden tot aanzienlijk hogere niveaus, is daarbij wel mijn uitgangspunt. Weerstanden boven de genoemde dalende toppenlijn zijn te vinden bij 435 en 441.
Klik op de grafiek voor een grote versie